ANKARA (AA) - ZEHRA AYDIN - Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde toplam 75 bin konutu projelendiren Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), 18 bin 896 konutun yapımına başladı.

TOKİ Başkanı Ergün Turan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde terörden zarar gören alanların İdarenin çalışmalarıyla yenilendiğini söyledi.

Devam eden "inşa ve ihya" çalışmaları kapsamında 38 ihale gerçekleştirildiğini belirten Turan, "Bu kapsamda, Diyarbakır, Mardin, Şırnak, Hakkari ve ilçelerinde, yıkılan ve tahrip olan binaların yerine 22 bin 361 konut yapacağız. Bu konutlardan 18 bin 896'sının yapımına ise başladık." dedi.

Güneydoğu Anadolu Bölgesinde terör sebebiyle birçok il, ilçe ve kasabanın ciddi zarar gördüğünü vurgulayan Turan, şöyle konuştu:

"Bölgede çalışmalarımız yoğun bir şekilde devam ediyor. Önceliğimiz, terörden zarar gören vatandaşlarımızın mağduriyetini gidermek. Acil bir plan olarak Diyarbakır, Şırnak, Mardin'de konut ihtiyacını karşılamaya yönelik büyük bir hamle başlattık. Bölgede rezerv konutların yapımını üstlendik. İdare olarak ihtiyaç duyulan bütün rezerv konutları yapacağız. Doğu ve Güneydoğu'dan yoğun konut talebi alıyoruz. Dar ve orta gelir grubundaki vatandaşlarımız için iki bölgeye şu ana kadar yaptığımız sosyal konut sayısı yaklaşık 150 bin."

- "Güneydoğu'ya 20 milyar liralık yatırım yaptık"

TOKİ Başkanı Turan, Güneydoğu'ya 2002'den bu yana 20 milyar liralık yatırım yaptıklarını aktardı.

Bölgede vatandaşların ihtiyacı olan birçok binayı da şu anda inşa ettiklerini dile getiren Turan, "Diyarbakır, Gaziantep, Şanlıurfa, Batman, Erzurum ve Kars'ta yoğun çalışmalarımız bulunuyor. Sosyal donatı alanları ve kamuya dönük uygulamalarımız sürerken, önceliğimiz dar gelir grubundaki vatandaşlarımızı evlerine kavuşturmak. 2016-2019 planlamamız çerçevesinde önümüzdeki üç yılda Doğu ve Güneydoğu'ya yaklaşık 60 bin konut yapma hedefimiz var. Terörden zarar gören şehirlerin yenilenmesi 2019 yılında tamamlanmış olacak." bilgisini verdi.

- Bazı projeler teslim edildi

Projelerin büyük bölümünün 2017 sonunda, tamamının ise 2018 yılının bahar aylarında tamamlanmasının hedeflendiğini söyleyen Turan, "Gelecek yılın sonbaharında bu alanlarda yaşam yeniden başlamış olacak. Teslimleri yapılan projelerimiz de oldu." dedi.

TOKİ'nin inşa ettiği projeler tamamlandığında, terörden mağdur olan hak sahibi ailelere konut tesliminin, bu projede paydaş kuruluş olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yapılacağını kaydeden TOKİ Başkanı Turan, şöyle devam etti:

"Öncelikle vatandaşların dışarıda kalmaması ve tekrar bölgenin canlanması amaçlanıyor. Daha sonra bölgenin ihtiyaçları belirlenerek yeni çalışmalar yapılacak. Ayrıca İdare olarak bölgede kentsel dönüşüm çalışmaları da yapıyoruz. Diyarbakır, Gaziantep, Mardin, Şanlıurfa ve Hakkari'de önemli çalışmalar yürütüyoruz. Bu kapsamda ihtiyaç belirleme çalışmaları talep toplama usulüyle yapılıyor ve dağıtımlar kura ile gerçekleştiriliyor."

TOKİ'nin tüm şehirlerde olduğu gibi Güneydoğu projelerinde de yerel kültür ve değerlerin korunmasında büyük hassasiyet gösterdiğini belirten Turan, "Tüm projelerimizde yörenin yaşam kültürünü koruyoruz. Yatay mimari yapılanma, yöresel mimari unsurlar ve mahalle konsepti gibi geleneksel alışkanlıkları üretimlerimize katma gayreti içindeyiz. Örneğin Güneydoğu'daki vatandaşlarımız geniş balkon ve iç avlu gibi mimari özellikleri seviyorlar. Bu beklentilerini konutlara yansıtmaya çalışıyoruz." değerlendirmesini yaptı.

- SİT alanlarına özel uygulama

TOKİ Başkanı Turan, Güneydoğu'da özellikle Diyarbakır'ın Sur ilçesinde olduğu gibi SİT alanları bulunduğunu anımsattı.

Bu alanların korunmasında yüksek bir hassasiyet gösterdiklerini ifade eden Turan, "İlk etabını tamamladığımız Sur İçkale Vadisi Çevre Düzenlemesi, kültürel ve tarihi varlıklar ile çevrenin sürdürülebilirliğini sağlayan örnek bir projedir. Şanlıurfa, Adıyaman, Batman, Gaziantep, Mardin ve diğer şehirlerimizde yerel mimariyi barındıran, şehirlerimizin yöresel değerleri, doğası, tarihi ile uyumlu, şehre yeni değerler katacak projelerimiz devam ediyor." açıklamasını yaptı.

- En fazla konut üretimi Şırnak'ta

TOKİ'nin bugüne kadar Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yürütttüğü çalışmalar kapsamında yaklaşık 75 bin 605 konut projelendirildi. Projelerde 50 bin konut ile Gaziantep, Diyarbakır ve Şanlıurfa gibi nüfusu yoğun kentler öne çıkarken, Adıyaman, Batman, Kilis, Mardin, Siirt ve Şırnak illerine dönük 24 bini konutu aşan projeler yapıldı. Bu projelerle yaşam alanlarının yenilenmesine dönük çalışmalar kapsamında sosyal donatı projeleri de devam ediyor.

TOKİ'nin bölgede yaşayan vatandaşların ihtiyaçları esas alınarak yaptığı planlama doğrultusunda, en yüksek konut üretimi Şırnak'ta yapılacak.

Şırnak il merkezinde yer alan kentsel dönüşüm projesinin birinci etabında 686, ikinci etabında 582 konut inşa edilirken, Bahçelievler'deki uygulamada ise 645 konut yer alıyor. Gazi Mahallesi'nde uygulanan projesinin birinci etabı 539, ikinci etabı ise 511 konuttan oluşuyor. 2 bin 732 konutun proje çalışmaları da devam ediyor.

Şırnak il merkezinde bu 5 bin 695 konuta ilaveten Cizre'de 3 bin 87, Silopi'de 236 ve İdil'de 216 konutluk projeler de tamamlanarak hak sahiplerine teslim edilecek.

TOKİ'nin, terörden zarar gören bölgelerdeki projelerinde ise Diyarbakır'ın Kayapınar ilçesinde 5 bin 637, Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde 2 bin 830 ve Mardin'in Nusaybin ilçesinde 4 bin 657 konut tamamlanarak hak sahiplerine teslim edilecek.

Konut inşaatlarının büyük kısmının 2017 sonunda tamamlanması öngörülüyor.

- Diyarbakır, Mardin, Hakkari'ye yapılan konutlar

Diyarbakır'da, Çölgüzeli Mevkisi'nde terör mağdurlarına verilmek üzere birinci bölgede 736, ikinci bölgede 870, üçüncü bölgede ise 566 konutun yer aldığı toplam 2 bin 172 konutluk projeye başlandı. Üçkuyular Mevkisi'nde inşa edilen 3 bin 465 konutta ise tamamlanma aşamasına gelindi.

Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde, üç bölgeden oluşan ve toplam bin 830 konut içeren projede 40 dükkan ile cami de yer alıyor. Bölgede, proje çalışmaları devam eden bin konutun yapımına da yaz aylarında başlanacak.

Mardin'in Nusaybin ilçesindeki 4 bin 657 konutluk projede de dükkan ve camiler yer alıyor.

- "Yerellik" prensibiyle yenileme

TOKİ Güneydoğu'da gerçekleştirdiği projelerle, terörden zarar gören vatandaşların mağduriyetlerini giderirken, şehirleri kendi kültür ve değerlerini koruyarak yeniliyor.

Projeler bu yaklaşımla, yerel mimari çizgi ve yapı unsurları esas alınarak geliştiriliyor. Bölgenin kültür, sanat, tarih ve coğrafi niteliklerinin yansıtıldığı tasarımlar, yöresel alışkanlıkları destekleyen ve geleneksel yaşamın sürdürülmesinde katkı yapan unsurlar içeriyor.

Az katlı konut projeleri hayata geçiren TOKİ, inşa ettiği konutların dış mimari özelliklerini tasarlarken yerel öğelerden faydalanıyor. Yörenin geleneksel konutlarında bulunan özellikler, yeni binaların cephe tasarımlarına güncel malzemeler ve mimari çözümler aracılığıyla uyarlanıyor.

Bu sayede TOKİ, yerel sosyal yaşamı destekleyen unsurların korunmasını ve daha nitelikli bir şekilde sürdürülmesine katkı sağlanmayı amaçlıyor.

AA