Sultan Vahdettin'in cenazesindeki haczi kim kaldırdı?
"Vahdettin'in cenazesine konan haczi Abdülmecid Efendi kaldırıyor ama oradan öte çok fazla yardım yapmadığını da biliyoruz. Netice itibariyle ikisi arasında da anlaşmazlık var"
üleyman Demirel Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Süleyman Seydi, Sultan Vahdettin'in cenazesi üzerindeki haczi Abdülmecid Efendi'nin kaldırdığını söyledi.
Türk Tarih Kurumunun Balkan Kongre Merkezi'nde düzenlediği "Son Halife Abdülmecid Efendi" sempozyumuna yürütme ve bilim kurulu üyesi olarak katılan Seydi, Abdülmecid Efendi'nin bilinmeyen yönlerini anlattı.
Sultan Vahdettin ve Abdülmecid'in dönemlerine, milli mücadeleye bakışları konusunda farklı görüşleri olduğunun bilindiğini belirten Seydi, şöyle konuştu:
"Her iki Osmanlı padişahı da milli mücadeleye sempatiyle bakıyorlardı. Özellikle Abdülmecid Efendi milli mücadele hareketine ilk baştaki tereddütleri dışında sıcak bakıyor. Oğlunu göndermek istiyor, sonra kendi de gitmek istiyor ama ikilik çıkma ihtimaline karşı tereddütleri var. Kendi ifadesiyle İngilizler istemediği için Anadolu'ya geçmediğini söylüyor. Vahdettin'in de kendisini engellediğini söylüyor."
Seydi, Abdülmecid'le ilgili eleştirilerin, o dönemin şartları düşünülerek yapılmasının doğru olacağını vurguladı. Hem Vahdettin'in hem Abdülmecid'in önemli misyonları olduğunu aktaran Seydi, şöyle devam etti:
"600 küsür yıl devam etmiş bir hanedanın sona gittiğini onlar da görüyor ama kimse bu yönüyle anılmak istemez. Biraz o günün koşullarıyla bakmak gerek, bugünden bakarak Atatürk'ün iyi biliyoruz, doğru duruşunu biliyoruz ama o günden olaylara baktığımızda o kadar net değil hatta milli mücadeleye katılan insanların bile ilk başta net olmadığını görürsek bu noktada biraz hak vermek gerekiyor. Abdülmecid Efendi daha ziyade milli mücadeleyi destekler yönünde tavır sergiliyor. Netice itibariyle onlar da itilaf devletlerinin işgali altında. Bu noktada vatan sevgisini her fırsatta vurguluyor."
Seydi, Abdülmecid'in Avrupa'da sürgünde olduğu dönemde cılız bir tepki verdikten sonra sessizliğe büründüğünü vurgulayarak, "Abdülmecid Efendi'nin milli mücadeleye karşı tavrı olumludur. Aynı zamanda cumhuriyete söylediği sözler vaki değildir. Bu anlamada saygıyı hak ediyor" diye konuştu.
- "Cenazeye konulan haczi kaldırdı"
Seydi, diğer Osmanlı hanedanının çoğu gibi hem Sultan Vahdettin'in hem de Abdülmecid Efendi'nin zor günler geçirdiğini söyledi.
Sürgün yıllarının, çok sayıda Osmanlı hanedanı üyesi için dram olduğunu, özellikle Vahdettin'in zor şartlar altında yaşamını sürdürdüğünü belirten Seydi, şunları kaydetti:
"Abdülmecid Efendi de kızını Dürrüşşehvar Sultanı, Haydarabat Nizamı'nın oğluyla evlenmesi sonrası bu taraftan biraz maddi destek alıyor. Diğer hanedan üyelerine baktığımızda önemli bir kısmı yokluk içinde sürgünde yaşamını yitirdi. Bir kısmının sokakta uyduğunu biliyoruz, bir kısmına Abdülmecid Efendi'nin sahip çıktığı biliniyor. Sultan Vahdettin'in cenazesine konan haczi Abdülmecid Efendi kaldırıyor ama oradan öte çok fazla yardım yapmadığını da biliyoruz. Netice itibariyle ikisi arasında da anlaşmazlık var."