Türkiye'nin "taşınmaz kültür varlığı" zenginliği
Binlerce yılda çok sayıda uygarlığın kurulduğu Türkiye coğrafyasında, 100 bin 746 korunması gereken taşınmaz kültür varlığı bulunuyor- Ülkenin taşınmaz kültür varlığının yüzde 30'unun bulunduğu İstanbul'da saraydan sokağa, dinsel yapılardan endüstriyel ve
ANTALYA (AA) - LEYLA ATAMAN KOYUNCUOĞLU - Binlerce yılda çok sayıda uygarlığın kurulduğu Anadolu topraklarında 100 bin 746 adet korunması gereken tescilli taşınmaz kültür varlığı bulunuyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığının 2015 yılı verilerine göre, Türkiye'de koruma altında olan 100 bin 746 adet taşınmaz kültür varlığı mevcut.
Gelecek nesillere aktarılması için korunan kültür varlıkları arasında sivil mimarlık örnekleri, kalıntılar, sokaklar, dinsel, kültürel, idari, askeri, endüstriyel ve ticari yapılar, mezarlıklar, şehitlikler, anıt ve abideler yer alıyor.
Verilere göre, korunması gereken kültür varlığı bakımından Türkiye'deki en zengin il İstanbul. Yerleşim tarihi yaklaşık 300 bin, kentsel tarihi 3 bin yıl, başkent tarihi bin 600 yıl öteye kadar uzanan, Avrupa ile Asya kıtalarının kesiştiği noktada bulunan, dünya kenti İstanbul, Türkiye'nin toplam taşınmaz tescilli kültür varlığının yüzde 30'undan fazlasını barındırıyor.
İstanbul'da, 25 bin 102'si sivil mimarlık örneği, 627'si kalıntı, 6'sı sokak, bin 159'u dinsel yapı, 2 bin 130'u kültürel yapı, 475'i idari yapı, 76'sı askeri yapı, 490'ı endüstriyel ve ticari yapı, 545'i mezarlık, 12'si şehitlik, 72'si de anıt ve abide olmak üzere toplam 30 bin 694 korunması gereken taşınmaz kültür varlığı bulunuyor.
- İkinci sırada İzmir
Yerleşim izleri milattan önce 6500 yılına kadar uzandığı tespit edilen, Hellenistik Dönem'den Roma İmparatorluğu'na tarihte önemli medeniyetlere ev sahipliği yapan liman ve ticaret kenti İzmir de taşınmaz kültür varlığı zenginliği bakımından İstanbul'dan sonra ikinci sırada yer alıyor.
İzmir'de 4 bin 335'i sivil mimarlık örneği, 82'si kalıntı, 4'ü sokak, 417'si dinsel yapı, 550'si kültürel yapı, 230'u idari yapı, 29'u askeri yapı, 758'i endüstriyel ve ticari yapı, 129'u mezarlık, 1'i şehitlik, 27'si de anıt ve abide olmak üzere toplam 6 bin 562 taşınmaz kültür varlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından korunması gereken yapı listesine alındı.
Korunması gereken taşınmaz kültür varlığı zenginliğinde İzmir'i 4 bin 336 taşınmaz kültür varlığı ile Muğla, 4 bin 313 taşınmaz kültür varlığı ile Bursa, 3 bin 65 taşınmaz kültür varlığı ile Balıkesir, 2 bin 773 taşınmaz kültür varlığı ile Antalya ve 2 bin 120 taşınmaz kültür varlığı ile de Ankara takip ediyor.
Trabzon bin 829, Kastamonu bin 815, Karabük bin 809, Çanakkale bin 760, Manisa bin 713 ve Şanlıurfa bin 602 taşınmaz kültür varlığı ile sıralamada yer alıyor.
- En az tescilli kültür varlığı Hakkari'de
Verilere göre, 37 taşınmaz kültür varlığına sahip Hakkari, Türkiye'de en az taşınmaz kültür varlığına sahip il. En az taşınmaz kültür varlığı sıralamasında Hakkari'yi 41 kültür varlığı ile Ağrı, 59 kültür varlığı ile Bingöl, 73'er kültür varlığı ile Iğdır ve Muş, 74 kültür varlığı ile Kırıkkale takip ediyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre, korunması gereken taşınmaz kültür varlıklarının illere göre dağılımı şöyle:
Şehir | Taşınmaz kültür varlığı sayısı (adet) |
Adana | 719 |
Adıyaman | 137 |
Afyonkarahisar | 947 |
Ağrı | 41 |
Aksaray | 596 |
Amasya | 586 |
Ankara | 2.120 |
Antalya | 2.773 |
Ardahan | 137 |
Artvin | 281 |
Aydın | 1.200 |
Balıkesir | 3.065 |
Bartın | 492 |
Batman | 106 |
Bayburt | 140 |
Bilecik | 412 |
Bingöl | 59 |
Bitlis | 536 |
Bolu | 681 |
Burdur | 305 |
Bursa | 4.313 |
Çanakkale | 1.760 |
Çankırı | 314 |
Çorum | 271 |
Denizli | 784 |
Diyarbakır | 1.054 |
Düzce | 215 |
Edirne | 1.468 |
Elazığ | 249 |
Erzincan | 420 |
Erzurum | 692 |
Eskişehir | 1.581 |
Gaziantep | 990 |
Giresun | 580 |
Gümüşhane | 326 |
Hakkari | 37 |
Hatay | 883 |
Iğdır | 73 |
Isparta | 537 |
İstanbul | 30.694 |
İzmir | 6.562 |
Kahramanmaraş | 426 |
Karabük | 1.809 |
Karaman | 455 |
Kars | 695 |
Kastamonu | 1.815 |
Kayseri | 1.113 |
Kilis | 379 |
Kırıkkale | 74 |
Kırklareli | 367 |
Kırşehir | 83 |
Kocaeli | 976 |
Konya | 1.597 |
Kütahya | 1.336 |
Malatya | 272 |
Manisa | 1.713 |
Mardin | 1.161 |
Mersin | 1.187 |
Muğla | 4.336 |
Muş | 73 |
Nevşehir | 1.308 |
Niğde | 366 |
Ordu | 475 |
Osmaniye | 128 |
Rize | 510 |
Sakarya | 496 |
Samsun | 804 |
Siirt | 127 |
Sinop | 565 |
Sivas | 676 |
Şanlıurfa | 1.602 |
Şırnak | 84 |
Tekirdağ | 687 |
Tokat | 755 |
Trabzon | 1.829 |
Tunceli | 96 |
Uşak | 405 |
Van | 178 |
Yalova | 96 |
Yozgat | 226 |
Zonguldak | 330 |
AA
Kaynak: