ANKARA (AA) - ZUHAL DEMİRCİ - Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Sudan'daki tarihi Sevakin Adası'nın restorasyonu amacıyla Türkiye'ye tahsisi kapsamında ilk aşama saha tetkik çalışmalarını tamamladı.

AA muhabirinin TİKA’dan aldığı bilgilere göre kurum, restorasyon amacıyla Türkiye'ye tahsis edilen Sevakin Adası'nda, jeoloji ile jeofizik saha ölçümleri, topoğrafik harita alımının yanı sıra mimari ve restorasyon saha çalışmalarıyla ada ve çevresine ait şehir planlama saha etüdlerinin ilk bölümünü tamamladı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 24-26 Aralık 2017'de Sudan'a gerçekleştirdiği ziyaret kapsamında, iki ülke arasında adanın aslına uygun olarak yeniden inşa ve ihya edilmesini öngören anlaşmanın imzalanması, Sevakin Adası'nın Türkiye ile tarihi bağlarını gündeme getirdi.

Türkiye, 2011'den bu yana adayı turizm sektörüne kazandırmak isteyen Sudan'a destek veriyor. TİKA, bu kapsamda başlattığı çalışmalarla 2011’de Osmanlı dönemine ait Hanefi ve Şafi camileri ile gümrük binasını restore etti, çevre düzenlemesini tamamladı. TİKA, Muhafaza Binası'nın yenileme çalışmalarına ise 2016'dan bu yana devam ediyor.

TİKA teknik ekibi, yeni çalışmalar kapsamında adanın tarihi ve kültürel gelişimini dikkate alarak, güvenilir bilgi ve belgelere ulaşılması amacıyla başta Sudan Federal Hükümeti Turizm Bakanlığı ve adanın bulunduğu Kızıldeniz Eyaleti Valiliği ile yakın çalışma yürütüyor. Ada zemininden sondajlı numune alımlarını gerçekleştiren TİKA ekibi, jeoloji ve jeofizik saha ölçümleri, topoğrafik harita alımı ile mimari ve restorasyon saha çalışmalarıyla ada ve çevresine ait şehir planlama saha etütlerinin ilk bölümünü bitirdi.

Bu çalışmalarla, teknik ekibin çalışmalarında elde edilecek sonuçlar doğrultusunda adanın tarihi ve kültürel geçmişine ait bilgilerle aslına uygun olarak restorasyonunun tamamlanması, Sudan ve Türkiye'nin ortak projeleriyle Sevakin'in kültür ve turizm merkezi haline getirilmesi hedefleniyor.

- Sudan'dan TİKA'ya teşekkür

Sudan'ın yürüttüğü çalışmalarda yer alan Kızıldeniz Eyaleti Valisi Ali Ahmad Hamid, çalışmalarını tamamlayan TİKA saha etüt ekibini kabulü ederek Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Sudan'ı ziyaretinden hemen sonra çalışmalar için derhal Sudan'a gelen TİKA heyetine teşekkür etti.

Hamid, heyet aracılığıyla Sudan halkının selam ve teşekkürlerini Cumhurbaşkanı Erdoğan'a iletti.

İleri aşamalarda da heyet çalışanlarına bilgi, belge, tecrübe paylaşımı olarak destek vereceklerini belirten Hamid, özellikle Sudan'da üniversitedeki gençlerin bilgi ve deneyimlerini artırmak amacıyla projenin değişik safhalarında yer almak istediğini vurguladı.

Hamid, söz konusu projenin Sudan ve Türkiye ilişkilerinde yeni ve çok sağlam bir köprü olacağını dile getirdi.

- Kızıldeniz ve Hicaz'ın güvenliği Sevakin'den sağlanıyordu

Sudan’ın kuzeydoğusunda bulunan, önemli konuma sahip Sevakin Adası, bugün Arap dünyasında bilinen pek çok şehirden daha eski ve özel bir tarihe sahip.

Türkiye için ayrı bir tarihi önemi olan Sevakin Adası, Yavuz Sultan Selim’in 1517'de Mısır’ı fethettiği dönemden 19. yüzyılın sonlarına kadar idaresinde olduğu Osmanlı Devleti'nin izlerini taşıyor. Osmanlı Devleti yüzyıllarca Kızıldeniz ve Hicaz'ın güvenliğini Sevakin Adası üzerinden sağladı ve ada ticaretin kilit noktası haline geldi.

İngilizlerin 1904’te Sevakin'in yakınındaki Port Said limanını kurmasıyla önemini kaybeden ada, uzun yıllardır metruk bir vaziyette bulunuyor. Türkiye'nin Sudan'a verdiği destek çerçevesinde TİKA, 2011'de adadaki Osmanlı dönemine ait Hanefi ve Şafi camilerinin yer aldığı kompleksin restorasyonunu tamamladı.

Sudan ziyaretinde Port Sudan'dan Sevakin Adası'na geçen Cumhurbaşkanı Erdoğan, TİKA'nın restore ettiği Hanefi Camisi'nde namaz kılmıştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, 19. yüzyıla kadar Osmanlı'nın toprağı olan Sevakin Ada'sının tarihi önemine vurgu yaparak, "Sevakin Adası'nı bize belli bir süre tahsis etseniz de biz bu adayı aslına uygun olarak yeniden inşa ve ihya etsek. Ömer El-Beşir kardeşim 'Tamam' dedi. Burayı inşa ve ihya ne demek biliyor musunuz? Burayı yerle bir edenlere şu cevabı vermiş olacağız: Siz geldiğiniz buraları yerle bir ettiniz. Sizin o buraları yerle bir etmeniz, bizim sakalımızı tıraş etmeye benzer. Unutmayın ki biz burayı öyle bir inşa ve ihya edeceğiz ki kesilen sakal çok daha gür biter, siz bunu göreceksiniz." demişti.

AA