ANKARA (AA) - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye'nin geçen yıl Rusya'ya 3,6 milyar dolarlık ihracat yaptığını, bu ülkeden 20,4 milyar dolarlık da ithalat gerçekleştirdiğini belirterek, son günlerde iki ülke arasında yaşanan olumlu gelişmelerin üreticileri umutlandırdığını söyledi.

TZOB'da düzenlenen basın toplantısında, ramazan ayında üretici ve market fiyatlarında meydana gelen değişimi değerlendiren Bayraktar, 27 Mayıs-29 Haziran döneminde market fiyatlarında havuç, kuru soğan, süt ve toz şekerde fiyat değişimi olmadığını bildirdi.

Bayraktar, 18 ürünün fiyatında azalma, 14 ürünün fiyatında ise artış meydana geldiğini belirterek, "Markette en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 30,23 ile kirazda gerçekleşti. Kirazdaki fiyat düşüşünü yüzde 15,69 ile yeşil fasulye, yüzde 14,96 ile karpuz, yüzde 14,50 ile çilek, yüzde 11,16 ile patates izledi. Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 60,86 ile domateste görüldü. Domatesteki fiyat artışını yüzde 19,53 ile kabak, yüzde 19,47 ile sivri biber, yüzde 16,70 ile yeşil mercimek, yüzde 15,25 ile kırmızı mercimek takip etti." diye konuştu.

Üretici fiyatlarında, aynı dönemde maydanoz, patates, kuru fasulye, nohut, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru incir, Antep fıstığı ve zeytinyağı fiyatının değişmediğini kaydeden Bayraktar, 10 ürünün fiyatında azalma, 12 ürünün fiyatında ise artışı tespit ettiklerini anlattı. Üreticide fiyatı en fazla düşen ürünün yüzde 34,55 ile yeşil soğan olduğunu, bu düşüşü yüzde 27,39 ile çilek, yüzde 22,03 ile yeşil fasulye, yüzde 15,68 ile kiraz ve yüzde 13,68 ile iç fındığın izlediğini söyleyen Bayraktar, üreticide en fazla fiyat artışının da yüzde 82,50 ile kuru soğanda meydana geldiğini, bu artışı yüzde 49,92 ile domates, yüzde 28,96 ile sivri biber, yüzde 24,02 ile limon, yüzde 21,88 ile kuru üzüm ve yüzde 20,30 ile marulun izlediğini aktardı.

- "Rusya ile yaşananlar, üreticiyi umutlandırdı"

Bayraktar, Türkiye'nin geçen yıl Rusya'ya 3,6 milyar dolarlık ihracat yaparken, bu ülkeden 20,4 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirdiğini hatırlatarak, son günlerde iki ülke arasında yaşanan olumlu gelişmelerin üreticileri umutlandırdığını dile getirdi.

Geçen yıl Rusya'ya 1,1 milyar dolarlık tarım ve gıda ihracatı yapılırken, bu ülkeden büyük bölümü tahıl ve yağlı tohumdan oluşan 2,1 milyar dolarlık tarım ve gıda ithalatı gerçekleştirildiğini anlatan Bayraktar, şunları kaydetti:

"Bu ülkeye yaptığımız ihracat içinde en önemli payı, 2015 yılında, 600 milyon dolarla meyve ve 336,9 milyon dolarla sebze almaktadır. Meyve ve sebzenin toplam ihracatı 936,9 milyon doları bulmaktadır. Rusya, 2015 itibarıyla yaş meyve sebze ihracatımızdan miktar bazında yüzde 39, değer bazında yüzde 42 pay almıştır. Yaş meyve ve sebzede, 2015 yılı Ocak-Mayıs döneminde Rusya’ya 529 bin 227 ton ihracat karşılığında 368 milyon 181 bin 496 dolar gelir sağlanırken, 2016 Ocak-Mayıs döneminde 113 bin 119 ton ihracat karşılığında 78 milyon 179 bin 758 dolar gelir ancak elde edilebilmiştir. Geçen yılın aynı dönemine göre, Rusya’ya yaş meyve sebze ihracatımız miktar bazında yüzde 78,6, değer bazında yüzde 78,8 düşüş göstermiştir. Geçen yılın aynı dönemine göre ülkemizin uğradığı maddi kayıp 290 milyon dolar olmuştur."

- "Ramazan boyunca et üretiminde sorun olmadı"

Ramazan boyunca et üretiminde sorun yaşanmadığını belirten Bayraktar, geçen yıl toplam kırmızı et üretiminin yüzde 14 artışla 1 milyon 8 bin 272 tondan 1 milyon 149 bin 262 tona çıktığını söyledi. Bu yıl da kırmızı et üretimindeki artışın devam ettiğine işaret eden Bayraktar, yılın ilk çeyreğinde üretimin geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 13 artışla 237 bin 777 tona yükseldiğini bildirdi.

Bayraktar, ramazan öncesine göre üretici ve marketlerde et fiyatlarının az da olsa artış gösterdiğini söyledi.

Üreticide dana ve kuzu eti fiyatlarında ramazan ortasına göre az da olsa düşüş yaşandığını aktaran Bayraktar, "Ramazan öncesinde 24 lira 83 kuruş olan dana eti fiyatı, ramazan ortasında 25 lira 80 kuruşa çıktıktan sonra ayın son günlerinde 25 lira 50 kuruşa geriledi. Aynı şekilde kuzu eti fiyatı ramazan öncesinde 25 lira 59 kuruştu. Bu rakam, ramazan ortasında 26 lira 11 kuruşa çıkmıştı. Bugünlerde 25 lira 81 kuruşa düştü. Market fiyatlarında dana eti ramazan öncesinde 39 lira 59 kuruşken, ramazan ortasında 40 lira 5 kuruşa, 29 Haziran'da 41 lira 32 kuruşa yükselmiştir. Kuzu eti fiyatları markette ramazan ortasında, ramazan öncesine göre bir miktar düşmüş, sonra yeniden yükselmiştir. Ramazan öncesinde kuzu eti 44 lira 93 kuruşken, ramazan ortasında 44 lira 59 kuruşa inmiş, 29 Haziran'da 45 lira 65 kuruşa çıkmıştır." şeklinde konuştu.

Bayraktar, üreticide çiğ süt fiyatlarının ramazan ayı öncesine göre 3 kuruş artarak, 1 lira 3 kuruştan 1 lira 6 kuruşa çıktığını bildirdi. Ulusal Süt Konseyinin çiğ süt tavsiye fiyatının 1 lira 15 kuruş olduğunu anımsatan Bayraktar, Et ve Süt Kurumunun piyasaya müdahalesinin fiyatın daha da düşmesine engel olduğunu kaydetti. Bayraktar, üretimin sürdürülebilir olması için fiyatın 1 lira 15 kuruşun üzerine çıkarılması gerektiğini vurguladı.

- "Üretici-market fiyatları arasındaki makasta sorun sürüyor"

Üretici ve market fiyatları arasındaki farkın yüzde 374,80 ile en fazla salatalıkta görüldüğüne dikkati çeken Bayraktar, "Salatalıktan sonra fiyat farkı sırasıyla elmada yüzde 374,72, patateste yüzde 373,60, patlıcanda yüzde 299,22, kuru incirde yüzde 299, kabakta yüzde 258,71, sivri biberde yüzde 257,29, karpuzda yüzde 256,25, domateste yüzde 248,09, kuru kayısıda yüzde 243,33 oldu. Salatalık, elma ve patates 4,7 kat, patlıcan ve kuru incir 4 kat, kabak, sivri biber ve karpuz 3,6, domates 3,5, kuru kayısı 3,4 kat fazlaya tüketiciye satılmaktadır." dedi.

- "Devlet fındık piyasasına müdahale etmeli"

Bayraktar, üreticinin en fazla sıkıntı yaşadığı ve fiyat makasının açık olduğu bir diğer ürünün ise fındık olduğunu söyledi. Ramazan öncesinde üreticide 19 lira olan iç fındığın, bugünlerde 16 lira 40 kuruşa kadar indiğine, pazarda 30 lira, markette 37 lira 64 kuruşa satıldığını bildiren Bayraktar, "Devletimiz bu haksızlığa mani olmalı, üreticimizin mağduriyetini gidermeli, fındık piyasasına müdahale etmelidir. Fiskobirlik gibi kooperatiflere devlet tarafından alım yaptırılması ve bunların piyasaya müdahalesi şarttır." dedi.

Üretici-market fiyatları arasındaki makasta sorunun devam ettiğini vurgulayan Bayraktar, pazarlamadaki sorunlar nedeniyle üreticilerin düşük fiyata ürün sattığını, tüketicilerin de daha pahalıya ürün tüketmek durumunda kaldığını dile getirdi. Tarladan markete olan zincirin kısalması, fiyatların çiftçi lehine oluşturulabilmesi, tüketicilerin de uygun fiyatla ürün almalarının sağlanmasının ekonomik örgütlenmeden ve planlı üretimden geçtiğine işaret eden Bayraktar, bu örgütlerin finansal bakımdan daha güçlü hale gelmesi, etkinlik ve işlevselliklerinin artırılması gerektiğini kaydetti.

AA