Aşağılık bir adam, bir gün yoksulun birine dedi ki: Burada seni kimse bilmiyor.
Yoksul, "Yabancıyım, bilmeyebilir. Fakat ben kim olduğunu biliyorum ya. İş aksi olsaydı, dertlere, yaralara uğrasaydım, o görseydi de ben kör olsaydım, kendimi görmeseydim ne yapardım dedi. Mesnevi.6.4331-33.
Ne kadar çarpıcı bir söz: “Ben kendimi biliyorum ya”.
Yıllardır hikayedeki yoksulun ulaştığı bilgiye ve içgörüye ulaşmak için uğraş veriyoruz. Kim olduğunu bilmek.
Kim olduğumuzu kim bilecek?
Neyi bilmeliyiz?
Başkalarının ille de bizi bilmesi şart mı?
Bakın Şah-ı Nakşibend Hazretleri ne diyor?
İçinden aşina ol, dışından bigane, gerçi bu güzel usül cihanda ender bulunsa da.
Yani?
Kimliğinin dış duvarları içini örtsün. İçindeki arif dışarıda bigane davransın. Evin gibi, yaşantın da mahrem olsun. İnsana mahremiyet yakışır.
Yoksul, hüsnü zan sahibi, hoşgörülü, insanların beni bilmesi şart değil diyor. Emin olun insanların sizinle ilgili bilgisi de yine kendi zanlarınca olacak. İnsanlar sizi sizden daha iyi biliyorlarsa zaten bu da başlı başına bir problem sizin için. Kendinize ait bilgi ihtiyacınız varsa, insanlardaki yansımanızı merak ediyorsanız bunu her insandan değil sahici bir ayna olan Ariflerden almak uygundur.
Alay edecekler, kınanacağım, rezil olacağım, kabul görmeyeceğim diye ödü kopan insan, nihayetinde korktukların da insan. Başını da gönlünü de Allah’a ver. O’nun sıfatlarıyla sıfatlanmış külli bir ayna ara. Zira insanlarca bilinmeyi istemek te bir başka özür. Bak bu alem tersine çakılmış nal izleri ile dolu. Seni soymayı, sana zarar vermeyi dileyen hasımların türlü oyunlarla seni evin dışına çağırır. Siperden başını her kaldırdığında kurşunlara hedef olma riskin artar.
İşte itirazlar, “ne yani kabuğumuza çekilip inziva hayatı mı yaşayalım”?
Hayır tabi ki, konuştuklarımız mecazdır aziz kardeşim. Peygamber sav gibi yaşa. O tıpkı yoksullar gibi yaşadı. Gösterişi yoktu hiç olmadı. Geceleri gizli gizli nafile ibadet ederdi. Zorluklar ve dertler hep yoldaşı oldu. Şikayet etmedi. Sabretti. Düşmanlarından Allah’a sığındı. Abdesti kalkan, duayı silah edindi. Yürüdüğü yolda haritası Kur’an’dı.
E hadi bak bakalım iyi bir adam mısın? Ederin değerin ne kadar?
Seydişehir Çavuşköyde medfun Memiş Efendi şöyle dermiş:
“Dünyada rızık endişesi çeken ve ölünce bedenini çürütene yazıklar olsun.”
Kardeş seni sana bildirecek bilgi sende. Kendi evinde, iyi ara onu. Belki tavan arasında, belki bodrum katında, belki de gözünün önünde her gün gelip geçtiğin yerde.
Bak, millet olarak ta kim olduğumuzu başkalarına sorup duruyoruz ne ayıp. Unuttuysak gidip geçmişimize bakmalıyız.
İnsan işte, dertlenmeden aramıyor. Başımıza bunca gelen ne diye sorup duruyor? Çünkü başka türlü kalkıp harekete geçmiyorsun, aramıyorsun.
Hikayeyi merak edenler Mesnevi’nin altıncı cildine bakabilirler, bir adam rüyasında Mısır’da falan yerde bir hazine var, gidip onu bul diye bir rüya görür ve bunun üzerine kalkıp Mısır’a gider. Paulo Coelho’nun Dünyaca ünlü meşhur “Simyacı” romanının da esin kaynağıdır bu hikaye.
Hikayedeki adam şunu söyler sonunda:
“Adam kendi kendine, define evimdeymiş de neden yoksulluktan feryad ederim?
Definenin başında yoksulluktan ölüyormuşum. Ne kadar da gaflet içindeymişim, ne kadar da perde ardındaymışım, gözüm örtülüymüş, dedi.
Bu muştuluktan sarhoş oldu, derdi kalmadı. Dilsiz, dudaksız yüz binlerce hamd okudu.”
Anlıyoruz ki insanlar pek çok şey söyleyecek size.
Eğer yolda kaybolur ve kim olduğunu unutursan önce bir dur sonra da,
Kapat kapını kardeşim ve aramaya başla.
Çözüm, muştu, başarı, bilgi. Aradığın her neyse kendi EVİNDE.