Kanal A da yayınlanan Sadık Yalsızuçanlar ve Tuğba Dalkılıç'ın hazırlayıp sunduğu Tarih ve İrfan programına Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet üyesi Prof. Dr. Muhittin Şimşek konuk oldu.
Şimşek Devrim arabasının ve ilk yerli uçak üretiminin neden engellediğine değinerek "Nuri Demirağ ile görüşen İsmet İnönü'nün yakın arkadaşlarına, bunun işini bitirin. Yeşilköy'deki bütün malvarlıklarını alın" dediğini söyledi.
Muhittin Şimşek'in konuşmasından satır başları şöyle:
1937 YILINDA İLK YERLİ UÇAĞI YAPTIK
Nuri Demirağ mühendisleri alıyor. Dünyayı dolaşıyor ve geliyor Beşiktaş'ta fabrika kuruyor. Beşiktaş Uçak Fabrikası talimatnamesi bile var. Türk Hava Kurumu uçak ihalesine çıkıyor. Nuri Demirağ ihaleye girip kazanıyor. İmalatına başlıyor 1937 yılında yaptı. 1939'da teslim edilecek. Tetkik simesifikasyona uygun olmadığı gerekçesiyle Ankara kabul etmiyor. Ankara almayacağını söylüyor. O zamanın milli şefi İsmet İnönü'ye mektup gönderiyor ama sonuç alamıyor.
DEVLET UÇAĞI ALMIYOR
Hava okulu açıyor ve pilot üretiyor. Devlet almıyor. Mahkemede de kaybediyor. İsmet İnönü Nuri Demirağ'ın ofisine geliyor. İsmet İnönü sen güzel işler yapmışsın fakat sen bize niye gelmiyorsun diye soruyor. Nuri Demirağ çok geldim, çok süründüm diyor. 1937'te Divriği de maden var bunu çıkarmak lazım diyor. Fırat akıyor biz bakıyoruz bunun üzerine baraj yapmamız lazım diyor. Ama sizin bakanınız Ali Çetinkaya İskilipli Atıf Hoca'nın idam kararını veren Ali, ne zaman geldiysem beni reddetti. İstanbul'a köprü yapmak istedim ama sizinkiler engelliyor beni diyor.
İsmet İnönü yakın arkadaşlarına diyor ki, "Bunun işini bitirin. Yeşilköy'deki bütün malvarlıklarını alın" diyor. Ufuk Uras'ın amcası o günkü konuşmada orada bulunduğu için ondan öğreniyoruz. Babasına Milli Şefimiz beni üzdü diye mektup yazıyor. Ufuk Uras'ın babası anılarını paylaştığı için ben bu bilgiyi oradan öğrendim.
Nuri Demirağ bu olaylardan sonra mücadele edilemeyeceğini anladı. Bütün mal varlıklarına el konuldu.
TÜRK MÜHENDİSLERİ İMKANSIZI BAŞARDI
Türk mühendisleri imkansızı başardı. 129 günde 4 otomobil yaptılar. Bez bir afiş ve tahtaya 129 yazarak Cumhuriyet bayramı kutlamalarına yetiştirmeye 129 gün var olduğu için o güne yetiştirmeye çalışıyorlar. Her şey elle yapılıyor. 1,5 milyon bütçe çıkarıldı 900 bin liraya mal oldu. 4 otomobil yedi motor üretiyorlar. Motorunu da biz yaptık. Birkaç otomobil getiriliyor yurt dışından aslında. Ama onlarda bir kopya. Bizimkiler bu bir namus meselesidir kendimiz yapmalıyız diyorlar. Üretilecek otomobilin önce kalıbı yapılıyor. Saç gerdirme ile şekillendiriliyor. Montajı yapılıyor, şekilleniyor. Devlet başkanına verileceği için siyah yapıyor. Cemal Gürsel için yapıldı.
DEVRİM İSMİNİN BULUNMASI
Mühendislerin bazıları Anadol koyalım diyorlar. Eskişehir'de Anadolu'da yapıldığı için. Ama bana göre o darbe yıllarına tepki olması için devrim konuldu bana göre. Devlet planlama teşkilatı karşı çıkıyor otomobil yapılmasına. Ekonomik olmayacağını düşündükleri için karşı çıkıyorlar. Ama üretiliyor. Cemal Gürsel'in kullanımına götürülüyor fakat benzin konulmadığı için yolda kalıyor. Yolda kalmasından sonra otomobil ve yapanlar hakkında kötü haberler yapılıyor ve Devrim üretilemiyor. O gün üretilen 4 otomobilden 3 tanesi çürüdü 1 tanesi şimdi Eskişehir'de sergileniyor.
kanalahaber.com