Türkiye ile ilişkilerin güçlenmesinde önemli rol oynayan Kuveyt Emiri Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah 91 yaşında hayatını kaybetti. Yerine 2006 yılından bu yana Veliaht olarak görev yapan 83 yaşındaki Prens Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah'ın geçtiği duyuruldu.
Kuveyt Emiri Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah 91 yaşında hayatını kaybetti.
Kuveyt devlet televizyonu, normal akışına ara vererek Kuran-ı Kerim tilaveti yayınladıktan kısa süre sonra Emir Şeyh Sabah'ın yaşamını yitirdiğini duyurdu.
Emir'in vefatına ilişkin başka detay paylaşılmadı.
Bugün sosyal medya platformlarında, Kuveyt Emiri Sabah'ın hayatını kaybettiği yönünde paylaşımlarda bulunulmuştu.
Kuveyt hükümeti ise sadece resmi kaynaklardan bilgi alınması çağrısında bulunmuştu.
Kuveyt Bakanlar Kurulu'ndan 14 Eylül'de yapılan açıklamada, Emir'in sağlık durumunun iyiye gittiği bilgisi paylaşılmıştı.
Emir Sabah, 19 Temmuz'da başarılı bir ameliyat geçirmiş, 23 Temmuz'da da tedavisinin tamamlanması amacıyla ABD'ye gitmişti.
83 yaşındaki Veliaht Prens Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah tahta geçti
Kuveyt'te 2006 yılından bu yana Veliaht olarak görev yapan Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah tahta geçti.
Kuveyt Bakanlar Kurulu, Veliaht Prens Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah'ın (83) ülkenin yeni Emiri olduğunu duyurdu.
Kuveyt'teki es-Seyf Sarayında, Başbakan Sabah el-Halid es-Sabah başkanlığında olağanüstü olarak toplanan bakanlar kurulundan yapılan yazılı açıklamada, "Anayasa hükümleri ve emirliğin miras bırakılması hükümlerine ilişkin 1964 tarihli 4 sayılı Kanunun 4. maddesi uyarınca, Veliaht Prens Şeyh Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah'ın Kuveyt Emiri olduğu" belirtildi.
KUVEYT’İN YENİ EMİR’İ NEVVAF KİMDİR?
1937'de dünyaya gelen yeni Kuveyt Emiri Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, 1950'ye kadar 29 yıl hüküm süren Emir el-Ahmed el-Cabir el-Mubarek es-Sabah'ın 6. oğlu. Siyasi hayata 1962'de atılan Sabah, 1991 yılından itibaren Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı, Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı görevlerini üstlendi. 2006 yılında ise veliaht prens olarak atandı.
Tüm gözlerin üzerine çevrildiği Şeyh Nevvaf, geleceğin yöneticilerinin eğitildiği okullarda eğitim alarak, ülkede "güvenlik ve istikrarın manevi babası" olarak nitelendirilene kadar pek çok üst düzey görevler yaptı. Daha sonra Veliaht Prens olarak 14 yıl boyunca çalışmalarını sürdürdü.
18 Temmuz'da Şeyh Sabah, Amerika Birleşik Devletleri'nde bir hastaneye kaldırıldığında, Veliaht Prens ülke işlerini yönetmede bazı anayasal haklarını kullanıldı.
Veliaht Prens iken yolsuzluğa karşı önemli bir mücadele yürüten Nevvaf, bir hanedan üyesinin yolsuzluğa karıştığına dair iddiaların ardından 23 Ağustos'ta Kuveyt halkına hitaben yaptığı konuşmada, iktidardaki aile üyelerinin hukuktan üstün olmadığını söylemişti.
Güvenliğin manevi babası
Veliaht Divanı resmi internet sitesine göre, Emir Nevvaf 14 yıldır veliaht olarak görev yapıyordu. Eski Kuveyt Emiri Şeyh Sabah 2006'da göreve geldikten yaklaşık 1 hafta sonra kardeşi Şeyh Nevvaf'ı Veliaht Prens olarak önerdi ve parlamentoda kabul edildi.
Bu pozisyondan önce Şeyh Nevvaf, 16 Ekim 2003 tarihinde Başbakan Birinci Yardımcısı ve İçişleri Bakanı olarak görev yaptı.
Güvenlik güçlerinin manevi babası ve İçişleri Bakanlığının gerçek kurucusu olarak nitelendirilen Nevvaf, 1978-1988 ve 2003-2006 olmak üzere iki defa İçişleri Bakanlığı görevini yürüttü.
Ayrıca, 16 Ekim 1994'te Ulusal Muhafızlar Başkan Yardımcılığı görevini üstlendi ve askeri sistemi geliştirmek ve ulusal muhafızları silahlı kuvvetlerin sağ kolu yapmak için çalıştı.
Şeyh Nevvaf, Kuveyt'in Irak işgalinden kurtuluş savaşından sonra Nisan 1991'de kurulan ilk Kuveyt hükümetinde Sosyal İşler ve Çalışma Bakanı seçildi.
Ocak 1988'de Savunma Bakanı olarak görev alan Şeyh Nevvaf, Savunma Bakanlığı birimlerini Kuveyt'i savunma ve dış tehlikelerden koruma ulusal görevini yerine getirebilmesi için geliştirmek ve tüm modern silahlar ile askeri gereçleri sağlamak için çaba sarf etti.
Havalli Valisi olarak 1962'de görev yaptıktan sonra idaresi altındaki şehirde büyük ilerlemelere vesile olan Nevvaf, 1978'de İçişleri Bakanı olarak göreve başladı.
Kuveyt'te 1937'de dünyaya gelen yeni Kuveyt Emiri Nevvaf el-Ahmed el-Cabir es-Sabah, 1921'den 1950'ye kadar 29 yıl hüküm süren Emir el-Ahmed el-Cabir el-Mubarek es-Sabah'ın 6'ncı oğlu.
Emir Nevvaf'ın 4 erkek ve 1 kız çocuğu var.
ŞEYH SABAH EL-AHMED CABİR EL-SABAH KİMDİR?
Kuveyt'in diplomasideki ara bulucu ve yapıcı ismi: Şeyh Sabah
Kuveyt'in 91 yaşındaki Emiri Şeyh Sabah el-Ahmed Cabir el-Sabah, Arap dünyasında sadece ülkesinin dış işlerinde değil bölge meselelerindeki ‘ara bulucu ve dengeleyici’ rolüyle de öne çıkmıştı.
Ülkesinin kuzeybatısında 1929'da dünyaya gelen Şeyh Sabah, Kuveyt okullarındaki eğitiminin yanı sıra Avrupalı ve Asyalı özel hocalardan da dersler aldı.
Kuveyt Emiri Şeyh Sabah, henüz 25 yaşındayken devlet kademelerinde üst düzey bürokratik görevler üstlendi.
Dönemin Kuveyt Emiri ve üvey kardeşi Cabir Ahmed es-Sabah tarafından Dışişleri Bakanlığına getirilen Şeyh Sabah, bu görevi 1963-2003 yıllarında yürüterek ülkesinin "en uzun süre görev yapan Dışişleri Bakanı" ünvanını aldı. Kuveyt Emiri bu görevi yürütürken aynı zamanda Başbakan Yardımcılığı gibi farklı devlet görevlerini de üstlendi.
Şeyh Sabah, 1990'da Irak'ın Kuveyt'i işgal ettiği Birinci Körfez Savaşı sırasındaki zorlu diplomasi sürecini yönetti.
Bu dönemde Irak'ın baş silah tedarikçisi ve Bağdat'ın müttefiki sayılan Sovyetler Birliği'nin de aralarında olduğu çok sayıda ülkenin Irak'ın Kuveyt'i işgaline karşı çıkması, Şeyh Sabah'ın bu dönemdeki başarıları arasında gösterildi.
Dışişleri Bakanlığı görevinin ardından Şeyh Sabah, 2003-2006 yıllarında ülkesinin Meclis Başkanlığı görevini yürüttü.
İki haftalık Veliaht Prenslikten sonra tahta çıktı
Şeyh Cabir'in 15 Ocak 2006'da hayatını kaybetmesiyle tahta geçme sırası Veliaht Prens Şeyh Saad'a geçiyordu. Ancak Şeyh Saad'ın tahta geçmesinin ardından sağlık durumunun kötüleşmesi nedeniyle parlamentoda yemini edemeyeceğine ilişkin dedikodular çıkmaya başladı. Bunun üzerine Kraliyet ailesi içindeki hararetli görüşmelerin ardından Şeyh Saad, Şeyh Sabah lehine tahttan çekilmeyi kabul etti.
Kuveyt'teki parlamento Şeyh Saad'ı tahttan çekilmeden görevden aldı. Kabine tarafından aday gösterilen Şeyh Sabah, 29 Ocak 2006'da Emir olarak tahta çıktı.
Islahatlar, uluslararası açılım ve ara buluculuk
Kuveyt Emiri Şeyh Sabah, devlet yönetimindeyken ülkesinin kadın hakları ve kadınların sosyal kamusal hayata katılımına ilişkin yaptığı girişimlerle tanındı.
Meclis Başkanı olduğu dönemde kadınların siyasi hayata girmesine ilişkin yasalar kabul edilirken, ilk kadın bakan da 2005 yılında göreve başladı.
Emir Şeyh Sabah'ın 2006'da tahta çıkmasından hemen sonraki meclis döneminde de ilk kadın milletvekilleri parlamentoya girdi.
Bunun yanı sıra Kuveyt Emiri Şeyh Sabah, ülkesinin Irak işgali sonrasındaki dış politikasının inşasında kritik rol oynadı. Şeyh Sabah, Kuveyt'in bölgedeki ideolojik çekişmelerden uzak çok eksenli bir dış politika izlemesini prensip edindi.
Müteveffa Kuveyt Emiri, bölgedeki siyaset sahnesinde onlarca ara bulucuk girişiminde bulunmasıyla da öne çıktı.
Kuveyt gazetesi El-Kabs'ın haberine göre, 52 senelik kamu hizmeti hayatında Şeyh Sabah 19 ayrı krizde tarafları ortak noktada buluşturmak için çabaladı.
Yemen iç savaşındaki taraflar, Bahreyn-İran, Ürdün-Filistin Kurtuluş Örgütü, Pakistan-Bangladeş, Lübnan iç savaşı, Katar ile diğer Körfez ülkeleri arasındaki kriz gibi birçok bölgesel çatışma, kriz ve sorunun çözümü için taraflar arasında mekik dokudu.
Kuveyt Emiri Şeyh Sabah, tahtta kaldığı 14 yıllık sürenin ötesine uzanan onlarca yıllık devlet hayatında, ülkesinin kuruluşundan modernleşmesine, işgalinden kurtuluşuna oynadığı rollerin yanı sıra bölgede ortak akıl için sürdürdüğü çabalarla tarihte iz bıraktı.
Türkiye ile ilişkilerde güçlendirici rol oynadı
Şeyh Sabah, Türkiye ile ilişkilerin siyasi ve ekonomik alanda ilerlemesine katkı sağlayarak, iki ülkeyi bölgesel meselelerde yakınlaştırıcı bir rol üstlendi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2017 yılında Emir'in Türkiye'yi ziyareti sırasında kendisine yabancı devlet başkanlarına verilen en yüksek nişan olan ‘Devlet Nişanı’nı tevcih etti.
Bu nişanın iki ülke ilişkilerinin ve dostluk bağlarının güçlenmesine yönelik gösterilen çabaların en üst düzeyde takdir edilmesinin bir sembolü olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Emir Sabah'a hitaben "Aziz kardeşim, Kuveyt'te tahta çıktığınızdan beri Türkiye ile Kuveyt arasındaki dostane ilişkilerin geliştirilmesine, farklı alanları içine alacak şekilde serpilmesine büyük katkılar sağladınız" ifadelerini kullanmıştı.
Kuveyt Emiri, devlet adamlığı kariyeri boyunca bazıları Birleşmiş Milletler, Uluslararası Göç Örgütü gibi uluslararası kuruluşlardan olmak üzere 13 farklı ünvan, nişan ve madalyaya layık görüldü.
Henüz bir kaç hafta önce, ABD Başkanı Donald Trump, Kuveyt Emiri Şeyh Sabah adına oğlu Şeyh Nasır Sabah el-Ahmed el-Cabir es-Sabah'a Başkomutanlık Mertebesinde Liyakat Madalyası'nı takdim etmişti.
ABD'nin Orta Doğu'da "değişmez dostu ve ortağı" olduğuna işaret edilen Emir Sabah'ın 40 yıl ülkesinin Dışişleri Bakanlığı görevini yürüttüğü vurgulanarak bu madalyanın en son 1991'de bir lidere verildiği belirtilmişti.