İSTANBUL (AA) - Türkiye Organ Nakli Vakfı (TONV) Yönetim Kurulu Üyesi ve Uluslararası Organ Nakli Ağı Projesi (ITN) Koordinatörü Yardımcı Doç. Dr. Cemal Ata Bozoklar, dünyada her yıl 100 bin organ nakli yapıldığını belirterek, "Bunların tahmini yüzde 10'u yasa dışı yollarla gerçekleşiyor. Organ kaçakçılığını önlemek için nakil sayısını artırmalıyız." dedi.
ITN kapsamında düzenlenen 2. Organ Nakli ve Organ Bağışı Medya Çalıştayı sona erdi. TONV Koordinatörlüğü, Sağlık ve Ekonomi bakanlıkları, İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi ile DEİK desteğiyle yürütülen proje 3 gün sürdü.
Asya, Afrika ve Doğu Avrupa'daki gelişmekte olan 70 ülkeyi kapsayan proje kapsamında düzenlenen programın ilk günü, DEİK yetkililerince, 13 farklı Asya ülkesinden 26 gazeteciye Türkiye'nin ekonomik durumuyla ilgili bilgi verildi. Akabinde Acıbadem ve Memorial hastaneleri ziyaret edildi. İkinci gün bilim insanı ve yerli yabancı basın mensuplarının da katılımıyla organ nakli özelinde sağlık haberciliği masaya yatırıldı.
Çalıştayda, Doç. Dr. Cemal Ata Bozoklar, "İstanbul Deklarasyonu" kapsamında organ nakli güncel verilerini paylaştı.
Dünya genelinde her yıl 100 binin üzerinde organ naklinin gerçekleştirildiğini belirten Bozoklar, "Bunların tahmini yüzde 10'u yasa dışı yollarla gerçekleşiyor. Organ kaçakçılığını önlemek için nakil sayısını artırmalıyız." dedi.
Bozoklar, dünyada adını vermeyeceği bir köyde insanların yüzde 40-50'sinin tek böbrekle yaşadığını ifade ederek, "Varlıklı insanlar bu köye gidip böbrek nakli oluyor. Eğer organ naklini artırmazsak bu şekilde organ kaçakçılığının önüne geçemeyiz. Bunun için de kadavradan organ alımını artırmalıyız ve gelişmemiş ülkelerde organ nakli faaliyeti başlatarak legal nakil yolunu açmalıyız." ifadelerini kullandı.
- "Organ naklinde sakınca yok"
Doç. Dr. Cemal Ata Bozoklar, 2013'te Avrupa'da 86 bin hastanın, organ nakli için bekleme listesinde olduğunu, bunların 6 bininin öldüğünü belirterek, ABD'de yılda 3 bin kişinin günde ise 12 kişinin organ nakli beklerken hayatını kaybettiğini dil getirdi.
Türkiye'nin özellikle 2008'den sonra organ kaçakçılığı konusunda çok önemli bir noktaya geldiğini ifade eden Bozoklar, şunları aktardı:
"Organ kaçakçılığında önemli olan karakter değer durum değerlendirmesi yapmaktır. Organ naklinin önünü açmaktır. Bir ülkede transplant faaliyeti geliştikçe bütün tıbbi faaliyetler gelişir. Onun için organ naklinde en geri kalmış ülkede bile organ nakli için yapılacak en küçük girişim bile sağlık faaliyetinin çok önemli noktaya gelmesini sağlayacaktır."
Dünyanın ilk kadavradan rahim, Türkiye'nin ise ilk yüz ve kol naklini yapan Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Plastik Cerrahi ve Rekonstrüktif Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan, Türkiye'deki organ bağışı azlığına dikkat çekti.
Gerek bilimsel gerekse dini açıdan hiçbir sakınca bulunmadığını kaydeden Özkan, "Buna rağmen organ bağışı Türkiye'de yeterli ölçüde değil. Ülkemize gelen yabancılar bizler için organlarını bağışlıyor. Buna rağmen biz kendi vatandaşlarımız için bunu yapmıyoruz." diye konuştu.
- Organ nakli merkezi oluşturuldu
Türkiye Organ Nakli Vakfı Başkanı Dr. Eyüp Kahveci, Uluslararası Organ Nakli Ağı Projesi'nin organ bağışı ve organ nakli alanında teknik yardım ve iş birliği amacını taşıdığını belirterek, aynı zamanda Türkiye'deki organ nakli hizmetlerinin genelde ise sağlık hizmetlerinin bir bütün olarak tanıtımını yaparak sağlık turizmine katkı sağlayacağını anlattı.
Projenin kendi alanında dünyanın en büyük projesi olduğunu ve 5 yıl süreceğini ifade eden Kahveci, ITN için Türkiye Organ Nakli Vakfı bünyesinde bir merkez oluşturulduğunu söyledi.
Organ nakli konusunda herhangi bir yasal düzenlemesi olmayan 24 ülkeye teknik yardım verilerek düzenleyici yasal bir çerçeve oluşturulacağını belirten Kahveci, şöyle devam etti:
"Ülkeler, organ bağışı ve nakliyle ilgili yasal düzenlemelerini tamamlamaları için teşvik edilecek, alt düzenlemeler konusunda destek verilecek. Bu noktada söz konusu ağı yürütmekte olan platformdaki hukukçularımız destek sağlayacak. Elbette her ülkenin anayasal yapısına göre kanun hazırlama teknikleri bulunmaktadır. Yapılacak teknik yardım, yasada ve alt düzenlemelerde uluslararası rehberlere göre hangi noktalara dikkat edilmesi ve yer verilmesi yönünde olacak. Yasal düzenlemesi olan ancak herhangi bir organ nakli uygulamasına başlamamış olan ülkelerde bir organ nakli programının başlatılmasına destek verilecek. Yaklaşık 50 ülkede organ bağışı, organ nakli ve kronik organ yetmezliklerine ilişkin veri tabanı ve kayıt sistemi bulunmadığından, uluslararası nakil sistemi oluşturulacak ve sağlıklı veri toplanması sağlanacak. Organ bağışı ve organ nakli konusunda hazırlanacak farkındalık stratejilerinin hayata geçirilmesi teşvik edilecek."
AA