Sınavı Mimarı Olarak Yazacak!

Mart ayının başında yapılan belediye meclisi seçimlerinin heyacanı sürerken arka arkaya gelen olumsuz haberler Hollanda Türklerini derinden yaraladı. Bu haberlerden birisi  Hollanda Türkleri’nin gönlünde âdeta taht kuran Dostluk Vakfı Başkanı Ferruh Başaran’ın vefatıydı. Gerçekten sevenlerini ve Hollanda Türk toplumunu yasa boğdu Ferruh Başaran. Toplum için adanmış bir ömür ancak bu kadar sevdirirdi insanı. Yakın dostu ve Merhaba Gazetesi sahibi Yalçın Çakır cenazenin başında güle güle dostum, biz de geleceğiz yanına, diyordu. Mekanı cennet olsun... 

Ve arkasından gelen bir olumsuz haber ise, vatandaşlık sınavının uygulamaya başlamasıydı. Tarih 15 Mart’ı gösterirken Hollanda Azınlık ve Entegrasyon Bakanı Rita Verdonk’un ısrarla savunduğu "vatandaşlık uyum sınavı"nın yürürlüğe giriyordu. Sanki bu tarih Hollanda’da özgürlüklerin kısıtlandığını, göçmenlerin artık Hollanda’ya istenmediğini gösteriyordu bize. Ve bu tarih Avrupa Komisyonu kararının hiçe sayıldığını, Ankara Antlaşmasının ve Türkiye-AB Ortaklık Anlaşması‘nın rafa kaldırıldığını gösteriyordu bize.

Bu sınavın başlamasıyla neler olacaktı?

Bu sınav göç amaçlı vize başvurusunun ön koşulu olarak kabul edilen Aile Birleşimi Yasası, “uyum sınavı” adı altında yürürlüğe girmiş oldu. Artık Hollanda’nın yurt dışında bulunan 138 dış temsilciliğinde “uyum sınavı” yapılacak. İki bölümden oluşan sınavda adaylar, dil bilgisi ve Hollanda toplum yapısıyla ilgili soruları cevap;ayacaklar...
Hollanda’ya gelmek isteyenler (aile birleşimi çerçevesinde) hazırlık kurslarına gidecekler. Üstelik bu kursun gideri yaklaşık üç bin euro. Kim öderse ödesin, ister Hollanda’ya gelmek isteyen aday, ister davet edenler.

Sözkonusu sınav her Hollanda’ya gelmek isteyen için geçerli değil. Mesela Hollanda’ya sürekli yerleşmek AB üyesi ülkeler ile ABD, Kanada, Japonya ve Yeni Zelanda ülkelerinden gelecekler için sınav şartı yok. Bu ülkelerden Hollanda’ya aile birlşimi çerçevesinde gelmek isteyenler gelebilirler...

Ancak Amsterdam’da doğmuş bir Türk veya Fas’lı Ankara’dan veya Rabat’tan evlenerek eşini Hollanda’ya getirirse bu sınava tabi tutulacak.

Bu uygulamanın mimarı kim peki? Hollanda tarihine “uyum sınavı mimarı bakan” bakan olarak adı kesinlikle geçecek bakanın ismi Rita Verdonk’tur. Bilindiği gibi bayan Verdonk bundan önce de kamuoyu vicdanını zedeleyen “zorunlu entegrasyon dersleri”, “göçmenlerin evlilik yaşının yükseltilmesi” ve “göçmenler önemsiz suçlar bile işleseler oturma izinlerinin iptal edilmesi” gibi yasalara da öncülük etmişti.

Neden sınavı eleştiriyoruz?  

Herşeyden önce Hollanda’nın tanıtılması ve Hollandacanın konuşulması ve tarihinin öğretilemesine karşı değiliz. Bu konuda biz de Hollanda’ya gelenlerin bu ülkeyi tanımalarını isteriz. Bu bilgiler, bu donanma göçmenlerin çıkarınadır ve faydalıdır.

Ancak Hollanda’ya gelişi, Hollanda’ya girişi bir “sınav”la sınırlandırmanın abesle iştigal olduğuna inanmaktayız.

Zorunlu sınavla ne ülke ne o ülkenin insanları sevdirilir ve tanıtılır.

Kaldıki uyum sınavı için hazırlanan sorular içinde o kadar provokatif sorular var ki, adeta insanların inançları ve duygularıyla oynanılıyor. Bu sorulardan Hollanda’nın bir korku içinde yönetildiğini ve önyargıların karar vericilerde hakim olduğunu görmekteyiz.

Uyum sınavının –ifade edilemiyen- amacı “artık Hollanda göçmenlere kapılarını kapattı” mesajıdır. Elbette Verdonk’tan da bu beklenirdi. Merakla bekliyoruz bu yasanın nasıl yürüyeceğini.

Burada amaç tüm yabancılar olsada esas amaç iki Müslüman ülke, Türkiye ve Fas kökenli evliliklerin önüne geçmektir.

Oysa ‘göç’ uluslararası bir fenomendir. İnsanlık tarihi kadar eskidir göç dalgaları. Kıyamet kopuncaya kadar da yeryüzünde göç hareketleri devam edecektir. Göç hareketleri ‘uyum sınavlarıyla’ değil, dengeli paylaşım, sürdürülebilir kalkınma modelleriyle belki belirli ölçülerde kontrol edilebilir. Aksi takdirde yoksul ülkelerden bir vesileyle insanlar refah ülkelerine göç edeceklerdir. Bundan kurtulmamız mümkün değildir.

Hele hele siz hazırladığınız “Parkta iki erkeği öpüşürken, sahilde bir kadını üstsüz güneşlenirken görürseniz ne yaparsınız? Prenses Maxima aslen nereli? Bu baharat hangi eski Hollanda sömürge ülkesinden geldi?”sorularıyla hiç önleyemezsiniz, insanların Hollanda’ya gelişini.

Diğer taraftan bu yasa Türklere nasıl uygulanabilir? Hem 21 yaş sınırı hem uyum sınavı Türkiye’nin AB ile yaptığı Anakara antlaşmasına aykırıdır. Dolayısiyle Türkiye’den Hollanda’ya gelecek olanlar başta Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi olmak üzere, Lahey Adelet Divanı ve diğer mercilere topluca müracaat edeceklerinden hiç şüphemiz yoktur.

Bayan Bakan bu yasayı bal gibi biliyor. Ancak siyaset yaptığı için, milletin hukuka başvurması ve mahkemelerde görüşülmesi zaman alacağını gayet iyi biliyor. Fırsattan istifade. Ne kadar milleti uğraştırırsam kardır mantığıyla hareket ediyor olmalı. Zira konunun uzmanları yani Avrupa Birliği hukuk uzmanları yurtdışında uyum sınavı ile ilgili görüşlerini ve bu konuda hkukun görüşünü bayan Verdonk’a çoktan iletmişlerdi. Her şeye rağmen uyum sınavını yürürlüğe koyan bakan Verdonk’u tarih ‘uyum sınavının mimarı’ olarak yazacak...