ANKARA (AA) - Trafik cezalarını artıran, uyuşturucuyla mücadeleye yönelik yeni önlemleri içeren, yabancıların Türkiye'de iş ve işlemlerini kolaylaştıran düzenlemelerin de yer aldığı Karayolları Trafik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Kanunla, hız sınırlarında "yüzde 10-30" ve "yüzde 30 üzeri" şeklindeki uygulanan iki kademeli yaptırıma "yüzde 50'den fazlası" şeklinde bir yenisi daha eklendi.
Söz konusu düzenlemeyle, hız sınırını yüzde 10 ila 30 aşan sürücülere 235 lira, yüzde 30 ile 50 aşanlara 488 lira, yüzde 50'den fazla aşan sürücülere ise bin 2 lira idari para cezası uygulanacak.
İhlalin 1 yıl içinde 5 kez tekrar etmesi halinde sürücü belgesine 1 yıl süreyle el konulacak. Bu kapsamda 5 yıl içinde sürücü belgesi ikinci kez geri alınanların ehliyetleri iptal edilecek.
Bu kişiler psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanının muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hali bulunmadığı takdirde sürücü kurslarına katılarak tekrar ehliyet alabilecek.
- Trafikte "spin" ve "drift"e 5 bin 10 lira ceza
Halk arasında "spin" ya da "drift" denilen; el freni çekilmesi veya başka yöntemlerle aracın ani olarak yönünün değiştiren veya kendi etrafında döndürenler için 5 bin 10 lira idari para cezası uygulanacak ve sürücü belgesi 60 gün süre ile geri alınacak.
Bu kişilere, psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanının muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hali bulunmadığı takdirde sürücü belgesi iade edilecek.
Ayrıca araç 60 gün süre ile trafikten men edilecek, son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru 5 yıl içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci kez geri alınanların sürücü belgeleri de iptal edilecek.
Bu sürücüler psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanının muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hali bulunmadığı takdirde, sürücü kurslarına katılarak tekrar ehliyet alabilecek.
- Usulsüz çakar lamba kullananlara bin 2 lira ceza
Kanun kapsamında çakar lamba, siren ve benzeri ışıklı veya sesli cihazlar, mevzuatta belirlenenler araçların dışında kullanılamayacak.
Usulsüz çakar lamba ve siren takılan araçlara bin 2 lira idari para cezası uygulanacak.
Söz konusu aracı kullanan sürücü aracın sahibi değilse ayrıca tescil plakasına da ceza kesilecek. Bir yıl içinde 3 defa ihlal halinde araçlar 15 gün trafikten men edilecek.
Araçlar üzerinde mevzuata uygun şekilde yapılan her türlü değişiklik 30 gün içerisinde araç tescil belgesine işlettirilecek. Bunu yerine getirmeyenler 108 lira idari para cezasına çarptırılacak.
Mevzuata uygun olarak yapıldığı belgelenemeyen teknik değişikliğin çevredekileri rahatsız edecek derecede gürültü çıkaracak özellikte olması halinde bin 2 lira idari para cezası uygulanacak.
- Abartı egzoz kullananlara bin 2 lira ceza
Kanunda yapılan düzenlemeyle abartı egzoz kullananlara cezai yaptırım getirilecek.
Araçların egzozunda yapılan değişikliğin çevredekileri rahatsız edecek derecede gürültü çıkaracak özellikte olması durumunda bin 2 lira idari para cezası uygulanacak.
Araç mevzuata uygun duruma getirilinceye kadar trafikten men edilecek.
- Muayenesiz araçlara uygulanan ceza 235 lira oldu
Muayenesiz araçların trafikte kullanımını engellemek amacıyla 108 lira olarak uygulanan idari para cezası 235 liraya çıkarıldı.
Verilen süre sonunda muayenesini yaptırmayanlar ile ''emniyetsiz'' raporu verilen araçlarla trafiğe çıkanlara 488 lira ceza kesilecek.
Trafik kazası, arıza halleri, acil yardım, kurtarma, kar mücadelesi, kaza incelemesi, genel güvenlik ve asayişin sağlanması gibi durumlar dışında emniyet şeritleri ve banketleri kullanılamayacak.
Sürücüler, trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde art arda birden fazla şerit değiştiremeyecek, tek yönlü karayollarında araçlarını ters istikamette süremeyecek.
Kamyon ve tırlarda emniyet şerit ihlaline 488 lira idari para cezası, trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde ardı ardına şerit değiştirme veya ters yönde araç sürme gibi ihlaller için ise bin 2 lira idari para cezası getirilecek.
Sol şeridi sürekli işgal eden kamyon ve çekici sürücülerine de bin 2 lira idari para cezası kesilecek.
- Kırmızı ışık ihlalinde ehliyete el konulacak
Kırmızı ışık kuralını, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde ilk kez üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin 30 gün, ikinci kez üç kez ihlal ettiği tespit edilenlerin 45 gün, üçüncü veya daha fazla kez üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin 60 gün süreyle sürücü belgelerine el konulacak.
İki ve daha fazla kez sürücü belgesi geri alınanlar psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilecek.
Sürücü belgesi almasına engeli olmadığı anlaşılanlara trafik idari para cezalarının tahsil edilmiş olması şartıyla belgeleri iade edilecek.
- Seyir halinde cep telefonu kullananlara 235 lira ceza
Seyir halinde cep ve araç telefonu ile benzer haberleşme cihazlarını kullananlara verilen 108 lira olan idari para cezası 235 liraya çıkarıldı.
Kanunla birlikte araç sürücülerine durarak yayalara ilk geçiş hakkı verme zorunluluğu getirildi.
Sürücüler, yaya veya okul geçitlerinin yanı sıra kavşak giriş ve çıkışlarında da yavaşlayacak. Bu kurala uymayan sürücülere kesilen para cezası 235 liradan 488 liraya çıkarıldı.
Ayrıca yayaların, geçişlerde araçların hız ve uzaklığını göz önünde bulundurma yükümlülüğü de kaldırıldı.
- Karayolları ekiplerine ceza yetkisi
Kanuna göre, Karayolları Genel Müdürlüğü görevlilerine, kendi denetim istasyonlarında, kamyon, çekici ve otobüs cinsi araçları takograf ve süre yönünden denetleyebilme ve ceza tutanağı düzenleme yetkisi verildi.
Böylece Karayolları Genel Müdürlüğü ekipleri ağırlık ve boyut yönünden denetime tabi tuttuğu araçları, takograf ve çalışma-dinlenme süreleri yönünden denetleyebilecek, trafik idari para cezası karar tutanağı düzenleyebilecek.
Tescil belgesi ile tescil plakası almayan ve hurdaya ayrılan araçlarla karayollarına çıkan sürücülere bin 2 lira idari para cezası kesilecek.
Hurdaya çıkarılmış araçlarla trafiğe çıkan sürücüye 2 bin 18 lira idari para cezası verilecek ve araç trafikten men edilecek. Ayrıca araca mülki amir tarafından el konacak ve aracın mülkiyeti kamuya geçecek.
- İzinsiz veya usulsüz yolcu taşımacılığıyla mücadele
İzinsiz veya usulsüz yolcu taşımacılığı (korsan taşımacılık) ile mücadele kapsamında aracı, tescil amacı dışında veya güzergah dışında kullananlara 15 gün men ve bin 2 lira, izin veya ruhsatta belirtilen faaliyet konusu dışında yolcu taşıyanlara 30 gün men ve 2 bin 18 lira, çalışma izni ve ruhsatı almadan yolcu taşıyanlara 60 gün men ve 5 bin 10 lira, çalışma izninin ve ruhsatının süresi bittiği halde yolcu taşıyanlara ise bin 2 lira idari para cezası uygulanacak.
Bu fiillerin geriye doğru bir yıl içinde tekrarı halinde idari para cezaları iki kat artırılacak.
- Başpolisler "komiser yardımcısı" olabilecek
Kanuna birlikte uzman jandarmaların astsubaylığa geçiş yaş sınırı da 31'den 35'e çıkarılırken, 45 yaşından gün almamış başpolis ve kıdemli başpolisler, gerçekleştirilecek sınavlarda başarılı olmaları ve eğitimlerini tamamlamaları halinde "komiser yardımcısı" olabilecek. Bu kapsamda başpolis alımı sonlandırılacak.
Sahil Güvenlik Komutanı ve Emniyet Genel Müdürüne de Kuvvet Komutanları, Jandarma Genel Komutanı, orgeneral ve oramirallere uygulandığı şekilde yurt dışı görev yolculuklarında 1. sınıf üzerinden yol gideri ödenecek.
Kalkınmada birinci derecede öncelikli illerde terörle mücadele kapsamında operasyonel faaliyetlerde takviye kuvvet olarak geçici görevlendirilen Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personeli, Harcırah Kanunu'ndaki, "geçici görev gündeliğinin verilebileceği azami süre" hükmünden istisna tutulacak.
Adıyaman merkez, Samsat, Kahta ilçeleri ve çevresinde 24 Nisan 2018'de ve Muğla'nın Ula ilçesinde 2017'de meydana gelen depremde zarar gören afetzedelere, Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun hükümlerine göre yardım yapılacak.
- Terörle mücadelede ihbarcılara para ödülü
Terörle daha etkin mücadele edilebilmesi amacıyla Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki suç faillerinin yakalanabilmesine yardımcı olanlara veya yerlerini, kimliklerini bildirenlerin yanı sıra suçun ortaya çıkarılmasına veya delillerin ele geçirilmesine yardımcı olanlara da para ödülü verilebilecek.
Soruşturmalarda iletişimin tespiti, dinlenmesi, kayda alınması, gizli soruşturmacı ve teknik araçla izleme tedbirlerinde görevlendirilmek veya bilgi toplama, analiz, değerlendirme, fiziki takip ya da planlama veya sevk idare çalışmalarında bulunmak suretiyle katkı sağlayanlar da ikramiye alabilecek.
Kaçakçılıkla mücadele kapsamında soruşturma ve operasyon sürecinin yakalama dışındaki diğer aşamalarında yer alan personel de ödüllendirilecek.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevlendirilen birimler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının arşivlerinden ve elektronik bilgi işlem merkezlerinden bilgi ve belge almaya, Cumhuriyet Başsavcılıkları tarafından yürütülen soruşturma sonuçlarını, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararlar ile kesinleşmiş mahkeme kararlarını almaya yetkili olacak.
- Çakmak gazı ile ilgili düzenleme
Kanunda yapılan düzenlemeyle, solumak, koklamak yoluyla veya başka bir şekilde kişilerde bağımlılık yapabilen çakmak gazının da hangi amaçla olursa olsun çocuklara satılması veya verilmesi yasaklandı.
- Yabancılara kimlik numarası
Türkiye'de ikamet etmeyen yabancılara da yabancı kimlik numarası verilerek, e-devlet üzerinden yürütülen iş ve işlemlerde bu numara esas alınacak.
Genel kolluk hizmeti veren personele disiplin veya aylıktan kesme cezası verilecek fiiller genişletildi.
Buna göre, şapkasız göreve çıkmak, kılık kıyafetine özen göstermemek, uyuşturucu maddeyi özendirmek, yasal olmayan müşterek bahis oynamak, fuhşa teşvik eden, bunun yolunu kolaylaştıran ya da aracılık edenlerle irtibatlı olmak ceza kapsamında alındı.
Meralarla ilgili tasarruflarda asayiş yönünden daha etkin kararlar alınması amacıyla mera komisyonunda, genel kolluk biriminde görevli bir temsilci de bulunacak.
Yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları da Vilayetler Birliğine üye olabilecek.
- Derecik beldesi ilçe oldu
Kanunla birlikte Hakkari'nin Şemdinli ilçesinde bağlı Derecik beldesi ilçe oldu.
Bu kapsamda Şemdinli'ye bağlı Anadağ, Gelişen, Ortaklar ve Uslu köyleri de Derecik ilçesine bağlandı.
Ayrıca ilçedeki kamu kurum ve kuruluşlarına ait hizmet binaları ve lojmanların yapımı, satın alınması veya kiralanması için gerekli ödeneğin Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından karşılanması kararlaştırıldı.