KOCAELİ (AA) - ŞENGÜL AZBAY - Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ) Teknoloji Transfer Ofisi'nde faaliyet gösteren bir firma tarafından çevre dostu su bazlı yol çizgi boyalarının kullanım ömrünü 3 katına çıkaran grafen takviyeli boya geliştirildi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının "Teknogirişim Sermayesi Desteği" ile kurulan firma, 2015 yılından bu yana grafen takviyeli endüstriyel ürün geliştirme çalışmaları yürütüyor.
Firma, çalışmalar kapsamında geliştirilen grafen takviyeli boya teknolojisiyle su bazlı yol çizgi boyalarının kullanım ömrünü 3 katına çıkarmayı başardı.
- "İşaretleme maliyetleri yüzde 50 azalıyor"
Hazerfen Kimya Malzeme ve Enerji Teknolojileri Sanayi Ticaret AŞ Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Erdal Topaç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, şirketin ağırlıklı olarak GTÜ'den bir grup bilim insanını bir araya getiren teknoloji firması olduğunu söyledi.
TÜBİTAK'ın Teknoloji Geliştirme Bölgesi olan Marmara Teknokent'te bulunan şirketin, GTÜ Teknoloji Transfer Ofisi'nde çalışmalarını sürdürdüğünü aktaran Topaç, şirketin 2015 yılında yüksek nitelikli grafen türevleri üretmek üzere Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teknogirişim Sermayesi Desteği ile kurulduğunu kaydetti.
GTÜ ile projeler ürettiklerini anlatan Topaç, "Grafen türevleri üretiyoruz ve bunların endüstriyel uygulamalarını geliştirmeye çalışıyoruz. Bu alanda çalışma yapan başka bir firma yok. Grafen, bakırdan çok daha iyi elektrik iletken, mekanik olarak çelikten 200 kat daha mukavim, karbon nanotüpler ve elmastan daha iyi ısı iletken, yüksek yüzey alanlı ve yüksek optik geçirgenliğe sahip bir malzemedir. Özellikleri nedeniyle birçok kullanım alanı bulabilmiş, keşfinden bugüne hakkında milyonun üzerinde yayın yapılmış, 100 bine yakın patent alınmış bir nano malzeme. Yaklaşık 10 yıllık bir mazisi var." ifadelerini kullandı.
Topaç, tamamladıkları çalışmalardan birinin 3 yıl önce başladıkları "Grafen Türevleri Destekli Su Bazlı Yol Çizgi Boyası Projesi" olduğunu dile getirerek, "Su bazlı yol çizgi boyalarını grafenle katkılayarak faydalı kullanım ömürlerini 3 katına kadar çıkardık. Nispeten maliyet artışı olmakla beraber faydalı kullanım ömrünü 3 katına çıkardığımız için işaretleme maliyetleri yüzde 50 azalıyor." dedi.
Kamu kurumları ve saha denemelerini birlikte yapabilecekleri firmaların desteğini beklediklerini belirten Topaç, şöyle konuştu:
"Belediyeler ve Karayolları Genel Müdürlüğü bünyesinde yaklaşık yol çizgi boyası olarak 100 bin ton civarında bir tüketimimiz var. Bunun asgari derecede maliyetinin azaltılması, yıllık en az 100 milyon liranın üzerinde bir tasarruf demek. Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde yaygın olarak kullanılmakta olan yol çizgi boyaları, aslında sentetik yol çizgi boyaları. Sentetik yol çizgi boyaları niye tercih ediliyor? Su bazlı olanlara göre, faydalı kullanım ömürleri daha yüksek, 2 yıl olduğu için."
Öte yandan Avrupa Birliği'nin, sentetik yol çizgi boyalarının çevreye zararlı uçucu bileşenlerin azaltılmasını hedeflediği için su bazlı yol çizgi boyalarının kullanımını yaygınlaştırmak ve teşvik etmek istediğini anlatan Topaç, kısa faydalı kullanım ömrü nedeniyle bunun geliştirilmeye ihtiyacının bulunduğunu bildirdi.
Topaç, şunları kaydetti:
"AB ülkelerinde yapılan bir çalışma gösteriyor ki yol işaretlemeli kaynaklı kazalarda yılda 1,5 milyon insan zarar görüyor. Bunun sosyal maliyeti yaklaşık olarak 130 milyar avro. Bu teknolojinin kullanılmaya başlamasıyla sosyal maliyetin yüzde 1 azaltılması demek. AB ülkeleri çapında 1,3 milyar avro tasarruf sağlanması, bu kazalardan etkilenen insanların daha az zarar görmesi anlamına da geliyor. Türkiye'de de yaygın olarak sentetik yol çizgi boyaları kullanılıyor. Su bazlı boyalar daha az kullanılıyor. Bizden sentetik boyaların da bu katkılarla katkılanarak faydalı kullanım ömrünün uzatılmasına yönelik talepler oluyor. Bununla ilgili de firmalarla çalışıyoruz."
Topaç, grafenin organik moleküllere bağlanma potansiyeli de taşıdığını, boya gibi malzemelerin içerisine kolaylıkla homojen şekilde dağıtılabildiğini, bu sayede kullanım ömrünün artığını sözlerine ekledi.