Büyükelçi: Bilsem terk ederdim
Türk Büyükelçi Oğuz Çelikkol: Bilsem salonu terk ederdim
"Kurtlar Vadisi Pusu" dizisindeki bazı sahneler tarafından İsrail Dışişleri Bakanlığı'na çağrılan Türkiye'nin Tel Aviv Büyükelçisi Oğuz Çelikkol, hiç beklenmedik bir tavırla karşılanmıştı.
Kendisiyle tokalaşmayan İsrail Dışişleri Bakanı Yardımcısı Danny Ayalon, Büyükelçi Çelikkol'u kendisinden daha küçük bir koltuğa oturtarak "kendince" aşağılamaya çalışmıştı.
Oğuz Çelikkol, İbranice konuşan Danny Ayalon'un (דניאל "דני" איילו) sözlerini anlamadığı için tebessüm etmek zorunda kalmıştı. Çelikkol, İsrail'in tepki çeken tavrıyla ilgili NTV'de yayımlanan "Canlı Gaste"ye konuştu. Büyükelçi Çelikkol, şunları söyledi:
NEZAKET ZİYARETİ SANIYORDUK
"Dışişleri Bakan Yardımcısı dün beni makamına davet etti. Biz ‘Nedir?’ diye telefonla konuyu sorduk. Bize verilen intiba, Bakan Yardımcısı ile daha önce tespit edilen randevunun öne alındığıydı. Bu bir tanışma, bir nezaket randevusuydu. Biliyorsunuz, ben görevime 3.5 ay kadar önce başladım. Bu ziyaretim, bir nezaket ziyareti içinde yapılacaktı. Dün telefon edildiğinde bu nezaket ziyaretinin ele alındığı söylendi.
Sorulmasına rağmen toplantıda kesinlikle Kurtlar Vadisi veya başka bir konunun gündeme gelebileceği yönünde hiçbir bilgi verilmedi.
GAYET İYİ KARŞILANDIK
Toplantı, İsrail Parlamentosu’nda oldu. Parlamento’ya gittiğimizde gayet iyi karşılandık. Birisi bizi kapıda karşıladı, yukarı kadar götürdü.
Sayın Ayalon’un Meclis’teki odasına çıktık. Kapıda sadece 1 dakikalık bir aksama oldu. Ondan sonra kapı açıldı, içeri girdik. El sıkışıldı, gayet iyi bir şekilde karşılandık. Kendisi ‘Böyle acele çağrıldığım için özür dilerim' gibi ifadelerde bulundu, iltifat etti ve ‘hoş geldin’ dedi.
YA KARIŞIK OTURACAKTIK, YA KOLTUĞA OTURACAKTIM
Ben hâlâ bir tanışma ziyareti için gitmiş olduğumu düşünüyordum. Küçücük bir odada üç kişilik bir koltuk vardı. Müsteşar arkadaşımla biz oraya oturduk, 4 tane de sandalye vardı. Zaten onlar 4 kişilerdi. Ya karışık oturacaktık ya da ben koltuğa oturacaktım. Koltuklar arasında 3-4 santim fark olduğunu ben fark etmedim.
İBRANİCE OLDUĞU İÇİN ANLAMADIM
Doğrusu böyle bir şeyin gündeme getirilebileceği aklıma bile gelmedi. Daha sonra görüşme bittikten sonra o sırada fark etmedim ama müsteşar arkadaşım fark etti; gazeteci İbranice Ayolan’a bir şey söylemiş, o da çok kısa bir şekilde İbranice bir şeyler söylemiş.
Toplantı bittikten sonra Kudüs’ten Tel Aviv’e gelmeden, bunlar herhalde internet sitelerine İsrail Dışişleri Bakanlığı tarafından verildi. ‘El sıkışırken fotoğraf çekemezsiniz’, ‘Büyükelçi daha alçak bir koltukta oturuyor’ gibi ifadelerde bulunduğu bugünkü gazetelerde yazıyor. İbranice olduğu için bizim orada bunu anlamamızın imkanı yok.
CESARETİ OLSA İNGİLİZCE SÖYLERDİ
Eğer Bakan Yardımcısı bu ifadeleri İbranice değil İngilizce kullanmak cesaretini gösterebilseydi kendisine gerekli cevabı anında verirdik. Bakan Yardımcısı bunları İngilizce söylemek cesaretini gösteremediği gibi tercüme etmek nezaketini de gösteremedi.
SADECE DİZİYİ KONUŞTUK
Dizi hakkında üzüntülerini belirttiler, dizide bazı sahnelerin kendilerini rencide ettiğini söylediler. Ve dizi dışında başka hiçbir şey konuşulmadı.
OYUN OYNANDI
Hatta Sayın Bakan Yardımcısı’na ‘İçeride çok basın var’ dedim. Kendisinin cevabı da ‘Türkiye gibi büyük bir ülkenin büyükelçisisiniz, basının ilgi göstermesi normaldir’ oldu. Tamamen bir oyun oynandığı kesin.
GERÇEK DEĞİL
Bütün bu olayın patlamasına sebep olan İbranice ifadeleri, benim biraz daha alçak bir koltukta oturduğum filan gibi bunlar gerçek değil. Odaya giren herkes bunun gerçek olmadığını tespit edebilir. Dediğim gibi, ben kimse tarafından oturtulmadım, odaya girdiğim zaman üçlü koltuğa biz yöneldik.
TÜRK BAYRAĞI OLMAMASI NORMAL
Bir büyükelçinin, dışişleri bakanlığındaki bir toplantıya gittiği zaman Türk bayrağı konması gibi zaten bir adet yoktur. Bir İsraill Milletvekili ve Bakan Yardımcısı’nın odasında da İsrail bayrağı olması gayet normaldir.
BİLSEM TERK EDERDİM
Bilseydim odayı terk ederdim. Hiçbir kimse Türk Büyükelçisi’ni daha aşağı bir yere oturmak gibi bir ifade kullanılamaz.
3-4 SANTİM DAHA ÜSTÜN MÜ YAPIYOR?
Zaten bu son derece saçma bir olay; bir koltuk ile öteki arasında 3-4 santim fark olması, Bakan Yardımcısı’nı daha üstün bir duruma mı sokuyor?
2000-2004 yılları arasında Şam’da görev yaptım. Abdullah Öcalan, Şam’dan atıldıktan sonra görevime gittim. Atina’da da görev yaptım. O dönemde Türk-Yunan ilişkilerinde çok zor dönemler yaşanmıştı. 35 senelik diplomatlık hayatımda böyle mizansen davranışı hiç yaşamadım.
İLKEL KAFA DÜŞÜNÜR ANCAK
O küçücük odada nereye oturulacağı, sandalyenin mi yüksek olduğu, koltuğun, sandalyenin markası filan ancak ilkel bir kafanın düşünebileceği hususlar olduğunu söylemek zorundayım. Bugün İsrail basının da bu olaya gösterilen tepkinin ve İsrailli dostlarımızdan Türkiye ile İsrail ilişkisi geliştirmek için çalışan birçok insandan özür için aldığımız faks, telefon ve mektuplar dün yapılan olayın çirkinliğini ortaya koyması bakımından bizim için de ilginç bir gelişme oldu.”
VE BEKLENEN ÖZÜR GELDİ
Özür mektubunun perde arkası...
İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Danny Ayalon, Türkiye'nin Tel Aviv Büyükelçisi Oğuz Çelikkol'a yönelik, diplomatik nezaket kurallarına uymayan davranışından dolayı resmen özür diledi. Ayalon imzalı mektup, Türkiye'nin Tel Aviv Büyükelçiliği aracılığıyla Ankara'ya iletildi.
Ayalon mektubunda, ''(İsrail Parlamentosu Knesset'te) Dün yaşananların gerçekleşme ve yansıtılış biçiminden dolayı, Büyükelçi Çelikkol'dan özür diliyorum'' ifadelerini kullandı. Ayalon, ''Onu kırmak istemiyordum. Kırdıysam üzgünüm'' derken, Büyükelçiye karşı hiçbir şekilde küçük düşürücü bir davranışta bulunmak istemediğinin de altını çizdi. Ayalon, mesajının Türk halkına da iletilmesini istedi.
İki ülke arasında son bir yıldır, İsrail'in Gazze'deki ''Kurşun Dökme'' operasyonu ile başlayan süreçte, inişli-çıkışlı seyreden ikili ilişkileri son derece geren diplomatik nezaketsizlik olayında, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün, ''Gereken özür resmen dilenmezse Büyükelçinin geri çekileceği'' yolundaki uyarısının ardından, İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres devreye girdi.
Peres, önce Ayalon'u aradı ve ''Böyle bir davranış güzel olmadı'' uyarısında bulundu. Bunun üzerine Ayalon, halen İsrail dışında resmi ziyarette bulunan Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman ile bir telefon görüşmesi yaptı. Lieberman'ın Ayalon'a cevabı da ''Terbiyesizlik ettiysek, özür dilemekte yarar var'' oldu.
ÖNCE NAMIK TAN'I ARADI
Bunun üzerine Ayalon, ilk özrünü daha önce Tel Aviv'de büyükelçi olan Namık Tan'ı arayarak iletti.
Daha sonra da Ayalon'un resmi özür mektubu hazırlandı. Mektup, önce Tel Aviv'deki Türkiye Büyükelçiliği'ne iletildi, buradan da Ankara'ya, Dışişleri Bakanlığı'na gönderildi.
İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Ayalon, mektubunun hazırlandığı saatlerde Knesset'te yaptığı açıklamada, yaşanan son krizin, Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin ''yararına bir sonuç vereceğine'' inandığını dile getirdi.
Ayalon, dün gece de bir açıklama yapmış ve genel ifadeler kullanarak, ''Amacım elçilerin onurlarıyla oynamak değildir'' deyip, aslında Türkiye'nin İsrail karşıtı tavrını protesto etmek istediğini belirtmiş ve bundan sonra yabancı diplomatlara protestolarını ''daha diplomatik yollarla'' ifade edeceğini kaydetmişti.
İsrail tarafının ''özür'' olarak baktığı açıklamayı Türkiye kabul etmemiş ve resmen özür beklendiğinin altını çizmişti.
KNESSET'TEN 17 MİLLETVEKİLİ
BÜYÜKELÇİ'DEN ÖZÜR DİLEDİ
Öte yandan, İsrail parlamentosunun 17 milletvekili, Büyükelçi Oğuz Çelikkol'a, Ayalon'un tavrından dolayı özür dileyen bir mektup gönderdi. Knesset'in Kadima milletvekillerinden Robert Tibayev'in öncülük ettiği girişimle gönderilen mektupta milletvekilleri, Ayalon'un nezaket sınırlarını aşan davranışından dolayı Çelikkol'dan özür dilerken, ''En önemli ihtilaflarda bile nezaket sınırlarının aşılmaması gerektiğini vurguladılar; karşısındaki kişi veya devletin haysiyetinin rencide edilmesinin doğru olmadığını'' dile getirdiler.