Bahar yorgunluğundan kurtulmak mümkün
Konya Özel Selçuklu Hastanesi Diyetisyeni Ayşe Duran, bahar yorgunluğundan kurtulmak isteyenler için dengeli ve sağlıklı beslenme önerileri verdi.
Doğanın rengârenk olması, havanın mis gibi kokması bu aralar bizi pek de ilgilendirmiyor. Çünkü kendimizi yorgun, bezgin, halsiz, işe isteksiz, neşesiz, aşırı sinirli, huzursuz, hafızamızı zayıflamış, konsantremizde eksiklik oluşmuş hissediyoruz. İşte bunun tam karşılığı ‘bahar yorgunluğu”. Bu mevsimsel geçişler genellikle panik atak, depresyon, astım krizleri gibi rahatsızlıkların da tetiklenmesinde etkilidir.
BAHAR YORGUNLUĞUNU NASIL ATLATABİLİRİZ?
1. Her zaman olduğu gibi ilk maddemize DENGELİ ve YETERLİ BESLENİN diyerek başlıyorum. TEK TİP BESLENMEDEN UZAK DURUN! Özellikle bu geçiş aylarında günde 3 ana öğün, 3 ara öğün beslenmemiz şart. Hani hep diyoruz ya! Az az sık sık beslenin… Günlerin uzamasıyla birlikte özellikle öğle ve akşam ana öğünleri arasında ikindi ara öğünü yapmalıyız! İkindi ara öğünü için en güzel alternatif bir su bardağı yarım yağlı ayran içmek olacaktır. Özellikle havanın ısınmasıyla birlikte güzel bir serinlik verir. Hem de karnımızı tok tutar. Unutmayın proteinlerin daima karnımızı tok tutma özelliğine sahiptir. Ayranınızın içine biraz nane ve fesleğen de katabilirsiniz.
2. Güne muhakkak KAHVALTI ile başlayın. Kahvaltı da yağlı gıdalardan (kızartma vs.) uzak durun. Her gün kahvaltınızda süper protein deposu olarak nitelendirdiğim YUMURTA olsun.
3. Öğle öğünlerinize gelince, et ya da et yerine geçen protein gruplarından
tüketin. Akşam ise daha hafif, zeytinyağlı sebze yemeği ve yanında bir kâse çorbanız olmasına dikkat edin. Yoğurt ise her ana öğününüzde muhakkak olsun. Salatalarınızı da yemeklerinizin yanına eklemeyi unutmayın.
4. Suyun öneminden her zaman bahsediyorum. Özellikle bu aylarda en az 2,5-3 litre/günde tüketin. Su vücut dengemiz için çok önemlidir.
5. Özellikle bu aylarda KABIZLIK şikâyeti çok olur. Mevsimsel değişiklikler genellikle sindirim sistemimizi alt üst eder. Barsaklarda gaz, kabızlık, ishal gibi şikâyetler olmaya başlar. Uzun süren kabızlık şikâyetimiz varsa probiyotik takviyesi almakta fayda vardır. Ya da ara öğünlerde 1 su bardağı kefir tüketebilirsiniz. Ara öğünlerde ya da kahvaltıda kayısı, erik marmelatı veya kuru meyvelerden tercih edin.
6. Bahar yorgunluğundan kurtulmak için yüksek kafein içeren çay, kahve vs. tüketimine de dikkat edin! Fazla miktarda alınan kafein kalp çarpıntısına ve vücuttan daha fazla su atımına neden olur. Siyah çay ve kahvenin yerine günlük 2-3 fincan yeşil çay, melisa çayı, papatya çayı, lavanta çayı, kuşburnu çayı tercih edilebilir. Hem sinirlerinizi hafifletir hem de yorgunluğunuzu alır.
7. Düzenli olarak c vitamini alın. Günde 4-5 meyve değişimi tüketin. Yani avuç içine sığan her bir meyve bir değişim meyvedir. Örneğin: 1 tane elma, 6-7 tane çilek, 3 tane yenidünya, 7-8 erik vs. bunların her biri bir değişim meyvedir. Yine günde 2-3 porsiyon sebze tüketin! Özellikle yeşil yapraklı sebzeler doğru tercih olacaktır.
8. Çinko, magnezyum, potasyum gibi önemli minerallerin günlük beslenme örüntümüzde olması gerekli. Hem yorgunluğumuzu azaltırız hem de konsantremizi artırırız. Bunların en güzel kaynakları ceviz, fındık, badem, muz, kuru kayısı gibi sayabiliriz.
9. Uyku çok önemli! Her gün aynı saatte uyuyup aynı saatte uyanın. Günlük 6-8 saat uyku yeterlidir. Hem uyku düzeni metabolizmanızı da doğrudan etkiler. Düzensiz uyku metabolizmanın YAVAŞLAMASINA neden olur.
10. Diyabet, alerji, kalp damar hastalığı, astım hastalığı gibi kronik rahatsızlıkları olanların mevsimsel dönümlere girerken doktor kontrollerini yaptırmaları gerekir. Bu tür rahatsızlıklarınız varsa lütfen ihmal etmeyin!
11. Gelelim en önemli maddeye… Hamur işi pasta, börek özellikle hamur işi tatlılarına bu aylarda daha çok dikkat edin! Ağır karbonhidratlı, yağlı gıdalar, hamur işi gıdalar, hamur tatlıları, pirinç pilavı, beyaz makarna, beyaz ekmek uyku ve yorgunluk halini daha fazla artırır. Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeğini, beyaz makarna yerine kepekli makarnayı, kepekli bulguru, hamur tatlıları yerine haftada 1-2 kez sütlü tatlılardan tercih edin!
12. FİZİKSEL AKTİVİTENİZİ ARTIRIN! Her gün 30 dakika tempolu yürüyüşler veya 15 dakika ip atlama, yüzme, gevşeme hareketleri hem vücut direncinizi artırır hem de formunuzu korursunuz. Günlük bunları yapmaya vaktiniz yoksa bile merdivenlerden 10 dakika boyunca inip çıkabilirsiniz. Tabi herhangi bir rahatsızlığınız yoksa. Spor kesinlikle aç karnına yapılmaz. Lütfen buna dikkat edin. En doğru zaman sabah kahvaltınızı erken saatlerde yapın. Aradan 45 dakika 1 saat geçtikten sonra eşofmanlarınızı giyip yürüyüşünüze çıkarsınız.