Bir cümlede; önce gelmesi gereken unsurların sonra, sonra gelmesi gereken unsurların da önce bulunmasıdır. Buna, sıra yanlışı da denir.

Bu yanlış; özellikle, radyo istasyonu ve televizyon kanalı isimleriyle iş yeri isimlerinde daha çok görülmektedir. Özel isimlere müdahale gibi bir hakkımız yok, ama okuyucularımızın doğru şekilleri görmelerinde fayda mülahaza ediyoruz. Ne yazık ki, bazı ifade grupları zamanla galatımeşhur hâline gelebiliyor.

Bu yazımızda yer alan örnek cümlelerde; sıra yanlışlığına sebep olan unsur koyu yazıyla, bununla yer değiştirmesi gereken unsur ise, altı çizili koyu yazıyla gösterilmiştir.

Ağrısız kulakdelinir.

İzinsiz inşaatagirilmez.

Davetiyesiz salonagirilmez.

Çok başımağrıyor.

Müthiş dişim ağrıyor.

[“ağrısız”, “izinsiz”, “davetiyesiz”, “çok” ve “müthiş” kelimeleri, bu cümlelerde sıfata dönüşmüştür. Oysa bu kelimeler zarf olarak kullanılmalıydı.

Küpe takılması amacıyla bir kulağın delinebilmesi için, elbette sağlıklı olması, iltihabî bir durumun bulunmaması gereklidir. Bu cümlede kastedilen, ağrısız kulağın delineceği değil de, kulağın; ağrısız, sızısız, ızdırap vermeden delineceğidir. Diğer cümlelerde de “izinsiz inşaat”, “davetiyesiz salon”, “çok baş” ve “müthiş diş” durumları söz konusu değildir.]

Adam, politikayla karısından çok ilgileniyor.

Ajda ben, arkadaşım Filiz’le görüşebilir miyim?

[Bu tür kullanışlara, telefon konuşmalarında ve radyo-televizyon programlarında çok rastlıyoruz. Dilimizin tamlama kurallarına göre; yardımcı unsur başta, asıl unsur ise sonda gelir. Başlarla ayakların yer değiştirmesine ne olur izin vermeyin. ]

Alınan birtakım tedbirlerle, depremde daha çok insanın ölmesi engellenecekti.

Alınan bu karar, savaşta askerin daha çok ölmesine yol açtı.

Ankara’da Kızılay’ın yapılan yeni binası görkemli olacak.

Annesi üniversiteyi bitirince, yurt dışına gönderecekmiş.

Annesinin çabalarıyla düştüğü bu zor durumdan kurtuldu.

Ara sıra yuvaya bıraktığı çocuklarını ziyaret eden baba, şimdi kendine iyi bir iş arıyor.

Araba şu anda yola çıkmak üzere.

Babamın söylediği her derin sözün anlamı vardır.

Balkanlardaki binlerce Osmanlı yadigârı eser yerle bir edilmişti.

Bazı çalışkan öğrencilerin notlarına bakın.

Bebekler için ağlamak, açlık ve korku gibi durumların en doğal ve tek anlatım biçimidir.

Ben, sizin çoksetinize geldim.

Beyin zarı iltihapları iyi tedavi edilmezse ölüme; hattasara nöbetlerine dahi yol açabilir.

Bilinçsiz ilaçları kullananlar, çeşitli hastalıklara yakalanma tehlikesi taşıyorlar.

Bir türlü aklım almıyor.

Böyle ortamlarda, her aklına gelen şeyi söylemek doğru değildir.

Böylece daimailave etmek için doğru motor yağına sahip olursunuz.

Bu firmanın mahkeme kararıyla kazandığı ihaleler iptal edildi.

Bu toplantıda çekinmeden düşünceler dile getirilmeli.

Bu yazıyı değil okumak,anlamak bile imkânsız.

Bugün, Fatih Sultan Mehmet yaşasaydı...

Burada her Allah’ıngünü kaza oluyor.

Cesetler çok denizde kaldığından çürümüş.

Cumhurbaşkanı, SayınRecep Tayyip Erdoğan bir haftada petrol üreten dört ülkeyi gezecek.

Çeşme, Türkiye’de tek sakız reçelinin yapıldığı ilçemizdir.

Çok geceleri geç yatanlar, genellikle iyi uyuyamazlar.

Daha içeride neler var?

Daima en iyi fiyatlar Koçtaş’ta.

Derse on öğrenci girmedi.

Dikkatli yürümezseniz, ayağınız kırılabilir, hatta burkulabilir.

Doktor, büyük bir kaza geçiren bu hastanın yürüyebilmesi için; değil üç ayın,üç gününbile yeterli olmayacağını söyledi.

Dünya standartlarındaTürkiye’nin TÜBİTAK destekli ilk Bilim Merkezi Konya’da hizmete girdi.

Dünyanın ilk üç bıçaklı tıraş makinesi, erkekler tarafından oldukça beğenildi.

Eczane Derya’dan bir kutu antibiyotik aldım.

Eğitim,en etkili televizyonla verilir.

Ekonomi uzmanlarının bulduğu bu yöntemler, daha da ülkemizin kalkınmasını sağlayacak.

Ekonomik ve sosyal yönden geri kalmış ülkemizin belli bölgelerine kalkınmada öncelik tanınacak.

Eldivenle çıplak elle dokunduğunuz hiçbir yere dokunmayınız.

Eminim ki, bunca gürültü patırtı en çok onu üzmüştür.

Evvelki gün Bakırköy’de yapılan köprünün açılış töreni gerçekleştirildi.

Fazla canını sıkma.

Geçen gün, görkemli bir törenle dünya evine giren sanatçı çift, boşanmak için dava açmış.

Genellikle, okuduğum romanlar da filmlere konu ve ad oluyordular.

Gözlüğümün dün camını değiştirdim.

Günde kırk kere,limonlu salatalık turşusu satan dükkâna uğrardı.

Hafta içimezun öğrenciler grubunun dersleri başladı.

Hepsi birbirinden lezzetli Arda’dan 196 tarif.

Her yolda kalan insana yardım etmeliyiz.

Herkes, bir çeşit arkadaşının yardımcısıdır.

Hotel Hiltonhaziran ayında faaliyete geçti.

İdare, henüz yarın ders yapılıp yapılmayacağını bildirmedi.

Kanal 7’de yayımlanan “Şoray Uzun Yolda” programını ilgiyle izliyorum.

Kardeşim, bırakın sınıfını geçmeyi, teşekkürbilealamamıştı.

Kontrole gelirken, önceden çekilmiş hastalığınızın filmini getiriniz.

Konuyla ilgili kısaca bildiklerimi anlatmak istiyorum.

Konya Sağlık İl Müdürlüğü, kan verme kampanyası başlattı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı eski müsteşar yardımcılarından Yavuz Bülent Bâkiler’i Üniversitemize davet ettim.

Mahkeme kararıylabebek, babasının soyadını aldı.

Market Güleryüz’ün sahibi, gerçekten de güler yüzlü birisi.

Meclis, 400’e karşılık120oyla erken seçim kararı aldı.

Meram yeniyolda oturuyoruz.

Meyve ağaçları bu yıl geç çiçek açtı.

Molfix, tartışılmaz Türkiye’nin en iyisi.

Muhabirimiz, hastanede yatan Melih olayınınkilit ismi Ahmet Kara’yla görüştü.

Nazar da Ece’yi kıskanıyor çok.

O, değil yarın bugün bile hastaneden taburcu olamaz.

Osmanlı Devletinin 700. kuruluşyıl dönümü…

15 yaşındaki Bahar’ı, 85 yaşındaki babasının dedesi kaçırdı.

[Sevgili Müge Anlı’nın programından bir cümle. Ne günlere kaldık, ya Rabbî! Bundan daha beteri olur mu? 85 yaşındaki azgın teke, torununun kızını kaçırıyor. Bakalım daha neler göreceğiz?

Bu arada, sevgili Müge Anlı’ya da bir hatırlatma: Programınızda sürekli olarak “kātil zanlısı” diyorsunuz. Malumunuz, bunun doğrusu “katil zanlısı”. Biraz daha dikkat ve hassasiyet lütfen!.. Siz, bizim için sıradan biri değilsiniz. ]

Otobüs, karşıdan gelmekte olan kamyonla yoğun sis yüzünden çarpıştı.

Otobüsü kaçırmışsa, toplantıya gelmeyebilir, hattaepey gecikebilir.

Otuz altı yaşındaki Galatasaray’ın yardımcı antrenörü görevine başladı.

Önlem alınmazsa; bu hastalık ölüme, hattakısmî felceneden olabilir.

Pastane Fatih’in yaş pastaları oldukça lezzetlidir.

Patatesler çok suda pişmiş.

Sabaha karşı kanser hastalarının tedavi gördüğü bölümde yangın çıktı.

Saç bakımımı Berber Papatya’da yaptırıyorum.

Selçuk Üniversitesi, iletişim hizmetlerini; Radyo Üniversite ve Ün-Tv aracılığıyla sürdürüyor.

Sen bu kafayla gidersen; değil bir lokma ekmek bir tabak yemek bile bulamazsın.

Seninle değil şehir içinde gezmek, dünya turuna bile çıkılmaz.

Sessiz bandoyu dinlemediğimiz için bize kızdılar.

Sille Tarihî Hamamı bu yıl onarılacak.

Site Lâlezar’a yeni taşınan komşumuzla dün tanıştım.

Son yazdığıromanına isim bulmakta bir hayli zorlanmış.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlMüdürlüğü, Meram eskiyol üzerindedir.

Taze günlük yumurta yiyiniz.

Tekrar tekrar vurulan siviller haber programlarında gösteriliyor.

Turkuaz Özel Octavia Servisi hizmetinize girmiştir.

T.C. MEB Kardelen Özel Sürücü Kursu Bodrum’da açıldı.

Uzun yıllardır amacı dışında kullanılanhavaalanlarındavip salonları artık paralı oluyor.

Ücretsiz kemik ölçümünüzü yaptırın.

Ürünümüz özel şişesindeaçılmadıkça bir yıl tazeliğini korur.

Yarışma sonunda üç başarılı öğrenciye ödülleri verildi.

Yaşlı adam, çok evde oturmaktan sıkılmıştı.

Yirmi kişiden oluşan okulun korosu, dinleyicilere güzel dakikalar yaşattı.

Yorgun işten geldiğinden, onunla pek görüşemiyoruz.

Yüzde yüz doğadaçözünür.