Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, 2023 yılına ait gelir bilgilerini değerlendirdi. Araştırmaya göre, gelir dağılımı eşitsizliğini gösteren Gini katsayısı, 0,413 olarak tahmin edildi. Bir önceki yıla kıyasla 0,007 puanlık bir iyileşme gerçekleşti.

Gelirden en yüksek payı alan %20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay %48,1’e düşerken, en düşük gelir grubunun payı %6,3’e çıktı. Böylece toplumdaki gelir uçurumu bir miktar azaldı.

P80/P20 ve P90/P10 Oranlarında Gerileme

Gelir eşitsizliğini ölçen P80/P20 oranı, bir önceki yıla göre 0,2 puan azalarak 7,7’ye düştü. Bu oran, en yüksek gelir grubundaki %20’nin, en düşük gelir grubundaki %20’ye kıyasla gelir farkını ifade ediyor. Ayrıca P90/P10 oranı da 0,5 puanlık düşüşle 13,3 oldu.

Yıllık Ortalama Gelirlerde Büyük Artış

Türkiye genelinde yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri, %106,9 oranında artarak 374 bin 899 TL’ye ulaştı. Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise 90 bin 116 TL’den 187 bin 728 TL’ye yükseldi.

Hane türlerine göre yapılan analizde, çekirdek aile bulunmayan hanehalkları 231 bin 206 TL ile en yüksek ortalama gelire sahip olurken, tek kişilik hanehalklarının geliri 223 bin 859 TL olarak belirlendi.

Sektörlere Göre Gelir Artışı

2024 yılı verilerine göre, en yüksek yıllık ortalama esas iş geliri 804 bin 882 TL ile işverenlerin oldu. İşverenleri sırasıyla kendi hesabına çalışanlar ve ücretli çalışanlar izledi. En düşük gelir ise 105 bin 712 TL ile yevmiyelilere ait.

Sektörel bazda, inşaat sektöründeki esas iş geliri %115,4 ile en yüksek artışı gösterirken, tarım sektöründe %66 oranında bir artış gözlendi. En yüksek ortalama gelirin bulunduğu sektör ise 242 bin 299 TL ile hizmet sektörü oldu.

Bölgesel Farklılıklar Dikkat Çekti

Türkiye’de en yüksek yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri, 257 bin 891 TL ile İstanbul’da kaydedildi. En düşük gelir ise 91 bin 818 TL ile Van, Muş, Bitlis ve Hakkari bölgelerinde görüldü. Gelir eşitsizliğinin en fazla olduğu bölge ise yine İstanbul oldu.

İstihdamda Pozitif Değişim

2023 yılında işsiz olan fertlerin %40,8’i 2024 yılında çalışmaya başladı. Çalışan fertlerin %90,6’sı iş hayatına devam ederken, iş gücüne katılmayan bireylerin %10’u iş gücüne dahil oldu.