Ortadoğu Stratejik Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Suriye Araştırmaları Koordinatörü Oytun Orhan, ABD Başkanı Donald Trump'ın, DEAŞ'lı teröristleri Avrupa'ya karşı bir koz olarak kullandığını, bu yolla Suriye'de kurulacak güvenli bölge için Avrupa'dan asker talep ettiğini söyledi.
Uzmanlar, Suriye'de SDG ismini kullanan YPG/PKK'nın elinde bulunan ve Trump'ın Avrupalı devletlere teslim alınması çağrısında bulunduğu DEAŞ'lı teröristler hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Orhan, şu anda YPG/PKK hapishanelerinde 800 civarında yabancı terörist savaşçı bulunduğunu belirterek, bunların akıbetinin belirsizliğini koruduğunu kaydetti.
Trump'ın çağrıda bulunduğu, "YPG/PKK'nın elindeki DEAŞ'lı teröristlerin ülkelerine geri dönmesi" teklifine Avrupa ülkelerinin karşı olduğunu vurgulayan Orhan, "YPG/PKK'nın elindeki DEAŞ'lılar ülkelerine geri döndüğünde, normal adli süreçlerden geçerek kısa bir süre sonra serbest bırakılma riskini taşıyor. Avrupalılar, DEAŞ'lıların kendileri için büyük güvenlik riski oluşturacağını düşünerek, onların Suriye’de kalmasını istiyor." diye konuştu.
- "ABD'nin DEAŞ'lıları serbest bırakacağına inanmıyorum"
Orhan, "Trump, DEAŞ'lı teröristleri Avrupa'ya karşı bir koz olarak kullanıyor. Trump bu konuyu gündeme getirerek Suriye'de kurulacak güvenli bölge için Avrupa'dan asker talep ediyor. Trump, Avrupa'nın bu konudaki direncini kırabilmek ve onları ikna edebilmek için DEAŞ'lıları gündeme getiriyor ancak ben ABD'nin DEAŞ'lıları Avrupa'nın teslim alması konusunda ısrarcı olacağını düşünmüyorum. Sadece pazarlık amaçlı kullanıyorlar." değerlendirmesini yaptı.
Türkiye için en uygun seçeneklerden birinin, YPG/PKK'nın elindeki DEAŞ'lıların vatandaşı oldukları ülkelere teslim edilmesi olduğuna vurgu yapan Orhan, "DEAŞ'lıların daha sonra Suriye'de serbest kalma riski var. Böyle bir durumda Türkiye'yi bir geçiş güzergahı olarak kullanabilirler ve bu durum Türkiye açısından bir güvenlik tehdidi olabilir." tespitinde bulundu.
YPG/PKK hapishanelerinde Türk kökenli DEAŞ'lıların da olabileceğinin altını çizen Orhan, "Türkiye bunları teslim almak istemeyecektir. Türkiye'nin bunları doğrudan teslim alması, YPG/PKK ile arasında bir irtibatı gerektiriyor. Türkiye terör örgütü olarak gördüğü YPG'liler ile böyle bir angajmana girmek istemeyecektir. Türk kökenli DEAŞ'lılar konusunda daha dolaylı yöntemler tercih edilebilir." dedi.
- "DEAŞ'lıların genel itibarıyla hücrelerde tutulması gerekiyor"
Uluslararası terör araştırmacısı Mahmut Aytekin de yabancı ülkelerden Suriye'ye gelerek DEAŞ'a katılanların, ülkelerine dönüp dönemeyeceği konusunda belirsizliğin olduğunu kaydetti.
DEAŞ'lı teröristlerin ülkelerine dönmeleri ve cezaevine konulmaları durumlarında dahi sorun oluşturabileceklerini belirten Aytekin, "DEAŞ'lıların genel itibarıyla hücrelerde tutulması gerekiyor çünkü bunlar diğer insanlarla görüştüklerinde kendi ideolojilerini onlara benimsetebiliyorlar. Bu sorun daha önce hem Irak'ta hem de Asya'da görüldü." dedi.
Aytekin, teröre bulaşmış kişileri topluma kazandırmanın diğer bir yolunun rehabilitasyon sürecinden geçirilmeleri olduğuna dikkati çekerek, devletlerin bu insanları kazanması için politikalar belirlemesi gerektiğini söyledi.
Farklı tabandan gelen terör örgütü mensuplarına uygulanacak rehabilitasyon sürecinin dahi farklı olması gerektiğine işaret eden Aytekin, şöyle devam etti:
"Avrupalı ülkelerin bazılarının YPG/PKK'nın elindeki DEAŞ'lıları kabul etme ve bunları 'gelecekte radikalleşmeyi önlemede' kullanabiliriz görüşü var ancak Avrupa'daki ülkelerin birçoğunun kanaati, vatandaşı olan ve Suriye'de DEAŞ'a katılmış olanları kabul etmeme yönünde çünkü radikalleşmeyi önleme konsepti ve süreci çok pahalı. Silah bırakmanın ötesinde onları bu ideolojiden ayırmak çok zahmetli bir iş. Özellikle maliyet konusundan dolayı Avrupa ülkeleri DEAŞ'lı teröristleri kabul etmeye yanaşmıyor."
Aytekin, Avrupa ülkeleri içerisinde radikalleşme eğiliminin de arttığını dile getirerek, "Avrupa ülkeleri DEAŞ'lıları da kabul ederse yükleri ikiye katlanacak. Ondan dolayı da kabul etmeyebilirler." ifadesini kullandı.
DEAŞ'lı teröristlerin Türkiye'ye de tehdit oluşturduğunu vurgulayan Aytekin, "DEAŞ'lılar, kendi ülkelerine dönemedikleri takdirde yaşamak için komşu ülkelere gitmeleri gerekiyor. Bu insanlar, gittikleri ülkelerde var olan ideolojik sebeplerden dolayı terör saldırılarını kendileri açısından meşru hale getiriyorlar." dedi.