Toprak damlı kerpiç evler tarihe karıştı lakin, doğal şartlar asla değişmemiştir. Bu gün 6 Ocak 2015 günlerden Salı sabahı. Ülke genelinde olduğu gibi Konya’da da uyanan insanımız bembeyaz bir örtü ile karşılaşmıştır. Kudreti İlahi bir gecede bakın ne yaptı. Dağ taş, yer gökbeyaz bir örtü ile bezendi. Gökyüzünden inen bu tanecikler kar şeklinde berekettir.
Meteoroloji ilminin bilinmediği devirlerde “Yörük Hesabı” ile yapılan kış günlerinin bir tarifi vardır. Güncelleştiği için hatırlatıyorum. Her yıl Aralık ayının 13’ncü günü giren karakış, on gün devam ederek 23 Aralıkta yerini halk arasında “Zemheri” olarak tanımlanan zaman dilimine bırakır. Zemheri, kırk gün devam edecektir. Kışın en şiddetli günleri yaşanır. Kar kış don fırtına ortalığı kasıp kavurur.
İşte şimdi o günlerdeyiz. Bu gün itibariyle 23 Aralık’ta giren Zemheri’nin, bugün 6 Ocak itibariyle, onbeşindeyiz. Gecelerin en uzun gündüzlerin en kısa günlerindeyiz Zemheri 40 gün devam edip 30 Ocak tarihinde çıkacaktır. Bu kırk güne “Erbain” denir. Arapça da kırk anlamına gelen bir terimdir.
Tarihler 31 Ocağı gösterdiği gün “Hamsin” girer. Hamsin 31 Mart’tan 21 Mart’a kadar 50 gün devam eder. Şimdi bu elli gün içinde Yörük hesabına göre neler var onları açıklayalım. 31 Ocak - 10 Şubat arası dillerden düşmeyen “ On İki Gün Arasıdır.”
İki gününü Zemheri’den 10 gününü de Hamsin’den alır. Arkasından “Gücük” girer, 10 gün devam eder. Yörüğün hesabına göre 20 Şubat sabahı Birinci Cemre Havaya, 27 Şubat’ta İkinci Cemre Suya, Üçüncü Cemre 6 Mart günü toprağa düşer. Ve 13 Mart günü çıkar. Yörükler arasında o gün için şu tekerleme dilden dile dolaşır.
Üç birader kevakıp zadeler
Biri havada gezer
Biri suda yüzer
Biri de haki paye yüz sürer
Tekerlemesi eski Yörük adetlerinden olduğu söylene gelmektedir. Haki Paye; toprağa münasip unvan anlamını taşımaktadır. Bu günlerde güneş burç değiştirdiği için havada kar fırtına şeklinde değişiklik görülmektedir. 13 Mart “Nevruz” günüdür. Yanılmayalım. “Sultan Nevruz” değildir. Bu hesabı yapan Yörükler, “Mart Dokuzu Sultan Nevruz” dan bahsederler. Yani nelik netellik diyerek 13 Mart’a dokuz gün daha ilave etmişler, 21 Mart’ı esas almışlardır. 21 Mart, İslam âleminde “Nevruz Bayramı” olarak kullanılmaktadır. Bu gün güneşin de “Hamel” burcuna girdiği gündür. Baharın ilk günüdür.