KAYSERİ (AA) - ERGÜN HAKTANIYAN - Erciyes Üniversitesi'nde (ERÜ) Bilimsel Araştırma Projesi ile 40 bin liraya ithal edilen manuel sistem yerine, yerli bir proje olan ve aynı fiyata maledilen "Tam Otomasyonlu Hasta Çene Dayama Sistemi" sayesinde hem zaman hem de diş ve diş eti hastalıklarının teşhisinde daha net sonuçlar alınması sağlandı.

Araştırma kapsamında ağız içi yumuşak dokuda yapılacak işlemlerin sonuçlarının doğru ve yüksek hassasiyette değerlendirilmesini etkilediği için "Tam Otomasyonlu Hasta Çene Dayama Sistemi" geliştirildi.

Farklı dönme açılarında alınan ağız içi görüntülerinin pozisyonlanmasında oluşan hataları minimize edebilecek bilgisayar destekli elektro-mekanik yapıya sahip çene dayama mekanizması, elde edilen dijital fotoğrafik kayıtlar üzerindeki ölçümlerin güvenilirlik ve tutarlılığının klinik ortamlarda test edilmesini sağlıyor.

Geliştirilen alet, dişlerin uzun aksına 90 derecelik ve yatay düzlemde 180 derecelik açılarda cepheden ve profil fotoğraflarını çekebiliyor.

ERÜ Mühendislik Fakültesi Mekatronik Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şahin Yıldırım öncülüğünde başlanılan "Tam Otamasyonlu Hasta Çene Dayama Sistemi", ağız sağlığında yaşanan sıkıntılara çözüm bulunması amacıyla geliştirildi.

Proje hakkında AA muhabirine açıklama yapan Yıldırım, Tam Otomasyonlu Hasta Çene Dayama Sistemi ile diş eti görüntüsünün alınması işleminin gerçekleştirildiğini söyledi.

Yıldırım, şöyle konuştu:

"Önceki istemde manuel olarak görüntü alınıyor, bu süre yaklaşık 35 dakika sürüyor ve resim sayısı çok azdı. Bizim geliştirdiğimiz sistem ise tam otomasyonlu olduğu için sadece start verdiğimizde 25 saniyede 40'a yakın diş eti resmi çekebiliyor. Bekleme süresi de yaklaşık 5 dakikadan az bir sürede gerçekleşiyor. Çene dayamasında pozisyon çok önem arz ettiği için tam odaklama, alından ve çeneden gerçekleştiriliyor. Bu şekilde görüntü net bir şekilde elde edilebiliyor."

Yıldırım, projelerinin Bilimsel Araştırma Birimi tarafından desteklendiğini, Diş Hekimliği Çene Cerrahi birimi ile gerçekleştirilen projeye Prof. Dr. Cem Gürgan ve Sertaç Savaş'ın katkı sunduklarını bildirdi.

Projeyi 40 bin lira destek alarak tamamladıklarını anlatan Yıldırım, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Önceden kullanılan klasik operatör esaslı, vida mekanizmalı 'sök tak' mantığı ile çalışan sistem yurt dışından ithal ediliyordu ve 40 bin liraya geliyordu ancak bizim yaptığımız sistemi yerli olarak ürettik. Bütün ekipmanları yerli üretim. Sadece servo motor kısmı ithal edilerek sisteme entegre edildi. Proje ekibimiz 5 kişiden oluşuyor."

Sistemin, ağız sağlığının hijyenik olmasına katkıda bulunduğunu vurgulayan Yıldırım, "Hijyen, sağlık açısından önem arz ediyor. Hasta rahatsız olduğu için diş çekimi, ameliyat sonrası fotoğraf çekilmesi gerektiğinden belirli bir süre beklemesi, onu demoralize ediyor. Bunun dışında operatör eski sistemde çektiği zaman bazen 5, bazen 8 derece açı hataları oluyor. Bu da doktorun o resimleri inceleyip teşhis koymasında sıkıntılara neden oluyordu, bunu tamamen ortadan kaldırmış olduk." ifadelerini kullandı.

- "Yurt dışından ithal edilen ürünle aynı fiyata"

Mekatronik Mühendisliği Bölümü araştırma görevlisi Sertaç Savaş da projenin yazılımında görev aldığını, bunun yerli bir proje olduğunu aktardı.

Geliştirilen makinenin maliyetinin yüksek sayılabileceğini anlatan Savaş, hastanelerin aracı kullandıkça ve seri üretimle daha da ucuzlayacağını söyledi.

İthal edilen üründen daha iyi bir ürün geliştirdiklerini bildiren Savaş, "Yerli bir ürünün hastanelerde kullanımı sağlanmış olacak. Yurt dışından ithal edilen ürünle aynı fiyata ancak bizim cihazımızın üzerinde biz farklı katma değerleri ekledik. Bu katma değerleri yerli bir üründe sağlamış olduk." dedi.

Periodontoloji fotoğrafçısı Banu Serin ise yaklaşık 1,5 yıldır sistemi kullandıklarını, yerli üretilen cihazla daha net sonuçlar aldıklarını kaydetti.

AA