İSTANBUL (AA) - UĞUR ÇİL - Inter Mediate Direktörü Jonathan Nicholas Powell, Ortadoğu'da yaşanan mevcut birçok sorun ve çatışmaların çözümü konusunda Türkiye'nin rolüyle ilgili "Türkiye, Ortadoğu’da yaşanan sorunların çözümü çerçevesinde vazgeçilmez aktör." dedi.
TRT World'ün güncel, kültürel, politik, ekonomik ve sosyal çıkmazlara çözümler aramak amacıyla bu yıl ilk kez İstanbul'da "Belirsizlik çağında değişime ilham olmak" temasıyla gerçekleştirdiği "TRT World Forum"a katılan Inter Mediate Direktörü Powell, Ortadoğu’da yaşanan gelişmeler ve Türkiye’nin Ortadoğu politikası hakkında AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
"Türkiye Ortadoğu’da yaşanan sorunların çözümü çerçevesinde vazgeçilmez aktör." diyen Powell, Türkiye'nin Suriye ve Irak'la olan sınırı nedeniyle bu sorunlara yakın olduğunu söyledi.
Powell, aynı şekilde Libya ve Katar konusunda da Türkiye’nin önemli bir konumda olduğuna dikkati çekerek, mevcut sorunların çözümü için Türkiye’ye ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
"Özellikle ABD ve Avrupa, Suriye’de geri adım attığında, oradaki çatışma durumu devam edecek ve Türkiye’nin bu noktada rol oynamasına ihtiyaç duyulacak." ifadelerini kullanan Powell, Türkiye’nin halihazırda Suriye’deki durumun içinde olduğunu anlattı.
- "ABD Suriye'ye müdahil olmak istemedi"
Powell, ABD’nin Suriye politikası hakkında yaptığı değerlendirmede, ABD’nin Irak’ta yaşadığı olumsuz tecrübeden sonra aynı tecrübeyi tekrar yaşamamak için Suriye’deki duruma doğrudan müdahil olmamayı tercih ettiğini belirterek, “Müdahil olmanın da sonuçları vardır, aynı şekilde müdahil olmamanın da sonuçları vardır. Bundan dolayı ikisinin arasında bir denge sağlanması gerekiyor.” diye konuştu.
Eski ABD Başkanı Barack Obama’nın başkanlığı döneminde bu dengeyi sağlayamadığına işaret eden Powell, ABD Başkanı Donald Trump’ın Suriye politikasının ise terör örgütü DEAŞ’ın Suriye topraklarından temizlenmesini hedef aldığını dile getirdi.
- "Ruslar, Suriye’ye sahip olmak istiyorlarsa, olabilirler"
Powell, Trump açısından Suriye’de önceliğin DEAŞ olduğuna ve bu sebeple Suriye’deki iç savaşa doğrudan dahil olmak istemediğine dikkati çekerek, “Trump’ın politikası, ‘DEAŞ’ı yenmek ve Suriye topraklarından çıkarmak istiyorum ama Rusya’nın Suriye’ye sahip olması meselesine gerçekten müdahil olmak istemiyorum. Ruslar, Suriye’ye sahip olmak istiyorlarsa, olabilirler’ gibi gözüküyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Suriye’de devam eden savaşın geleceği ve yakında son bulup bulmayacağı sorusuna Powell, "Suriye’deki savaşın yakın zamanda biteceğini sanmıyorum. Batı’da, DEAŞ’ın yenilmesiyle savaşın kazanıldığını düşünen insanlar hata yapıyor. Savaş değişken bir doğaya sahip ve şu an daha az sayıda insanın hayatını kaybettiğini söylemekten memnunum. Türkiye, İdlib’e girdi ve burada çatışmaların yaşanmadığı bölgeler oluşturmaya çalışıyor. Bu umut edilen bölgeler oluşturulsa bile savaşın bitmesi uzun zaman alacak. Çünkü savaşın doğası değişecek ve farklı formlarda devam edecek.” yanıtını verdi.
- "IKBY, referandumun sonuçlarının ne olacağını anlamadı"
Powell, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) yaptığı gayrimeşru referanduma ilişkin de "IKBY’nin yaptıkları, bu referandumun sonuçlarının ne olacağını anladıkları konusunda emin değilim.” diye konuştu. Bu referandumun sonuçlarının IKBY için çok zor olabileceğine dikkati çeken Powell, “Kerkük’ü kaybettiler. Bu durum Barzani ve Talabani partileri arasında da ayrılığa sebep olabilir.” dedi.
Powell, Türkiye’nin bu konuda etkili olabileceğinin altını çizerek, “Türkiye, bu konuda bir çözüm bulmalı ama bunu nasıl yapacağını bilmiyorum.” ifadesini kullandı.
Çatışma çözümü konularını çalışmak üzere kurulan Inter Mediate’in direktörlüğünü yapan ve birçok kitabın yazarı olan Powell,1995-2007 yılları arasında dönemin İngiltere Başbakanı Tony Blair'ın özel kalem müdürlüğünü yapmıştı.
Powell, 1978-1979 yılları arasında BBC ve Granada TV’de gazeteci olarak çalıştı ve aynı zamanda diplomat olarak da görev yaptı. Powell, ayrıca Kuzey İrlanda’da İngiliz Baş Müzakereciliği görevini de yürüttü.
AA