LEİDEN (AA) - ABDULLAH AŞIRAN - Hollandalı Akademisyen, Tarihçi ve Türkolog Prof. Dr. Erik-Jan Zürcher, siyasetçilerin başka ülkeleri ilgilendiren tarihi bir mesele hakkında açıklama yapmamaları gerektiğini belirterek, bunun uluslar arası kurumları ilgilendiren bir konu olduğunu söyledi.

Hollanda Leiden Üniversitesinde öğretim üyesi de olan Zürcher, Hollanda Parlamentosunun 1915 olayları ile ilgili Ermeni iddialarını "soykırım" olarak tanımasına ilişkin, AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Siyasetçilerin tarihi bir mesele hakkında açıklama yapmasına prensip olarak her zaman karşı çıktığını vurgulayan Zürcher, "Siyasetçilerin tarihi bir mesele hakkında açıklama yapmaması gerekir. Ancak bu kendi ülkesini ilgilendiren bir konu ise durum değişir. Örneğin Hollanda Parlamentosu, Srebrenitsa meselesiyle ilgili parlamentonun duruşu ve hükümet politikasına ilişkin açıklama yapabilir." dedi.

Bu durumun, tarihi siyasete alet etmeye yol açtığını belirten Zürcher, "Eğer sen Hollanda Parlamentosunun tarihi bir olayı yargılamasına izin verirsen, dolaylı olarak Türk ve Ermeni siyasetçilere de aynı hakkı vermiş olursun." değerlendirmesinde bulundu.

Zürcher, "Hollanda Parlamentosu ülke halkını temsil ediyor. Böyle bir açıklamanın bir ağırlığı olsa da Hollanda hükümeti sonuçta kendi belirlediği rotayı takip ediyor. Hükümet bu olay hakkında 'Ermeni soykırım meselesi' tanımlamasını kullanıyor. Bu tanım da Türkiye'nin bu konudaki duruşuna ters düşmüyor." ifadelerini kullandı.

Ermeni iddialarının uluslararası kurumları ilgilendirdiğine dikkati çeken Zürcher, "Ermenilerin 1915'te öldürülmelerine modern dilinde 'soykırım' demekte ısrar edebilirsin fakat burada dikkat edilmesi gereken bir durum var. Soykırım kelimesi hukuki bir terimdir ve kişisel işlenen bir suçtur. Bir kişi soykırım yaptığı için yargılanabilir, bir halk veya devlet değil. Bu genelde unutulan bir durum oluyor." diye konuştu.

Hollanda Parlamentosu, 1915 olayları ile ilgili Ermeni iddialarını "soykırım" olarak tanımış, Parlamento'da 3'e karşı 142 oyla kabul edilen önergeye sadece Denk Partisi karşı oy kullanmıştı. Parlamentoda alınan karar Hollanda hükümetinin 1915 olaylarıyla ilgili protokolüne uymuyor.

Hükümet protokolüne göre, soykırımların tanınmasında, uluslararası mahkemelerin hükümleri, Birleşmiş Milletler'in (BM) bilimsel araştırma ve bulgularındaki açık ve net olan sonuçların yönlendirici olması gerekiyor. Hollanda'da hükümet, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu'nun (BMGK) Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'ne göre hareket ediyor. Bu nedenle kararın hükümet açısından bir bağlayıcılığı bulunmuyor.

AA