ANKARA (AA) - MURAT TEMİZER - ABD Dışişleri Bakanlığı eski Enerji İşleri Özel Temsilcisi Amos Hochstein, Türkiye'nin enerjide son dönemde çok akıllıca hamleler yaptığını belirterek, "Özellikle yüzer sıvılaştırılmış doğalgaz depolama ve yeniden gazlaştırma terminal (FSRU) yatırımları son derece mantıklı ve zekice seçimler. Türkiye bu alanda elini güçlendiren adımlar atıyor." dedi.
Hochstein, AA muhabirine, son dönemde küresel piyasada doğru ve yerinde sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) yatırımları yapıldığını söyledi. Aynı zamanda ABD merkezli doğalgaz şirketi Tellurian Inc.'in Başkan Yardımcısı olan Hochstein, dünya genelinde doğalgaz piyasasında LNG projelerinin önem kazandığını ve bu durumun enerjide arz güvenliğini artırdığını ifade etti.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın Türkiye'nin LNG ihraç edebilmesine yönelik stratejik adımlar attığını dile getiren Hochstein, "Türkiye, enerjide son dönemde çok akıllıca hamleler yaptı. Özellikle FSRU yatırımları son derece mantıklı ve zekice seçimler. Türkiye bu alanda elini güçlendiren adımlar atıyor." değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'nin LNG'nin yanı sıra doğalgaz ithal etmek için birçok seçeneği olduğuna işaret eden Hochstein, "Türkiye, Rus gazı, Akdeniz'den gelmesi muhtemel doğalgaz, Irak bölgesi gibi birçok seçeneği elinde bulunduruyor. Bunların hepsine sahipseniz, rekabetçi bir pazarınız da olur, alabileceğiniz en ucuz gazı da alırsınız. Ayrıca transit geçişler için aldığınız ücretlerden gelir de elde edersiniz." diye konuştu.
- "Seçeneğin çoksa, avantajın da çok olur"
Hochstein, şirket olarak piyasaya ucuz LNG sunmak için ellerinden geleni yapacaklarını belirterek, "Eğer bir ürünü satın almamak için bir alternatifiniz varsa, size uygun fiyat sunulur. LNG tam olarak bunu getiriyor. Seçeneğin çoksa, avantajın da çok olur." dedi.
Enerjide alternatif çeşitliliğini sağlayamayan Doğu Avrupa ülkelerinin bu konuda sıkıntıya düşebileceğine işaret eden Hochstein, bazı ülkelerin sadece bir ülkeden boru hattıyla gaz tedarik ettiğini ve bunu da pahalıya almak durumunda kaldığını söyledi.
Hochstein, geçen yıl aralık ayında Avusturya'da Baumgarten doğalgaz bağlantı istasyonunda meydana gelen patlamadan İtalya'nın ciddi etkilendiğini anlattı.
İtalya'da yaşanan olayın enerji güvenliği açısından birçok mesaj içerdiğine dikkati çeken Hochstein, şunları kaydetti:
"Biz bunun adına kırılganlık diyoruz. Boru hatları kırılgan ancak LNG öyle değil. Mesela, Kuzey Akım-2 projesini örnek olarak verebiliriz. Halihazırda bir boru hattınız varken neden milyarlarca dolar harcayarak yenisini inşa edersiniz? Neden tek bir kaynağa, tek bir hatta bağlı kalırsınız? İtalya'da işte tam olarak bu oldu. Yaşanan kaza az kalsın tüm İtalya'nın gaz sisteminin kapanmasına sebep olacaktı. Halbuki LNG sisteminiz olsa, bu gibi durumlarda garantiniz olur. Tüm dünyada deniz üzerinde binlerce LNG kargosu hazır şekilde bekliyor. Bir ya da iki kaynağa bağlı kalmak yerine daha fazla kaynağınız olur ve dilediğiniz zaman da değiştirebilirsiniz. Arza ilişkin bir kaza meydana gelirse de gider bir kargo LNG satın alır hemen yarın ülkenize gelmesini sağlarsınız. Bu nedenle LNG arz güvenliği ve esneklik için çok kritik bir rol oynuyor."
Türkiye'nin ilk FSRU tesisi GDF Suez Neptune, Aralık 2016'da İzmir'de devreye alınmıştı. Tesis, 85 milyon metreküp depolama ve günlük azami 20 milyon metreküp gazlaştırma kapasitesine sahip bulunuyor. Türkiye'nin ikinci FSRU tesisi Botaş-Dörtyol FSRU ise dün Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak tarafından Hatay'da devreye alındı. Tesiste, günlük 20 milyon metreküp LNG gazlaştırılabilecek.
AA