Teknolojinin gündelik hayatta kullanımının yaygınlaşması ile artık neredeyse herkesin sahip olduğu ''kullanıcı adı'' ve ''şifreler''i belirlerken, olası mağduriyetlerle karşılaşmamak için kolayca tahmin edilemeyecek kelime ve rakam dizinlerinin tercih edilmesi tavsiye ediliyor.

AA muhabirinin Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı'nın internet sitesinden derlediği bilgilere göre, internet bankacılığı, kredi kartı ve banka kartı işlemleri ile internet sitelerindeki hizmetlerden yararlanabilmek için gerekli olan en önemli hususlardan birisini, kullanıcı adı ve şifre sahibi olmak oluşturuyor.

Çoğu kullanıcı ise internet bankacılığı, kredi kartı ve banka kartları gibi çok sayıda işlem aşamasında şifre sorulmasını kendileri için bir engel gibi algılıyor ve ''engellere'' çok takılmamak için kolay şifreleri tercih ediyor. Güvenlik konusunda bilinçsiz davranıp, kolay bir şifre tercih edilmesi ise kötü niyetli kişilerin işini kolaylaştırıyor.

Özellikle internet bankacılığı ve kredi kartı işlemlerinde kolay şifre tercih edilmesi büyük maddi zararlara ve çok sayıda kişinin mağdur olmasına neden oluyor.

-Sık yapılan yanlışlar-

Şifrenin ve kullanıcı adının nasıl seçildiği, şifre sahibi hakkında önemli ipuçları veriyor. Çoğu kişi şifre olarak kendi isimi ile lakabını tercih ederken, önemli bir bölümü de tuttukları takımın adını, doğum tarihlerini veya eşlerinin isimlerini kullanıcı adı veya şifre olarak kullanıyor.

Bu durumun art niyetli kişilerin işlerini oldukça kolaylaştırdığına dikkati çeken uzmanlar, güvenlik riski oluşturan şifre ve kullanıcı isimlerini şöyle sıralıyor:

''Kullanıcının eşi, çocukları veya iş arkadaşının ismi, telefon numarası, doğum tarihi, kullanıcı hakkında kolaylıkla bulunabilecek adres, doğum yeri gibi bilgiler, 'aaaaaa' şeklinde aynı harfler , '123456' şeklinde ardışık sayılar, '999999' şeklinde peşpeşe yazılan aynı sayılar, 'abcdef' şeklinde alfabe sırası veya 'asd' şeklinde klavyede yan yana gelen harfler, sık kullanılan kelimelerin veya isimlerin tersten yazılmış halleri, evcil hayvan ismi, çok beğenilen sanatçıların ismi, SGK veya TC kimlik numarası.''

Bu arada, internet üzerinden yapılan şifre girişlerinde ''şifremi kaydet'' veya ''beni hatırla'' gibi seçeneklerin kesinlikle kullanılmaması, şifrelerin herhangi bir yere yazılmaması ve akrabalar ile arkadaşlar da dahil hiç kimseye söylenmemesi tavsiye ediliyor.

-Şifre tercihi için tavsiyeler-

Uzmanlar, şifrelerin ''önemli'' ve ''önemsiz'' olarak ikiye ayrılıp, buna göre tercih yapılması gerektiğini belirtiyor.

E-mail adresi, internet bankacılığı, kredi kartı şifreleri ile sosyal paylaşım sitelerinin şifrelerinin ''önemli'', sık kullanılmayan, sadece dosya indirmek, oyun oynamak için kullanılan sitelerin şifrelerinin ise ''önemsiz'' olarak kategorilendirilip, buna göre şifreler kullanılması gerekiyor.

''Önemli'' olarak tercih edilen şifrelerin çok iyi seçilmesi gerekiyor. İyi seçilmiş bir şifre için, sayı ve harf dışında özel karakterler ve boşluklar da kullanılması ve en az 8 karakterden oluşması tavsiye ediliyor.

Şifre tercihi yapılırken kişinin geçmişinde anlamı olan, ancak, sadece kendisinin bildiği iki kelimenin de yer alması, şifrenin tek kelimeden oluşması isteniyorsa en azından sonuna bazı semboller ya da sayılar eklenmesi öneriliyor. Örneğin, şifreyi sadece ''mehmet'' yerine ''mehmet /'' şeklinde belirlemek, daha güvenli bir şifre oluşturulmasını sağlıyor.

Ayrıca şifre veya kullanıcı adı belirlerken, bazı harflerin rakamlar ile değiştirilmesi, örneğin ''Belma'' kullanıcı adı olarak seçilecekse, sesli harfler yerine 5 rakamı tercih edilerek ''B5lm5'' yazılması öneriliyor. Şifrelerde büyük ve küçük harflerin birlikte kullanılması gerekirken, yurt dışından gelebilecek art niyetli girişimler göz önünde bulundurularak ç, ş, ğ gibi Türkçe karakterlerin de şifrelerde tercih edilebileceği belirtiliyor.

Şifrelerin, belirli aralıklarla değiştirilmesi öneriliyor. Ayrıca, çoğu internet sitesi, şifreyi unutmanız durumunda hatırlatılması için kullanıcılardan gizli soru ve yanıt belirlemesini de istiyor. Şifreyi belirlerken gösterilen özenin bu soru ve cevabı tercih ederken de gösterilmesi, bu sorunun yanıtının başkaları tarafından bilinemeyecek ve tahmin edilemeyecek nitelikte olması da önem taşıyor.