Mayıs ayından bu yana adeta bir yılan hikâyesine dönen 'grey market'in otomobil ithalatı konusuna yeni bir bölüm daha eklendi. Gümrüğe gelen araçların kullanılmış olup olmadıklarını denetlemekle görevli TSE, araçları teknik olarak inceleyip onay vermek yerine, ithalatçılardan noter onaylı, 'İthal ettiğim araç ikinci el değildir" taahhütnameleri almaya başladı.
Oysa bu otomobillerin satın alındıkları ülkede birkaç saatliğine de olsa trafiğe kaydedildiğini, yani hiç yola çıkıp kilometre yapmadığı halde, teknik olarak 'ikinci el' olduğunu ithalatçılar dahil herkes biliyor ve kimse de gizlemiyor. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü'nün bu konuya acilen bir açıklık getirmesi gerektiğini ifade eden özel ithalatçılar, Türkiye'ye kaçak ve sahte belgeyle sokulan kullanılmış ya da kredi borcu ödenmemiş araçlarla, bu araçların aynı kefeye konulmaması gerektiğini ifade ediyorlar.
AVRUPA'DA TRAFİĞE ÇIKMAYAN GELEMEZ
Grey marketin Türkiye'ye özellikle Avrupa'dan ithal ettiği araçları resmi distribütörleri dışında başka ithalatçının fabrikadan doğrudan alabilmesi mümkün değil. Bu durumda bu araçlar ithal edildikleri ülkelerdeki büyük bayilerden satın alınıyorlar. Bu işlemin yapılabilmesi içinse bu araçların bu ülkelerde birkaç saatliğine ya da günlüğüne o ülke trafiğine kayıt edilmesi gerekiyor. Benzer bir uygulama Türkiye'de de spot piyasada '0' araç satan galeriler tarafından yapılıyor. Resmi ithalatçılardan satmak üzere toptan araç alan kimi galericiler de bu araçlara birkaç gün için plaka takıp, sonra '0' olarak satabiliyorlar.
GÜNLÜK KURALLAR TÜKETİCİYİ ETKİLİYOR
Pazarın hareketli olduğu yıllarda 5 bini bulan adetlerde lüks otomobil ithal eden bu pazarın bir süredir 'günlük' olarak kurallarla otomobil ithal etmeye çalışması hiç şüphesiz en çok nihayi tüketiciyi mağdur ediyor. Hem resmi distribütörlerin hem de özel ithalatçıların talebi bu tip ithalata ilişkin belirsizliklerin bir an önce kurallara bağlanması. Geçtiğimiz günlerde Bakanlığı ziyaret eden Otomotiv Distribütörleri Derneği, bir aracın bir saat bile trafiğe kaydedilmiş olmasının o aracı '2. el yapacağını' ve bu yüzden ithalatına izin verilmemesi gerektiğini ifade ettiler. Sanayi Genel Müdürlüğü ile görüşmeleri yürüten özel ithalatçıların temsilcileri ise, gümrük ve vergi denetimlerinin artırılmasını ancak ithalatın önüne engel çıkarılmamasını istiyorlar.
COC BELGELERİ DE SIKINTI OLMUŞTU
Türkiye'ye kaçak ve sahte belgeyle sokulan araçlarla mücadele eden Gümrük Bakanlığı ve TSE, geçtiğimiz günlerde özel ithalatçıların ibraz ettiği aracın kimlik bilgilerini içeren COC belgelerinin fabrika tarafından verilen 'aslı gibidir' onaylı kopyalarını da kabul etmemeye başlamıştı. Bunun üzerine bazı ithalatçılar gümrükte bekleyen araçlarını çekebilmek için, 'gerçek belgenin' orijinaline bire bir benzeyen 'sahtesini' 2 bin Euro'lara yakın paralar vererek bastırma yoluna gitmişlerdi. Neyse ki bu 'tiyatro' Sanayi Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Çetin'in bir tebliğiyle sona ermiş ve COC belgelerinin fabrikalar tarafından verilen 'duplikeleri' Yeşilköy İhtisas Gümrüğü'nde yeniden kabul edilmeye başlanmıştı