![Sonic patlama yine korkuttu](https://cdn.memleket.com.tr/news/780484.jpg)
Sonic patlama yine korkuttu
Konya'nın birçok noktasında duyulan güçlü bir patlama sesi paniğe neden oldu.
Vatandaşlar, yüksek şiddetteki sesin kaynağını merak ederken, yapılan incelemeler sonucunda sesin eğitim uçuşu yapan bir jet uçağının oluşturduğu sonik patlamadan kaynaklandığı belirlendi. Peki, sonik patlama nedir ve nasıl oluşur?
Sonik Patlama Nedir? Ses, bir dalga kaynağının ortamda titreşim oluşturmasıyla meydana gelen bir basınç dalgasıdır. Deniz seviyesinde ve 20ºC sıcaklıkta sesin yayılma hızı yaklaşık 343 m/s olarak ölçülmektedir. Sonik patlama, bir uçağın ses hızını aşmasıyla meydana gelen güçlü bir ses dalgasıdır. Bu olay, gökyüzünde yüksek enerjili bir dalga oluşturarak ani ve şiddetli bir patlama sesi meydana getirir.
Sonik Patlama Nasıl Meydana Gelir? Sonik patlamayı anlamak için öncelikle Doppler etkisinden bahsetmek gerekir. Hareket eden bir dalga kaynağı, gözlemciye göre ses dalgalarının frekansında değişime neden olur. Örneğin, yaklaşan bir ambulansın siren sesi daha tiz duyulurken, uzaklaşan ambulansın sesi daha kalın algılanır. Uçakların neden olduğu sonik patlama da bu prensiple yakından ilişkilidir.
Ses hızının altında hareket eden bir uçak, ses dalgalarını önünde biriktirir.
Uçak ses hızına ulaştığında, ses dalgaları sıkışarak yüksek enerjili bir dalga oluşturur.
Ses hızını aştığında ise dalgalar bir koni şeklinde yayılır ve bu etki "Mach konisi" olarak adlandırılır.
Gözlemciler, bu sıkışan dalgaların aniden serbest kalmasıyla yüksek şiddetli bir patlama sesi duyar.
Sonik Patlamanın Etkileri Sonik patlamalar oldukça güçlüdür ve camların titremesine, hatta bazı durumlarda kırılmasına neden olabilir. Özellikle yerleşim yerlerine yakın bölgelerde meydana geldiğinde büyük korku ve endişeye yol açar. Süpersonik uçuşların ilk örnekleri 1960'larda Tupolev Tu-144 ve Concorde ile gerçekleşmiş, ancak gürültü ve yakıt tüketimi nedeniyle bu uçakların kullanımı durdurulmuştur.