ANKARA (AA) - SİNAN DOĞAN/MUHAMMET İKBAL ARSLAN - Venezuela'nın Ankara Büyükelçisi Jose Bracho Reyes, Türkiye ile aralarında "muhteşem" ilişkiler olduğunu belirterek ülkesindeki siyasi kriz konusunda Türkiye'nin ara buluculuk yapmasından memnuniyet duyacaklarını söyledi.
Büyükelçi Reyes, Venezuela'daki siyasi kriz ve son gelişmelere ilişkin, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Reyes, millet olarak zor bir dönemden geçtiklerini belirterek "Venezuela'da seçilmiş ve tek Devlet Başkanı Nicolas Maduro'dur." dedi.
Venezuela'da yaşananları "ülkedeki Bolivarcı hükümet sistemini değiştirmeye yönelik çirkin oyunlar" olarak niteleyen Reyes, "ABD ve yandaşları, Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti ordusunu bölmek ve istikrarsızlığa yol açmak istiyor. Maduro, seçildikten sonra acımasız bir ekonomik savaşla karşı karşıya kaldı. Ondan istedikleri şey bir an önce görevi bırakması, anayasal bağını kesmesi ve ülkeyi terk etmesidir. Bunun için paralel bir yönetimi destekleyerek yasal olmayan yöntemlere başvuruyorlar." diye konuştu.
Büyükelçi Reyes, Venezuela'nın uluslararası hukuka göre sahip olduğu en doğal haklara bile tahammül edilmediğini vurgulayarak ABD'nin, Bolivya, Arjantin ve Ekvador gibi ülkelerde de çıkarlarıyla ters düşen kişilerin haklarını gasbetmekten çekinmediğinin altını çizdi.
- "Türkiye ile aramızda muhteşem bir ilişki var"
Türkiye'nin krizin çözümü için oynayabileceği role de değinen Reyes, "Türkiye ile aramızda muhteşem bir ilişki var. Türkiye bizim en büyük desteğimiz ve bu yolda en büyük yoldaşımız oldu. Ara buluculuk konusu tamamen Türk hükümetinin takdirine bağlıdır. Zaten bizler Türk kültürüne ve Türk insanına hayranız." ifadelerini kullandı.
Reyes, şöyle devam etti:
"Türkiye'nin bu durumda ara buluculuk gibi rollerde bulunması elbette bizi çok mutlu eder. Çünkü Türkiye çok samimi bir ülkedir. Fakat karşı tarafın bunu isteyip istemeyeceğinden emin değilim. Muhalefet diyalog masasına oturur mu bunu bilemiyorum."
Maduro'nun diyalog masası kurulması için defalarca çağrıda bulunduğunu hatırlatan Reyes, "Savaş, ne Venezuela ne de başka kimsenin faydasınadır. Bizler savaş tüccarlarının tuzaklarına düşmemeliyiz. İstediğimiz tek şey barıştır. Bunun için elimizden geleni yapıyoruz. Unutulmamalıdır ki Venezuela'nın tarihi savaşçılık ruhuna dayanıyor ve Venezuela savaşçı bir millettir. Asla işgal karşısında boyun eğmez ama barış bu milletin en büyük rehberidir." dedi.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'un "sürekli savaş naraları atarak ortamı gerdiğini" belirten Reyes, "ABD, Irak'ta ve Afganistan'da da yaşanan katliamlardan sorumludur. Bu kanlı ellerle nasıl barış masası kuracaksınız? Barış isteyen sadece Nicolas Maduro'dur." değerlendirmesinde bulundu.
- "Bizim niyetimizi insanımıza faydalı olmaktır"
Reyes, "Venezuela, geliri petrole dayalı ekonomik bir modele sahiptir ve dünya üzerindeki en büyük petrol rezervlerine sahiptir. Bizim niyetimiz, başkaları tarafından kullanılan petrol gelirlerimizi kendi ekonomik bağımsızlığımız doğrultusunda işleterek insanımıza faydalı olmaktır. Tabii bunlar ABD çıkarlarına ters düşüyor." diye konuştu.
Venezuela'ya karşı silahla olmasa da açıkça bir savaş ilan edildiğinin altını çizen Reyes, dünya tarihinde hiçbir ülkenin Venezuela gibi ekonomik ve siyasi ambargolarla karşı karşıya kalmadığını dile getirdi.
Reyes, Venezuela'yı ekonomik olarak çökertmek için petrol fiyatlarının kasıtlı olarak düşürüldüğünü belirtti.
Büyükelçi Reyes, "Bir anda petrolün varil fiyatını 100 dolardan 20 dolara kadar, hatta onun da altına düşürdüler. Şimdi bir ülkenin geliri neredeyse tamamen petrolden geliyorsa ve siz de petrol fiyatlarını düşürmek için hamleler yaparsanız o ülkenin ekonomik olarak çökmesine davetiye hazırlarsınız." dedi.
- "Venezuela 70 milyar dolar dış borç ödedi"
Reyes, Venezuela'nın borçlarını ödeme konusunda hiçbir zaman sadakatsizlik yapmadığına işaret ederek şunları söyledi:
"Venezuela 2014-2016'da 70 milyar dolar dış borç ödedi. Venezuela'ya karşı sadece ekonomik savaş yürütülmüyor. Bunun siyasi ve medya ayağı da çok güçlü şekilde işletiliyor. Dünya petrol piyasalarında en büyük şirketlere sahip ve borcunu ödeyen bir ülkeden bahsediyoruz. Buna rağmen hesaplarımız donduruluyor. (Venezuela devlet petrol şirketi PDVSA ve CİTGO ) Ülkede kriz var mı, 'evet var' ama devletimiz, halkını bu kriz karşısında hiçbir zaman yalnız bırakmadı. Çünkü zor zamanlardan geçtiğimizi kabul ediyoruz."
Büyükelçi Reyes, Venezuela Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido'nun kendini devlet başkanı ilan etmesini de değerlendirerek onun böyle bir anayasal hakkının olmadığını vurguladı.
Reyes, "Venezuela'da yaşanan krizin sebebi doğrudan dışarıdan kaynaklı. Obama döneminden beri Venezuela halkının özgür iradesini elinden almak istiyorlar. Bunun için askeri müdahale seçeneğini sürekli masada tutuyorlar. Yönetimi baskıyla, şiddetle ve darbeyle ele geçirmek istiyorlar." dedi.
- "Venezuela'nın kaybı 350 milyar dolar"
Ambargolar ve ekonomik yaptırımlar başladığından bu yana Venezuela'nın kaybının 350 milyar dolara ulaştığını söyleyen Reyes, ülkede insani yardım gerektirecek acil bir durumun olmadığına da vurgu yaptı. Reyes, "Venezuela'ya 20 milyon dolar insani yardım yapmak istiyorlarmış ama bizi 350 milyar dolar zarara uğrattılar. Bizim istediğimiz tek şey bizi rahat bırakmaları. Yaptırımları kaldırsınlar rahat rahat ticaretimizi yapalım ve insanımıza yardımcı olalım." dedi.
Venezuela anayasasında var olan önemli bir maddeye de değinen Reyes, halkın yönetimden memnun olmaması halinde hükümetin görev süresinin yarısında referanduma gidilebileceğini ve bunu "geri çağırma" olarak adlandırdıklarını belirtti.
Reyes, "Eğer insanlar gerçekten hükümetten memnun değilse anayasamızda Maduro'nun görevinin yarısına geldiğinde kendisini geri çağıracak seçim sistemi var. Bu, Hugo Chavez döneminde de yapılmıştı ve o referandumu kazanmıştı. Dolayısıyla insanlar bu haklarını kullanabilirler." şeklinde konuştu.
Venezuela'da silahlı kuvvetlerin duruşunun takdir edilmesi gerektiğinin altını çizen Reyes, ordunun ABD'nin kışkırtmalarıyla iç savaş başlatma oyununa gelmediğini vurguladı.