“Hazinevi önem taşıyan, kültürel değerlerimizin farkına varmak, kıymetini idrak etmek, onları korumak ve kuşaktan kuşağa taşımak, hem bu toplumun bir bireyi olarak sorumluluklarımızı bize hatırlatacak, hem de milli duygularımızın ve maneviyatımızın gelişmesini sağlayacaktır.”
Nezahat Bekleyiciler
Tarih nedense hep erkekler üzerinden yazılır, konu kadınlar olunca tarih sayfalarında onlara rastlamak oldukça güç. Rastlanılanlar ise günümüz, içi boş dizi ve filmlerinden aşina olunan, genellikle (ve de özellikle) Selçuklu ve Osmanlılardaki olumsuz imaj taşıyanlarıdır. Halbuki Müslüman-Türk tarihinde nice soylu, güzide kadınlarımız vardır, ismini duymadığımız, tanımadığımız. Hal böyle iken bu konunun araştırılması, gün yüzüne çıkartılması hele de bir eser ortaya konulması oldukça meşakkatli olsa gerek…
Nezahat Bekleyiciler bu konuda bir ilke imza atarak, sınırlı sayıdaki eser ve belgelerden toparladığı bilgilerle özgün bir kitap ortaya koymuş.
Yolu Konya’dan Geçen Ulu Hatunlar’daki bazı isimlerin Konya Ansiklopedisi için de kaynak teşkil ettiğini belirtmeden geçmeyelim.
Kitap beş ayrı bölümden oluşuyor;
-Hz.Mevlâna Ailesi
-Hz.Mevlâna’nın Kadın Müridleri
-Selçuklu Devleti
-Osmanlı Devleti
-Resimler
Yolu Konya’dan Geçen Ulu Hatunlar ilk olarak Bahâeddin Veled’in eşi, Mevlâna Celaleddin-i Rumî’nin annesi Mü’mine Hatun ile başlıyor ve devamında otuzun üzerinde ulu hatundan bahsediliyor.
“Anadolu topraklarının, bir İslâm coğrafyası karakterine bürünmesinde erkekler kadar, kadınlar da önemli rol oynamışlardır. Hatta çoğu zaman erkeklerden de bir adım öne geçerek, daha baskın etkileri olmuştur. Kimi ya kendi içinde Yaradan’ın yüreğine doğuştan sundurduğu hikmetlere ve erdemlere sahip olarak, toplumu şereflendirdi. Kimi de Mü’mine Hatun gibi, Mevlevilik zincirinin ilk altın halkası olan Bahâeddin Veled’e analık ederek yeryüzünü nurlandırdı.”
Sultan Bahaddin Veled’in ebeveynlerinden başlayarak Celâleddini Rumî ile gelinleri, kızları, evlatlıkları hakkında bilgi bulabiliyorsunuz.
Hatunların soylarının nerden geldiği, aileleri, tarikatları ve kolları, cemaatleri, mevlevilikteki halifelik makamı verilenleri, kimisinin vakfettiği ev, dükkan, kervansaray ile yaptırdığı cami ve mescidleri, medrese, türbe,vakıf ve hayrat yaptıranları, kabir ve türbelerinin yerleri hakkında fikir sahibi oluyorsunuz.
Yolu Konya’dan Geçen Ulu Hatunlar’ın arka kapak yazısı araştırmacı-yazar Av. Mehmet Ali Uz’a ait.
“En az beş bin yıllık Türk tarihi incelendiğinde, Türk kadınının devamlı olarak yönetime ortak olduğunu ve kocasının yanında yerini aldığını görürüz. İslami dönemde bilhassa Selçuklu, Karamanoğlu ve Osmanlı devirlerinde kadının rolü hiç eksilmemiş, toplum hayatının her alanında etkinliğini sürdürmüştür. Öyle zamanlar olmuştur ki, dünyaya hükmeden sultanlar, sadece eşlerine ram olmus, en içli ve güzel aşk şiirlerini onlara yazmışlardır.
Araştırıldığında Selçuklu'dan Osmanlı'ya en büyük vakıflar, hayır müesseseleri, hanlar, hamamlar, darü'l-huffazlar, zaviyeler kurarken bilhassa manevi sahada mesafe kat ederken hanımlar, erkeklerden hiç de geri kalmamış, adeta onlarla yans içinde olmuşlardır. Konya'da bir mahallenin adını taşıdığı ve zamanın Rabia'sı olarak nitelendirilen Fahrü'n-nisa Hatunların, bir ilçeye ad olan Devlet Hatunlann (Kadınhanı), büyük hayır sahibi Hant Fatma Hatunların eserleri günümüze kadar gelmese de adları hiç unutulabilir mi? Türk kadını savaşta ve barışta büyük bir görev şuuru içinde layık olduğu yeri korumuştur. Aksini düşünmek mümkün değildir. Bu sebeple şairin "Elbet sefil olursa kadın, alçalır beşer" sözü asla hafife alınmamalıdır. Yazarımız Nezahat Bekleyiciler, isabetli bir tercihle,yıllar süren ciddi bir çalışma ve araştırma sonucu bugüne kadar hiç el atılmamış bir sahaya eğilmiş ve böylece elinizdeki "Yolu Konya'dan Geçen Ulu Hatunlar" adlı bu eseri ortaya koymuştur. Sahasında bir ilk olan ve büyük bir boşluğu dolduracağına inandığım bu güzel eseri zevkle okuyacağınıza inanıyor, bu eseri kültür dünyamıza kazandıran yazar ve yayınevini kutluyorum.” Diyor Sayın M. Ali Uz.
Hepsi birbirinden çok enteresan bilgiler içerse de kitapta en çok ilgimi çeken Ulu Hatunlar’ın başında;
-Mutahhara (Abide) Hatun,
- Şeref(Arife) Hatun,
-Fahrü’n Nisa Hatun,
-Gürcü Hatun,
-Fatma Nuriye Hanım,
-Halife Sultan geliyor.
Yolu Konya’dan Geçen Ulu Hatunlar ‘ı okuyana kadar haklarında malumatımın olmadığı pek çok ulu hatun ile tanışmama vesile olan Nezahat Bekleyiciler’i tebrik ediyor; tarihimize sahip çıkılması adına yetkililerinden bu zatların mezar, türbe ya da vakfettikleri eserlerin korunmaya alınması, restore edilerek nesiller boyu muhafazasını temenni ediyorum.
Selametle, ihsanla kalınız.
Kitap ve Yazar Hakkında Bilgiler
Yayın Tarihi: 2007
Yayınevi: NKM Yayınları
Baskı Sayısı: 1.Baskı
Sayfa Sayısı: 176
Temin Adresi: Alemdar mh.Himaye-i Etfal s. Aydoğmuş Han No.7/g Cağaloğlu/ İstanbul
Yazar Hakkında:
Nezahat Bekleyiciler
1966 Konya doğumlu. Çeşitli gazete ve dergilerde öykü ve makaleleri yayınlanmıştır. Makale olarak yayınlanmış pek çok araştırması bulunmaktadır. “Ateşbâz-ı Velî” adlı yayınlanmış bir kitabı daha vardır. Evli ve üç kız çocuk annesidir