Medicana International İstanbul Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü'nden Doç. Dr. Mustafa Temizel, günlük hayatta yaygın olarak kullanılan plastik saklama kapları, konserve kutuları ve damacanaların uzun vadeli kullanımında tehlikeli olabileceğini belirtti. Bu maddelerin içeriğinde bulunan BPA'nın (Bisfenol A) östrojen hormonunu taklit ederek ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguladı.
BPA Nedir ve Nerelerde Kullanılır?
BPA, plastik ürünlerin temel malzemesi olan polikarbonatın içinde yer almaktadır. Kaba plastik ürünlerin yapımında kullanılmakla birlikte, damacanaların iç kaplaması, bebek biberonları, ilaç şuruplarının ölçü kaşıkları, sporcu mataralarının iç kısmı ve konserve kutularının iç kaplamasında da bulunmaktadır. Doç. Dr. Temizel, bu maddenin uzun vadeli etkilerini anlatarak çeşitli uyarılarda bulundu.
Meme Kanseri Riskini Artırıyor
Doç. Dr. Temizel, BPA'nın östrojen hormonunu taklit eden bir madde olduğunu ifade ederek, sürekli maruziyet halinde östrojen seviyelerini yükseltebileceğini belirtti. Bu durumun hem yetişkinlerde hem de çocuklarda çeşitli sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguladı. Özellikle kadınlarda östrojen seviyesinin yükselmesinin meme kanseri riskini artırdığını, hormonal dengenin bozulmasına, obeziteye ve kalp damar hastalıklarına da neden olabileceğini söyledi. Çocuklarda ise cinsel gelişimin erken yaşanmasını tetikleyebilir. Anne karnındaki bebeklerde gelişim sorunlarına ve erkeklerde kısırlığa yol açabilir.
Plastik Ürünlerde Güvenlik Kodları
Doç. Dr. Temizel, Türkiye'de ve dünyada BPA kullanımına dair yasaklar bulunduğunu belirterek, biberon üretiminde BPA'nın yasaklandığını hatırlattı. Ayrıca, sağlık koşullarını denetlemek açısından damacanalar ve pet şişeler üzerinde numaralandırma yapıldığını ifade etti. 1, 2, 4 ve 5 numaraların güvenli olduğunu, 3, 6 ve 7 numaraların ise içerikte sorun olabileceğini gösterdiğini söyledi.
Pet Şişelerin Doğru Muhafazası
Özellikle sıcak havalarda pet şişe su tüketimine dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Temizel, pet şişelerdeki suyun düzgün koşullarda muhafaza edilip kullanılması halinde bir sorun olmayacağını belirtti. Ancak, pet şişelerin yapımı sırasında kullanılan bazı maddelerin suya geçme tehlikesi bulunduğunu ve bu durumun özellikle sıcak ortamlarda uzun süre bekletilen su şişelerinde daha da arttığını ifade etti. Pet şişelerde baskın olarak kullanılan antimon trioksitin kanserojen etkilerine dikkat çeken Temizel, bu nedenle plastik şişeler yerine cam şişe ve paslanmaz çelik kapların kullanılmasının daha sağlıklı olduğunu önerdi.
Araçlarda Pet Şişe Bırakmayın
Doç. Dr. Temizel, özellikle sürücülerin bu sıcak havalarda araçlarında pet şişe su bırakmamaları gerektiğini belirtti. Araç içindeki yüksek sıcaklıkların, toksik maddelerin suya geçişini kolaylaştırabileceğini ve uzun vadede kanserojen etkiler yaratabileceğini ifade etti. FDA ve Avrupa Birliği mevzuatında antimon trioksitin belirli oranı geçmemesi gerektiğine dikkat çeken Temizel, plastik şişeler yerine daha güvenli alternatiflerin kullanılmasının önemini vurguladı.