ANKARA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN- Sağlık Bakanlığınca, Türkiye'ye gelen sığınmacı Suriyelilere, 2011-2016 Ocak ayı itibarıyla kamp içi ve kamp dışı sağlık hizmetleri kapsamında birinci, ikinci ve üçüncü basamak hastanelerde toplam 15 milyon 282 bin 326 poliklinik hizmeti verildi.
AA muhabirinin Sağlık Bakanlığından edindiği bilgiye göre, Suriye'de yaşanan olaylar nedeniyle Türkiye'ye giriş yapan Suriyelilere 29 Nisan 2011'den itibaren sağlık hizmet sunulmaya başlandı.
Geçici korumaya alınanlara sunulan sağlık hizmetleri, genel sağlık mevzuatı yanında, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığınca (AFAD) yayımlanan genelge ve Sağlık Bakanlığınca yayımlanan 4 Kasım 2015 tarihli "Geçici Koruma Altına Alınanlara Verilecek Sağlık Hizmetlerine Dair Esaslar" yönergesi çerçevesinde yürütülüyor.
Bu kapsamdaki sağlık hizmetlerinin koordinasyonu Sağlık Bakanlığı Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü (ASHGM) tarafından gerçekleştiriliyor ve hizmetler ASHGM, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu (THSK) ile Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumunca (TKHK) veriliyor.
Hava, kara ve deniz ambulans hizmetleri, ASHGM tarafından veriliyor. Temel sağlık hizmetlerinin sunulması Sağlık Bakanlığına bağlı kurulan THSK'nın görevleri arasında yer alıyor.
THSK'nın her ildeki temsilcisi Halk Sağlığı Müdürlüğü (HSM) görev yapıyor ve hizmetlerin sunumu Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ile Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM), bağlı birimleri ve Göçmen Sağlık Merkezlerince gerçekleştiriliyor.
Bakanlıkça 2011-2016 Ocak ayı itibarıyla kamp içi ve kamp dışı sağlık hizmetleri kapsamında, 15 milyon 282 bin 326 poliklinik hizmeti verildi. İkinci e üçüncü basamak kamu ve üniversite hastaneleri ile özel hastanelerde toplam 127 bin 752 doğum gerçekleştirildi, bir milyon 603 bin 83 kişiye aşılama hizmeti verildi, 247 bin 461 bebeğin, 225 bin 619 çocuğun ve 83 bin 597 gebenin izleminde bulunuldu.
- Türkiye'de 13 ilde 50 göçmen sağlığı birimi bulunuyor
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından, sınırı geçen Suriyeliler, öncelikle sağlık taramasından geçiriliyor ve eksik aşıları tamamlanıyor. Daha sonra geçici barınma merkezine yerleştirilen ya da bu merkezlerin dışında yaşamaya başlayanlara birinci basamak sağlık hizmetleri, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına verilen standartta veriliyor. Bu hizmetler genellikle, ayaktan tanı ve tedavi, bağışıklama çalışmaları, bulaşıcı hastalık ve salgınla mücadele, çevre sağlığı çalışmaları, çocuk ve ergen sağlığı ile üreme sağlığını kapsıyor.
Geçici korunanların yoğun olarak yaşadıkları yerlerde, Kurum tarafından, toplum sağlığı merkezlerine bağlı göçmen sağlığı birimleri oluşturuluyor. Bu birimlerdeki hizmetler, göçmen sağlığı konusunda eğitilmiş personel ile sunuluyor. Birimlerin, tercüman, sosyal çalışmacı ve psikolog ile desteklenmesi planlanıyor. Bu doğrultuda, 13 ilde, belirlenmiş standartları haiz 50 göçmen sağlığı birimi bulunuyor.
- Sağlık hizmetinin maliyeti AFAD tarafından karşılanıyor
İkinci ve üçüncü basamak sağlık hizmeti kapsamında, Suriyeli hastalara TKHK’ya bağlı sağlık tesislerinde, ayaktan ve yatarak tanı, tedavi ile rehabilitasyon hizmetleriyle acil sağlık hizmetleri veriliyor. Sunulan sağlık hizmetleri Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) kapsamında fiyatlandırılıyor ve bedelleri AFAD tarafından karşılanıyor.
Bu kapsamda da acil sağlık hizmetleri,ayaktan tanı ve tedavi, yataklı tedavi, kardiyovasküler cerrahi, rehabilitasyon, aile sağlığı ve doğum, anne oteli, erişkin ve yenidoğan yoğun bakım, rekonstriktif cerrahi ve yanık tedavisi, replantasyon, ruh sağlığı, ağız ve diş sağlığı hizmetleri Kuruma bağlı 841 sağlık tesisi tarafından sunuluyor.
İhtiyaç duyulan geçici barınma merkezlerinde, bu tesislere bağlı oluşturulan birimler tarafından, yerinde ikinci basamak sağlık hizmetleri veriliyor.
- Yeni sağlık tesisleri inşa edilecek
Hizmetin artırılması amacıyla, geçici korunanların yoğun olarak yaşadıkları yerlerde personel, hizmet mekanı, tıbbi cihaz, araç-gereç gibi planlamaları yapılırken yeni eklenen nüfus dikkate alınacak. Nüfus yoğunluğu ve ihtiyaçlar doğrultusunda yeni sağlık tesisleri inşa edilecek, var olan sağlık tesislerinin kapasiteleri artırılacak ve tefriş edilecek.
Yoğunluk göz önüne alınarak mevcut sağlık tesislerinin personel, tefrişat, tıbbi cihaz, tıbbi sarf ve ilaç, ambulans, mobil hizmet aracı gibi artan ihtiyaçları ivedilikle karşılanacak.
Suriyeli hastaların yoğunlukla başvuru yaptıkları sağlık tesislerinde ek anne misafirhane hizmeti sunulacak.
Geçici korunanlar, Bakanlığın planlamaları doğrultusunda istihdam edilerek personel ihtiyacı giderilecek, bu husus dil ve kültür bariyerinin aşılmasına da katkı sağlayacak. Göçmen sağlığı merkezleri başta olmak üzere hizmet sunulan sağlık tesislerinde psikolog, sosyal çalışmacı, tercüman gibi personel ile desteklenecek.
Geçici korunanlara, aile hekimliği standartlarında teşekkül ettirilen yapılar ile hizmet sunularak sağlık hizmetlerine daha kolay ulaşmaları sağlanacak.
Dezavantajlı gruplar ile kırsalda yaşayan ve birinci basamak sağlık hizmetlerine ulaşmakta güçlük çeken kişilere, bulundukları yerde sağlık hizmetlerinin sunulması amacıyla mobil sağlık hizmet kapasitesi güçlendirilecek.
Geçici korunanların yoğun olarak yaşadıkları yerlerde, ruh sağlığı hizmetlerinin sunulması amacıyla, AMATEM, ÇAMATEM ve Toplum Ruh Sağlığı Merkezi kapasite ve sayıları artırılacak.
Geçici korunanlara uygun olarak geliştirilen rehber dokümanlar, afişler, broşürler kullanılarak sağlık okuryazarlığı artırılacak. Bu kişilere hizmet sunumunda görev alan her kademedeki personele; bilgi ve becerilerinin artırılması ve motivasyonun sağlanması amacıyla öfke kontrolü, kültürler arası iletişim, psikososyal destek eğitimleri, hizmet süreçleri, stres yönetimi gibi konuları içeren eğitim programları uygulanacak.
Ayrıca madde bağımlısı olan ve ruh sağlığı problemi olan hastalara yaklaşım, alkol ve madde bağımlılığıyla mücadele gibi özellikli konularda da ilgili personele hizmet içi eğitim verilecek.
AA