İSTANBUL (AA) - ARİF YAKICI - Yeşilay Genel Başkanı Prof. Dr. Mücahit Öztürk, günümüzde tütün kullanımının dünyada tek başına en önemli ölüm nedeni olduğuna dikkati çekerek, "Dünya üzerinde yaklaşık 1,2 milyar insan sigara kullanıyor. Tütünden kaynaklı hastalıklar sebebiyle dünyada her yıl 6 milyon kişi hayatını kaybediyor. Ülkemizde ise her yıl 100 binden fazla insanımızı sigaradan dolayı kaybediyoruz. Bunun yanında pasif etkilenimden doğan hastalıklar ve zararlar da ayrı bir acı tablo." dedi.
Prof. Dr. Öztürk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sigaranın fiziksel, sosyal ve ekonomik bakımdan yıkıcı sonuçlara yol açan ciddi bir bağımlılık olduğunu söyledi.
Sigaranın ülkemize çok büyük maliyetleri olduğunu aktaran Öztürk, "Önemli bir halk sağlığı sorunu olan sigara kullanımı aynı zamanda birey ve ülke ekonomisini olumsuz yönde etkileyen bir bağımlılık. Türkiye’de sigaraya her gün 90-100 milyon lira harcanmaktadır. Bu da yıllık toplam 30 milyar liraya denk geliyor. Bu rakamla tam teşekküllü, kampüslü 3 bin okul yaptırılabiliyor." diye konuştu.
Günde bir paket sigara içen bir kişinin yıllık 3 bin-3 bin 500 lira harcadığını anlatan Öztürk, şöyle konuştu:
"20 yıl sigara kullanan kişi hayatı boyunca 60-70 bin lira harcıyor. Yani bir kişi sigara içerek akciğer kanserine yakalanmak için hayatı boyunca yaklaşık 70 bin lira harcıyor. Bu hem bize hem ailemize hem de ülkemize zarar veren çok acı bir tablo. Sigara, kalp ve damar hastalıklarına, bronşların daralması sonucu akciğer rahatsızlıklarına ve KOAH'a, damarlarda tıkanma ve buna bağlı felce, midede gastrite, ülsere ve mide kanserine, ciltte sararmaya, kırışıklığa, cilt kanserine, ağız kokusuna ve dişlerde sararmaya, gebelikte sigara içilmesi erken doğuma ve buna bağlı olarak çeşitli gelişim bozukluklarına, doğum sonrası ise sütün kesilmesine yol açar."
- "Dünyada 1,2 milyar insan sigara kullanıyor"
Günümüzde tütün kullanımının dünyada tek başına en önemli ölüm nedeni olduğunu aktaran Öztürk, "Dünya üzerinde yaklaşık 1,2 milyar insan sigara kullanıyor. Tütünden kaynaklı hastalıklar sebebiyle dünyada her yıl 6 milyon kişi hayatını kaybediyor. Ülkemizde ise her yıl 100 binden fazla insanımızı sigaradan dolayı kaybediyoruz. Bunun yanında pasif etkilenimden doğan hastalıklar ve zararlar da ayrı bir acı tablo. Her yıl dünyada 250 uçak dolusu insan kaybediyoruz. Bu sayı aynı zamanda dünyanın en büyük sahasını dolduracak insan sayısı." ifadelerini kullandı.
Öztürk, Yeşilay'ın sigaraya karşı bilinçlendirme çalışmalarının ve kampanyalarının devam etiğini, Türkiye'de insanların sigara gibi zehirli bir maddeye kurban gitmesini hem kendilerine hem sevdiklerine zarar gelmesini istemediklerini anlattı.
Sigaranın işverene de maliyetinin büyük olduğunu anlatan Öztürk, bir bağımlının günlük mesaisinin yüzde 18,2'sini sigara içmekle geçirdiğini, sigara içenlerin içmeyenlere oranla yılda 5,5 günü daha az işe geldiğini, sigara bağımlısı çalışanın işverene yıllık maliyetinin içmeyenlere oranla bin 400 ile 5 bin 700 lira daha fazla olduğunu, alkol ve madde bağımlılarının ortalama performanslarının yüzde 12 daha düşük olduğunu kaydetti.
Yeşilay'ın, iş yaşamında sağlıklı çalışma ortamını oluşturmak ve çalışanların motive olmalarına katkıda bulunmak amacıyla "İş Yaşamını İyileştirme" (İYİ) programını hayata geçirdiğine değinen Öztürk, "Ruhsal ve fiziksel olarak insan sağlığına zararlı yönde etki eden bağımlılıklar hakkında bilgilendirme çalışmalarının yapılacağı İYİ Projesi kapsamında, projeye dahil olan firmalar ve çalışanlara yönelik eğitim ve etkinlik programı tasarlanması, çalışanların performans ve verimliliklerinin artırılması ve daha sağlıklı ve mutlu bir iş yeri profilinin oluşturulması hedefleniyor." diye konuştu.
- "Sigaradan ölenlerin sayısı 2030 yılında 8 milyonu geçecek"
Uzmanların, tütün kullanımı bu şekilde devam ettiği takdirde 2030'a gelindiğinde ölen kişi sayısının 8 milyonu geçeceğini kaydettiğine dikkati çeken Öztürk, şöyle devam etti:
"Her bir bağımlılık, bir diğer bağımlılığı tetikler. Sigara da tüm bağımlılıklara kapı açabilir. Bireysel ve toplumsal sağlık, ekonomik, sosyal, psikolojik, pek çok soruna yol açabilecek tehlikeli bir bağımlılık türü. Resme genelin yanı sıra bir de özel açıdan bakılırsa, sigara, bir kişinin kendisi ve sevdiklerine zarar veren, sağlığını alıp götüren, başkasının hakkına girmeye yol açan, zararları bilinse dahi vazgeçilmesinde ihmallik yapılan ciddi bir problem. Bırakmak mümkün. En azından 'sevdiklerin için' düşüncesi bile bırakmak için önemli bir adım. Bu konuda tüm vatandaşlarımızdan hassasiyet rica ediyoruz. Kullananların bırakmasını, kullanmayanların da daha bilinçli olarak kendileri ve sevdikleri için model olmasını, çevreye karşı da uyarıcı olmasını istiyoruz. Bu davranış hem bireysel hem ailesel hem de ülkemizin sağlıklı, güçlü, çevik geleceği için de önem arz ediyor."
Yeşilay'ın Sağlık Bakanlığı ile sigarayı bırakmaya yönelik "Sigarayı Bırak, Hayatı Bırakma" kampanyasını hayata geçirdiğini hatırlatan Öztürk, bilimsel altyapılı, uzman kadrolarla hazırlanan bu kampanyada bilhassa dijital medya kanalları ve kamu spotları kullanılarak sigara bağımlılığına yönelik bilinçlendirme çalışmaları yapıldığını ifade etti.
- "Sigarayı Bırak, Hayatı Bırakma"
Öztürk, "Sigarayı Bırak, Hayatı Bırakma" kampanyası kapsamında, sigarayı bırakmak isteyenlere özel programlar ile "bırakabilirsin.org" sitesinin hazırlandığını, ayrıca kamu spotlarıyla sigarasız yaşam üzerinden mesajlar verildiğini anlattı.
Yeşilay ile Milli Eğitim Bakanlığı iş birliğiyle Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı'nın (TBM) hayata geçirildiğini aktaran Öztürk, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"TBM, bağımlılık alanlarında uzman akademisyen, hekim, psikolog ile iletişimcilerin oluşturduğu bağımlılık koruyucu ve önleyici bir eğitim programıdır. Dünyanın en geniş kapsamlı bağımlılıkla mücadelede önleme temelli eğitim programı olan ve 2014 yılında hayata geçirilen TBM ile her ilden beşer rehber öğretmen, farklı bağımlılık alanlarında eğitim alarak, TBM formatörü olarak yetiştirildi. Yetiştirilen bu formatörler, Türkiye genelinde 28 bin rehber öğretmene birebir eğitim verdi. Yeşilay'ın Milli Eğitim Bakanlığı ile hayata geçirdiği bu programda, 28 bin rehber öğretmen vasıtasıyla şimdiye kadar 11 milyon öğrenci ve 2 milyon veliye ulaşıldı. Yeşilay'ın sigara, alkol, uyuşturucu, teknoloji bağımlılığı ve sağlıklı yaşam alanlarında yaş gruplarına özelleştirilmiş ve alan uzmanları tarafından hazırlanmış içeriklerden oluşan TBM kapsamında eğitim verilerek bağımlılıklar konusunda uzmanlaşan rehber öğretmenler aracılığıyla yaklaşık 18 milyon öğrenciye ulaşmayı hedefliyoruz."
Öztürk, TBM kapsamında "tbm.org.tr" sitesinden de ilkokuldan başlayarak yetişkin hedef kitle dahil tüm gruplara sigara bağımlılığı koruyucu, bilinçlendirici eğitimler verildiğini kaydetti.
AA