İSTANBUL (AA) - NURAN ERKUL KAYA - Avrupa Enerji Düzenleyicileri İşbirliği Ajansı (ACER) Temyiz Kurulu Üyesi Michael Thomadakis, Türkiye'nin bölgede enerji alanında önemli bir ülke olduğunu belirterek, "Türkiye doğalgaz piyasasını ne kadar erken serbestleştirir ve Avrupa 'hublarının' erişimine ne kadar erken açarsa, o kadar fazla faydasını görecektir. Bunun için kritik tarihin Trans Adriyatik Doğalgaz Boru Hattı'nın (TAP) faaliyete geçeceği 2020 olduğunu düşünüyorum." dedi.
Thomadakis, Türkiye ve Avrupa doğalgaz sektöründeki gelişmelere ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Son dönemde sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ile daha fazla kaynak çeşitliliği sağlayan Avrupa'da doğalgaz talebinin de radikal bir şekilde artmadığını ifade eden Thomadakis, bu yüzden boru hatlarıyla Avrupa'ya gelecek gazın fiyatının piyasada rekabet edebilir düzeyde olması gerektiğini söyledi.
Bu kapsamda Rus gazını Avrupa'ya taşıyacak Kuzey Akım 2 Doğalgaz Boru Hattı projesinin de önemli olduğunu vurgulayan Thomadakis, "Proje, denizi geçerek Avrupa'ya geleceği için TürkAkım'a göre daha farklı. TürkAkım'ın ilk hattı inşa ediliyor ama ikinci hattı ne olacak? Bu belirsiz. İkinci hattının yapılması için yoğun bir çaba gösteriliyor ama uzun bir zamana ihtiyaç var çünkü TürkAkım, Kuzey Akım 2'nin aksine karadan ilerleyecek." diye konuştu.
Thomadakis, TürkAkım hattının yapımı için belirli zaman gerektiğine işaret ederek, söz konusu hattın akıbetinin biraz da Kuzey Akım 2'ye bağlı olduğunu aktardı.
Şirketlerin adil ve rekabete saygı duyarak hareket ettikleri sürece Kuzey Akım 2'nin yapılmasını engelleyecek bir durumla karşılaşılmayacağını dile getiren Thomadakis, Rus gazının en büyük rakibinin yine Rus gazı olacağını anlattı.
- TürkAkım'ın ikinci hattı için en hazır rota TAP
TürkAkım'ın Avrupa'ya gaz götürecek ikinci hattı için bir rota belirlenmesi gerektiğini belirten Thomadakis, Yunanistan tarafındaki ilgili şirketlerin Gazprom ile hattın Türk-Yunan sınırından İtalya'ya uzanmasını öngören bir iyi niyet anlaşması imzaladığını hatırlattı.
Thomadakis, bu kapsamda en hazır rotanın Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi'nin Avrupa'da bağlanacağı TAP projesi olabileceğini ifade ederek, "TAP'ta bulunan 10 milyar metreküplük ek kapasite TürkAkım'ın ikinci hattı için kullanılabilir." dedi.
Türkiye'nin doğalgaz piyasası açısından büyük bir potansiyeli olduğunu dile getiren Thomadakis, şöyle konuştu:
"Avrupa'da bazı ülkeler Türkiye'de doğalgaz piyasasının serbestleşmesini dört gözle bekliyor. Türkiye'nin bu konuda Avrupa için iyi bir müttefik olabileceğini düşünüyorlar. Böylece her iki taraf da kazanacak. Bundan rahatsız olanlar Türkiye'yi rakip olarak görüyordur. O yüzden Türkiye, doğalgaz piyasasını ne kadar erken serbestleştirir ve Avrupa hublarının erişimine ne kadar erken açarsa, o kadar fazla faydasını görecektir. Bunun için kritik tarihin TAP'ın faaliyete geçeceği 2020 olduğunu düşünüyorum. 2020'de Türkiye bunu gerçekleştirememiş ya da hazırlıklarını tamamlayamamışsa, dönüşümün bir parçası olamayacak ve 3-5 yıl daha kaybedecek demektir. 3-5 yıllık bir gecikme milyar dolarların kaybına sebep olabilir. Türkiye gibi büyük bir ülke neden bu kaybı yaşasın?"
- "Doğu Akdeniz'de gaz bulunursa Kıbrıs çözümü beklenmez"
Thomadakis, Doğu Akdeniz'de doğalgaz bulunması durumunda siyasi sorunların etkisini yitirerek piyasanın galip geleceğini söyledi.
Bölgedeki arama faliyetlerinde bir rezerve ulaşılırsa ilgili tarafların Kıbrıs sorununun çözümünü beklemeyeceğini belirten Thomadakis, şunları kaydetti:
"Ben, burada bulunacak gazın Mısır üzerinden piyasalara ulaştırılacağını düşünüyorum. Bu durumda Kıbrıs ve Türkiye büyük bir şansı kaybetmiş olacak. Mısır'ın bu konuda daha avantajlı olmasının sebeplerini hem Mısır'ın büyüyen gaz talebi hem de orada bulunan iki büyük gazlaştırma tesisi olarak görüyorum. Doğu Akdeniz gazı bu tesislerde LNG'ye dönüştürülerek hızlıca piyasaya arz edilebilir. Bu da boru hattı yatırımına göre çok daha ucuz ve hızlı bir yöntem olur."
AA