ANKARA (AA) - BAHATTİN GÖNÜLTAŞ - Türk Eximbank Genel Müdürü Hayrettin Kaplan, bankanın, geçen yıl itibarıyla kredi ve sigorta programlarıyla tek başına Türkiye ihracatının yüzde 21’ine, toplam 30,3 milyar dolar destek sağladığını belirterek, "Bu yılın 8 ayında 18 ülkede alıcılara 193 milyon dolar orta-uzun vadeli alıcı kredisi ve sigorta desteği sunduk. Bu hizmetlerimizin, ihracatçılarımız ve yabancı alıcıları nezdinde bilinirliğini artırarak Türkiye'nin ihracatına önemli düzeyde katkı sağlamayı hedefliyoruz." dedi.
Kaplan, ihracat kredilerine ilişkin, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu. Resmi destekli ihracat kurumlarının ilk olarak 1919 yılında İngiltere'de faaliyete geçtiğini anlatan Kaplan, muadil kurumlardan yaklaşık 60 yıl sonra, 1987'de kurulan Türk Eximbank'ın, geçen yıl itibarıyla Türkiye ihracatının yüzde 21’ine, toplamda 30,3 milyar dolar destek sağladığını belirtti.
Hayrettin Kaplan, 2008'deki küresel kriz sonrası resmi destekli ihracat kredi kurumlarının ekonomiler için daha stratejik kurumlara dönüştüğünü ifade ederek, ihracatçıların yurt dışı pazarlarda rekabetçi avantaj kazanmalarını sağlayacak, çeşitlendirilmiş, cazip ve uygulanabilir ürünler sunmanın, Türk Eximbank’ın da önceliği haline geldiğine işaret etti. Bu kapsamda, 2014'teki revizyon sonrası, ihracatçıların ve yurt dışı müteahhitlik sektörünün yabancı alıcıları (kamu veya özel) genişletilen finansman alternatifleriyle finanse edildiğini anlatan Kaplan, Türkiye'nin alıcı kredileri alanında sağladığı orta-uzun vadeli desteğin 2012'de 39 milyon dolar düzeyindeyken, 2015 itibarıyla 140,5 milyon dolara yükseldiğini belirtti.
Türk Eximbank'ın dünya genelinde, doğrudan kredi ve sigorta desteğini bir arada sunan sınırlı sayıdaki kurumdan biri olduğunu söyleyen Kaplan, şunları kaydetti:
"Finansman maliyetinin yüksek olduğu ülkemizde Türk Eximbank’ın ihracat sektörüne verdiği toplam 30 milyar dolar tutarındaki desteğin yaklaşık üçte ikilik kısmı ihracatçılara (satıcılara) verilen doğrudan kredi desteğinden oluşmakta olup, üçte birlik kısmı ise alıcılara yönelik kısa ve orta vadeli sigorta ve doğrudan kredi desteğinden oluşmaktadır. Türk Eximbank’ın 2015 içerisinde alıcılara yönelik sağladığı toplam 10 milyar dolar tutarındaki sigorta ve alıcı kredisi desteğinin yüzde 98,5’lik kısmı, kısa vadeli sigorta ve alıcı kredilerinden yüzde 1,5’lik kısmı ise orta ve uzun vadeli sigorta ve alıcı kredilerinden oluşmaktadır. Zaman içerisinde, ülkemiz borçlanma maliyetlerinin azalmasına bağlı olarak, Türk Eximbank’ın da ağırlıkla alıcılara yönelik orta ve uzun vadeli sigorta ve doğrudan kredi desteği sunması mümkün olacaktır. Halihazırda Türk Eximbank tarafından orta ve uzun vadeli alıcı kredileri alanında imzalanan kredi anlaşmalarının ve gündemdeki işlemlerin toplam bedelinin 920 milyon dolara ulaşmış olması, Türk Eximbank’ın orta ve uzun vadeli alıcı kredisi portföyünün hızlanarak artacağının ve önümüzdeki dönem içerisinde alıcı kredileri alanında kaydedilecek ilerlemenin temel göstergesi niteliğindedir."
- En fazla destek Çin'den
Kaplan, dünyadaki ihracat destek kuruluşlarının geçen yıl alıcılara yönelik yüzde 91’i kısa vadeli (1,58 trilyon dolar) ve yüzde 9’u orta-uzun vadeli (154 milyar dolar) olmak üzere toplam 1,74 trilyon dolar tutarında sigorta ve doğrudan kredi desteği sağlayarak, küresel ihracatın yaklaşık yüzde 9,4’ünü desteklediğini belirtti.
Dünya genelinde Türk Eximbank benzeri ihracat destek kuruluşu olan 67 ülke tarafından 2015'te alıcılara yönelik orta ve uzun vadeli sigorta poliçesi ve doğrudan kredi desteğinin toplamda 154 milyar dolar olduğunu anlatan Kaplan, söz konusu desteği en çok sağlayan ilk 10 ülkenin Çin (51 milyar dolar), Almanya (15,9 milyar dolar), Güney Kore (9,5 milyar dolar), Fransa (7,6 milyar dolar), Finlandiya (5,9 milyar dolar), ABD (5,8 milyar dolar), İtalya (5,4 milyar dolar), Hindistan (4,4 milyar dolar), Japonya (4,4 milyar dolar) ve Brezilya (4,2 milyar dolar) olduğunu kaydetti.
Türk Eximbank'ın alıcılara yönelik orta ve uzun vadeli sigorta ve doğrudan kredi alanındaki desteğini son 3 yıldır sürekli artırarak, geçen yıl 11 farklı ülkedeki alıcılara toplamda 140,5 milyon dolar, 2016 yılının 8 ayında ise 18 farklı ülkede yerleşik alıcılara toplamda 193 milyon dolar orta-uzun vadeli alıcı kredisi ve sigorta desteği sunduğunu ifade eden Kaplan, "Yenilerek çeşitlenen Türk Eximbank alıcı kredileri ve orta-uzun vadeli sigorta ürünlerinin, önümüzdeki dönemde ihracatçılarımız ve yabancı alıcıları nezdinde bilinirliğinin artırılması sonucunda ihracat ürünlerimizin pazar payının artırılmasına önemli düzeyde katkı sağlanması hedeflenmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
- "Teminat konusu sorun olmaktan çıkarılacak"
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, ihracat destekleriyle ilgili gelecek günlerde çok farklı desteklerin olacağını, özellikle finansmanla ilgili Eximbank'ın kaynak ve imkanlarının katlanarak artacağını belirtmiş, Eximbank kaynaklarına ulaşmada teminat konusunu bir sorun olmaktan çıkaracaklarını bildirmişti.
Mevcut uygulamada Eximbank’ın, kullandıracağı krediye yüzde 100 teminat istediğini, yeni sistemle bu oranın sıfıra kadar çekileceğini dile getiren Zeybekci, “Eximbank, güvendiği, inandığı, değerlendirmesini, derecelendirmesini yaptığı şirketlere gerektiğinde sıfır teminat, gerektiğinde yüzde 25, 50, 75 teminatlarla kredi verebilme imkanına kavuşacak." ifadesini kullanmıştı. Zeybekci, Eximbank'ın artık Türkiye dışındaki ülkelerdeki proje ve alımları da destekler pozisyona geleceğini belirtmişti.
AA