Şehrimizin ekonomisinin en çok zarar gördüğü konulardan birisi:
Teşvik Yasası.
Ne zaman çıktı peki?
2004.
Şimdi hangi yıldayız?
2008.
O zaman tam 4 senedir mağduruz.
Çözüm var mı?
Görünmüyor.
Gerçi bölgesel ve sektörel teşvik diye bişeyler konuşuldu seçim öncesi ama o da balon çıktı.
Esas mevzumuz başka.
2004 yılında çıkarılan yasa;
a) Vergi ve sigorta primi teşvikleri ile enerji desteği açısından Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığınca 2001 yılı için belirlenen fert başına gayrisafi yurt içi hâsıla tutarı 1500 ABD Doları veya daha az olan illeri,
b) Bedelsiz arsa ve arazi temini açısından (a) bendindeki iller ile kalkınmada öncelikli yöreler kapsamındaki diğer illeri, kapsar." diyor.
Yani 2004 yılında 2001 rakamları kullanılıyor.
Yani yasa kapsamına alınan illerin gelişmişlik seviyesi açısından kullanılan unsur;
İllere göre Gayri Safi Yurt İçi Hasıla.
Zaten bunda bir sıkıntı yok,
Esas sıkıntı 2004’te 2001 rakamı kullanılması.
Peki neden?
Çünkü TÜİK 2001’den sonra bu rakamları hesaplamamış.
Rezalet.
Peki Konya kaç dolarla kaçırdı teşviği?
5 Dolar.
Şimdi esas sorumuza gelelim.
Ya Konya 2001’den 2004’e kadar geçen sürede kişi başına 5 dolar daha fakirleştiyse?
Bu sorunun cevabı eğer evetse,
Haybeye teşvik dışında kalmışız demektir.
Hayırsa, bi problem yok;
O zaman; gelişmiş olmamızın cezasını çekiyoruz demektir.
İşin daha acı tarafı, çıkan Teşvik Yasası’nın faydalı olup olmadığını da ölçemiyoruz.
Çünkü TÜİK, 2001’den sonra hiç İllere göre Fert Başına Düşen Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH) hesaplamamış.
Dolayısıyla, teşviğe konu olan gelişmişlik düzeyi göstergesine göre verilen teşviklerin sağladığı faydayı ortaya koyacak 2007 verisi ortada yok.
Daha da kolay anlayacağınız şekilde ifade etmeye çalışayım;
2004 yılında fert başına düşen GSYİH’sı 1500 doların altında olan bir il teşviğe alındı.
Teşviğin amacı ne?
Fert başına düşen GSYİH’yı yükseltmek.
Peki bunu nasıl anlarız?
Oturur 2001 yılı için hesapladığımız rakamı 2007 için de hesaplarız.
Hesapladık diyelim.
Eğer bu rakam 1500 dolardan fazlaysa teşvik amacına ulaşmış demektir.
1500 doların altında kalıyorsa yine, o zaman teşvik başarısız demektir.
Ancak bu kıyaslamayı yapacak bir veri henüz elimizde yok.
Çünkü TÜİK henüz hesaplamış değil.
Demek ki başka hesapları var.
Gelelim işin en komik tarafına.
Gayri Safi Milli Hasıla ve Gayri Safi Milli Hasıla rakamları artık yeni bir seriye göre hesaplanıyor.
Yani?
2001 de hesaplanan rakam da yanlış şu durumda.
Kim diyor?
Bizzat TÜİK Başkanı dedi,
“Bugüne kadar böyle olmuş, bundan sonrası önemli” dedi…
Geçmiş olsun.
Demek ki, tamamen yanlış hesaplara göre, tamamen yanlış bir yasa ile teşvik dışı kalmışız.
Demek ki bazıları da yanlış ve eski rakamlara göre, teşvik kapsamına girmiş.
Yani başından sonuna yanlış bir uygulama.
Peki çözümü var mı?
Bir daha öperler geçer…