İSTANBUL (AA) - NURAN ERKUL - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Çanakkale Boğazı denizaltı boru döşeme kısmının Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı'nda (TANAP) için kritik bir köşe taşı olduğunu belirterek, "Hakikaten çalışmalar son hızıyla, son sürat devam ediyor. İnşallah istediğimiz bu planlamayla giderse hesaplanandan, planlanandan daha erken tamamlanacak." dedi.

Albayrak, TANAP projesi Çanakkale Boğazı denizaltı geçiş çalışmalarının yapıldığı gemide incelemelerde bulunarak yetkililerden bilgi aldı.

Ziyaret sonrasında projeye ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulunan Albayrak, Türkiye ve Avrupa için dünya enerji arz güvenliği noktasında çok önemli bir proje olarak nitelendirdiği TANAP'ta, Çanakkale Boğazı denizaltı boru döşeme işleminin proje için kritik köşe taşlarından biri olduğunu söyledi.

Albayrak, TANAP'ın Azerbaycan-Türkiye özelinde olmak üzere Avrupa ve doğalgaz arz güvenliği açısından hayati ve tarihi bir proje olduğuna işaret etti.

Hem geçmiş bakanlar ve bürokratlar hem de şu anda görevde olan bürokratların TANAP projesi için büyük mesai ortaya koyduğunu belirten Albayrak, şunları kaydetti:

"Hakikaten çalışmalar son hızıyla, son sürat devam ediyor. İnşallah istediğimiz bu planlamayla giderse hesaplanandan daha erken tamamlanacak. Bu projenin her aşamasında biz Türkiye olarak çok büyük inisiyatifler aldık, büyük efor sarfettik. Bugün de, TANAP projesinin çok kritik önemdeki teknik ayaklarından bir tanesi olan Çanakkale Boğazı denizaltı geçişi noktasında boruların döşenmesini, planlı, teknik ve hakikaten tam anlamıyla güvenli bir şekilde yerine yerleştirilmesi çalışmalarını yerinde izledik. Bugün 1261'inci borunun ki bu hakikaten anlamlı bir sayı, yerleştirilme çalışmalarını yerinde izledik. Çok başarılı bir ekip çalışması söz konusu bu proje kapsamında, gerek Malezyalı firma gerekse tüm paydaşların çabasıyla inşallah TANAP yönetimiyle birlikte projenin yüzde 80'inden fazlası tamamlandı. İnşallah, önümüzdeki sene Türkiye ayağı, 2020'nin ilk çeyreğinde de Trans Adriyatik Doğalgaz Boru Hattı (TAP) kısmının tamamlanmasıyla da Azeri gazının Avrupa piyasalarında hayat bulmasına şahitlik edeceğiz. Türkiye olarak her zamankinden daha fazla ve yoğun çalışmaya devam edeceğiz. İnşallah, ülkemiz için dünya enerji ve gaz piyasaları için hayırlı bir proje olur. Biz herzaman dediğimiz gibi 'Durmak yok, çalışmaya devam' diyoruz."

- TANAP Projesi

Toplam bin 850 kilometre uzunluğa sahip olacak TANAP, yıllık 16 milyar metreküp doğalgaz taşıyacak. Söz konusu miktarın 6 milyar metreküpünün Türkiye'nin talebinin karşılanması için kullanılması, 10 milyar metreküplük kısmının da TAP ile Avrupa'da değerlendirilmesi öngörülüyor.

Projeyle gelecek yıl haziran veya temmuz ayında Türkiye'ye ilk gazın taşınması planlanıyor.

- 3 bin 100 adet çelik boru kullanılıyor

Projenin deniz geçişi her biri yaklaşık 19 kilometre uzunluğunda 36 inç çapında ikiz boru hattı sisteminden oluşuyor. Hattın Anadolu tarafı kara yaklaşımı, Çanakkale ili Biga ilçesinin 5 kilometre batısında, Avrupa tarafı kara yaklaşımı Tekirdağ ili Şarköy ilçesinin 13 kilometre güneybatısında yer alıyor.

Maksimum su derinliği 65 metre olan deniz geçişinde her biri yaklaşık 12 metre uzunluğunda 100 milimetre, 80 milimetre ve 60 milimetre kalınlığında beton kaplamalı 3 bin 100 adet çelik boru kullanılıyor. İkiz boru hattının Anadolu tarafı kara yaklaşımında borular 5 metre aralıklı olarak döşeniyor. Açık denizde mesafenin artmasıyla birlikte, iki boru hattı arasındaki uzaklık 100 metreye çıkarken boru hatlarının Avrupa tarafı kara yaklaşımında aralık yeniden 5 metreye iniyor.

Deniz geçişinde borular, bu amaç için özel inşa edilmiş gemi üzerinde bulunan kaynak istasyonlarında birbirine bağlandıktan sonra geminin arka ucuna monte edilen bir kiriş (stinger) vasıtasıyla denizin tabanına indiriliyor. TANAP Projesi'nde bu çalışma "S-lay" metodu kullanılarak gerçekleştiriliyor. Boru segmentinin gemideki kiriş (stinger) ve deniz tabanı arasında "S” bicimi almasindan dolayi bu ismi alan yöntem daha çok su derinliği fazla olmayan deniz geçişlerinde kullanılıyor.

AA