Enaniyet in kelime anlamı bencillik dir. Bencil olma durumu, hodbirlik, egoistlik, egoizm dir.

    Kibir; büyüklük, ululuk, kendini beğenme, başkalarından üstün tutma, büyüklenmedir. Bu özellikler gururu ön plana çıkarır.

   Gurur;  kendini beğenme, büyüklenme, övünme, böbürlenme, kurum, çalım. Ahlaki terim olarak kişinin manevi ve ahlaki bakımdan değersiz sayılan şeylerin cazibesine kapılarak onlarla avunması demektir.

   Bu tür duyguları taşıyan kimseyede ‘mağrur’ denilmektedir. Bununla ilgili birde atasözümüz var: ‘ Mağrurlanma padişahım senden büyük Allah var!’

   Tevazu; alçak gönüllü, alçak gönüllü olma durumudur.

   Bizler  insan olarak yaşantımızın her anında, davranış ve söylemlerimizde yukarıda saydığımız olumsuzluklara ne kadar uzak veya  yakın olduğumuzu anbean hatırlamalıyız.

   Bu olumsuz duygu ve düşüncelerden çok uzak, tevazu ise her daim içimizde ve yanımızda olmalıdır. Tevazu sahibine de alçaktan bakmamak, gönlümüzü açmak, kucaklamak gerekir.

   Allahü Teala bütün kitaplarda kibri, enaniyet ve gururu kötülemiş ve yasak etmiştir. O kibirli olanları sevmez. Kibirden vazgeçersek sevimli oluruz.

   Kibir, enaniyet, gurur insanları, akrabayı birbirinden uzaklaştırır, tevazu ise yakınlaştırır.

   Tevazu sahibi olabilmek için dünyaya niçin geldiğini, nereye gideceğini bilmek gerekir.

   Kibir ne kadar kötü ise tevazu da o kadar iyidir. Enaniyet, kibir, gurur sustukça ihlas konuşur.

   Bizler insan olarak neyimize güvenerek gurur, enaniyet ve kibirle hareket ediyoruz ki? Bize verilen hiçbir şey bizim değil. Her şey geçiçi, sahip olduklarımızın da  emanetciyiz.

   Eğer bu kötü duygu, düşünce ve davranışa sahipsek, karşımızdaki insan bunu bilir, hisseder. ‘Kibirli insan ‘ algısı oluşur. Karşımızda ki insanlar bizden uzaklaşır, günahı da bizimle kalır.

   Müslümanın onur ve şerefini koruması vazifesidir. Bunu da enaniyet, kibir ve gururla karıştırmadan korumalıyız. Gazali; ‘Mütevazı olana tevazü göster, kibirliye de kibirli görün’ diyor.

   Sonuç olarak, mal, mülk, güzellik, makam, mevki her şey geçiçidir. Bizler Allahtan geldik dönüşümüz  ancak onadır!

  ‘Yer yüzünde kibirli ve azametle yürüme! Çünkü sen asla yeri yaramazsın ve boyca da dağlara erişemezsin’ İsra Süresinin 37. Ayeti

  Kasım ÇAKIR-Memleket Gazetesi- KONYA