TBMM (AA) - TBMM Genel Kurulunda, CHP'nin, çay üreticilerinin sorunları ve alınması gereken önlemlerle ilgili Meclis araştırması açılması önerisi kabul edilmedi.

TBMM Danışma Kurulunda uzlaşma sağlanamaması üzerine CHP, önerisini Genel Kurula taşıdı.

Öneri üzerinde konuşan CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, devletin izniyle çay üretimi yapıldığını belirterek, bölgede özel sektörün çay alabilmesi için ÇAYKUR’un uyguladığı kota ve günlük kontenjanların olduğunu kaydetti. Bölgede çaydan başka iş alanı bulunmadığını ifade eden Bekaroğlu, otomasyon nedeniyle işçi sayısının da azaldığını söyledi. Bekaroğlu, organik çay gayretinin, kimyasal gübre lobilerince engellendiğini savundu.

Bekaroğlu, şunları kaydetti:

“Rize boşalıyor, bölgede başka kentler de boşalıyor. Büyük şehirlerde bu insanlar nasıl yaşayacak? Bu insanların doğdukları yerde doyabilmeleri sağlanmalı. Biz insanların bulundukları yerde refahının sağlanması için çay araştırma komisyonu kurulmasını istiyoruz, buna destek bekliyoruz. Çayla ilgili sorunlar çözülse bile arazi bölünmeleri nedeniyle çayla geçim mümkün değil, başka nelerin yapılacağı da araştırılmalı. Organik çay üretimi, bölgeyi kurtarabilir, turizmin gelişmesine katkı sağlar. Çayda tekel kaldırılmıştır, ama herhangi bir düzenleme yapılmamıştır. Rize’de insanlar endişeli, çıkarılması düşünülen Çay Kanunu kapalı kapılar arkasında hazırlanıyor. Çay Kanunu ile Çay Piyasası Kurulu oluşturulmaya çalışılıyor. Şeker ve Tütün kurulları ile şeker ve tütün bitti. ÇAYKUR'un özelleştirilmesi demek bölgenin bitmesi demektir. Çay tekelleri gözünü buraya dikmiş, 'Siz üretmeyin' diyor.”

MHP Samsun Milletvekili Erhan Usta, çay üretiminin yoğun yapıldığı Doğu Karadeniz illerinde nüfusun gerilediğini ifade ederek, bölgenin tarımdaki payının da azaldığını söyledi. Usta, şöyle devam etti: "770 bin dekar alanda çay üretimi yapıyoruz. 1,3 milyon ton bizim çay üretimimiz var. Türkiye'nin aslında çay tüketimi 300 bin ton civarında, çay üretimi de 262 bin ton civarında. Yaklaşık 2 milyarın üzerinde bir çay satış hasılatından bahsediyoruz. 210 bin aile, 1 milyona yakın nüfus da çayla geçimini sağlamakta. Bu kadar önemli bir kitleyi ilgilendirmesine rağmen çay alım fiyatlarının istikrarsız olduğunu, özel sektörde çok düşük fiyatla çay alımlarının yapıldığını görüyoruz. Çayda en önemli sorun kaçakçılıktır. Kaçağa karşı ciddi önlem alınmalı. Çay borsası sistemi kurulmalı. Organik çay üretimine önem verilmeli, kimyasal gübre terk edilmeli."

HDP Gaziantep Milletvekili Mahmut Toğrul, öneri lehinde yaptığı konuşmada, Karadeniz'in tek geçim kaynağının çay olduğunu ancak yıllarca çözüm bekleyen sorunların bulunduğunu belirterek, dönemsel, günü kurtaran teşvik politikalarının sorunu çözmeye yetmediğini savundu. Bilinçsiz gübre kullanımının toprağın verimliliğini düşürdüğünü, kaliteli ürün yetiştirilmediğini anlatan Toğrul, Doğu Karadeniz'in HES'ler, yeşil yol ve maden arama faaliyetleriyle doğasının tahrip edildiğini öne sürdü.

AK Parti Rize Milletvekili Hasan Karal, öneri aleyhinde yaptığı konuşmada, "Çay bizim her şeyimiz. Alternatifi yoktur ama alternatif ürün konusunda çalışmalarımız olacak. 1980 öncesinde üretilen çayların derelere döküldüğünü herkes çok iyi bilir. AK Parti öncesi ile sonrası arasında sektörün durumu farklıdır. ÇAYKUR Genel Müdürlüğünün telefonları kapalıydı, çalışanlarına maaş veremiyordu, üreticiler paralarını almakta sıkıntı çekiyordu. Şimdi mayıs ayının çay paraları haziranda ödeniyor. Kontenjanlı alım yerine, randevulu alıma geçtik. Çay tarım alanları artırıldı. Çaya destekleme, AK Parti ile geldi. Amacımız bölgenin tamamını organik üretime geçirmektir. Çay ile ilgili yatırımlar da bizim dönemimizde artmıştır" dedi.

Çay Kanunu ile illi çalışmaların sürdüğünü belirten Karal, herkese, sağlık için dünyada kimyasal madde kullanılmadan üretilen "Türk çayı" içmesini tavsiye etti.

- Karal ile Bekaroğlu arasındaki tartışma

CHP'li Bekaroğlu, "Sayın milletvekili şehit camisinde imam iken, ben bu kürsüde çayın sorunlarıyla uğraşıyordum" demesi, tartışmaya yol açtı.

Karal, sataşma gerekçesiyle söz alarak, Bekaroğlu'nun imamlara hakaret ettiğini belirterek, "Onurla ve şerefle imamlık yaptım. Sen 1999'da benim gibi imamların sayesinde seçilerek geldin. Sana oy verdim, keşke elim kırılsaydı. Din istismarı yaparak bizim desteğimizi alarak buraya geldin, şimdi imamlarla alay ediyorsun. Bölgeden, bölge gerçeklerinden uzaksın" diye konuştu.

Bekaroğlu ise "İmamlık yapıyordun demek, imamlara hakaret etmek mi? O imamlık yapıyordu, ben öğretim üyesiydim, öbürü başka bir şeydi. Konuşmayı öğreneceksiniz önce. Aynen Temel'in fıkrası gibi konuya gelmiyor. Bana oy vermiş bilmiyorum, orada değildim. Din istismarına gelince, bunun dibine vuran sizsiniz. Ben hiçbir zaman din istismarı yapmadım. Bana oy vermiş, karşılığında ne yapmam gerekiyor?" dedi.

Konuşmaların ardından CHP'nin grup önerisi kabul edilmedi.

AA