ANKARA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN - En sık görülen ve ölüm riski yüksek olan akciğer kanserinde neden olan faktörler arasında sigara tetikleyici bir rol üstlenirken; yapılan araştırmalar akciğer kanseri hastalarının yüzde 90'ının sigara içtiğini; buna göre her 5 kişiden 4'ünün sigara kullanıcısı olduğunu gösteriyor.

Kanser, tıptaki tüm gelişmelere rağmen, hala dünyadaki en ciddi hastalıkların başında geliyor. Bununla birlikte, sağlıklı yaşam bilincinin daha yüksek olduğu ülkelerde kanser görülme oranı çok daha az. Bunun en temel nedeni kansere neden olan faktörlerin yüzde 80'inin çevresel olması.

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Füsun Ülger, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kanser gelişiminde sigara kullanımının önemli bir etken olduğunu belirterek, "Sigara, Türkiye'de kanser kaynaklı ölümlerin yaklaşık yüzde 25'inde etkili. Özellikle akciğer kanserinde sigara kullanımı ciddi bir tetikleyici" dedi.

Görülme sıklığı artan kanserin en önemli sebepleri arasında çevresel faktörlerin geldiğini ifade eden Ülger, bu nedenle gelişmiş ülkelerde kanser hastalığı görülme oranının düşerken, sağlıklı yaşam konusunda daha bilinçsiz olan ülkelerde artış olduğunu bildirdi. Ülger, özellikle sigara kullanımı ve sigaraya maruziyetinin kanserle doğrudan ilişkili olduğunu vurgulayarak,  "Yapılan araştırmalar, akciğer kanseri olan hastaların yüzde 90'ının sigara içtiğini göstermiştir. Devam eden çalışmalar ortaya koydu ki, akciğer kanseri başta olmak üzere, sigaranın neden olduğu birçok kanser türü bulunuyor" diye konuştu.

-"Zehirli kimyasallar kan yoluyla tüm organlara ulaşabiliyor"

Sigaranın, öncelikli olarak ağız, yutak, gırtlak ve akciğer gibi dumanın birebir temas ettiği organlarda kanser riskini artırdığına dikkati çeken Ülger, meme, mesane, rahim gibi, dumanla temas etmeyen kimi organlarda da sigara kaynaklı risk artışı gözlendiğini söyledi.

Ülger, sigara kullanmanın yumurtalık kanserinin bir türü ve bazı lösemi türlerinin yanı sıra ağız, gırtlak, üst yutak, burun ve sinüsler, yemek borusu, karaciğer, pankreas, mide, böbrek ve bağırsak kanserleri de dahil olmak üzere çok sayıda kansere yakanlanma riskini artırdığını bildirdi. Bunun nedeninin, sigara dumanının içinde bulunan zehirli kimyasalların, kan yolu ile tüm organlara ulaşabilmesinden kaynaklandığını anlatan Ülger, "Akciğer kanseri olan her 5 kişiden 4' sigara içiyor" dedi.

Doç. Dr. Ülger, tüm kanserler içinde hayatta kalma oranı en düşük olan türün akciğer kanseri olduğunun altını çizerek, akciğer kanserinin Türkiye'de de ölümle sonuçlanan kanserler arasında da birinci sırada yer aldığını kaydetti. Sigara tüketiminin daha az olduğu ülkelerde akciğer kanseri görülme sıklığının azalma seyrine girdiğini belirten Ülger, sigara bağımlılığının yüksek olduğu ülkelerde kanser sıklığının da arttığını söyledi.

-"Sigara bağımlısı her 4 kişiden 1'i orta yaşta hayatını kaybediyor"

Sigara bağımlılığının kansere neden olduğu bilimsel araştırmalarla sürekli kanıtlansa da, bağımlıların bu yargıya inanmak istemediğini ifade eden Ülger, "Böyle bir durumda herkes, sigara kullanmamasına rağmen kanser hastası olan ya da ömür boyu sigara içse de kansere yakalanmayan kişilerden örnekler veriyor. Ancak unutulmamalı ki, bu örnekler sigaranın kanser riskini arttırdığı gerçeğini değiştirmiyor. Sigara kullananların yarısı, kansere ya da sigaradan kaynaklanan diğer hastalıklara yakalanırken; yine her 4 sigara bağımlısından biri orta yaşlarda hayatını kaybediyor" diye konuştu.

Ülger, sigara dumanının 70'den fazla kanserojen kimyasal madde içerdiğini anlatarak, şunları kaydetti:

"Dumanı soluduğunda, bu kimyasallar akciğere giriyor ve vücudun kalanına yayılıyor. Bilimsel araştırmalar, tüm vücuda yayılan bu kimyasalların DNA'ya zarar verdiğini ve önemli genlerde değişikliğe neden olduğunu kanıtlıyor. Gözlenen genetik değişimler de hücrelerin gelişimine etki ederek kontrol dışı çoğalmasına neden oluyor. Kontrol dışı hücre çoğalması da kanser anlamına geliyor. 

Türkiye'deki hala en yaygın 2. kanser türü olan akciğer kanseri nedeniyle, her yıl yaklaşık 25 bin kişi hayatını kaybediyor. Özellikle kadınlarda ve gençlerde sigara bağımlılığının sürekli artış göstermesi de bu sayının artmasında etkili. İngiltere'de başlatılan sağlık kampanyalarıyla son 50 yılda sigara kullanıcı sayısının yarıya indirilmesi, akciğer kanseri görülme oranını da doğru orantılı olarak yarıya indirdi. Türkiye'de de sigara bağımlılık oranını düşürmek, akciğer kanseri nedenleri ölümlerin oranını önemli ölçüde azaltacaktır."