Kur'an'ın sonuna geldiğimizde “kul”(söyle) ile başlayan üç surenin(ihlâs, felak, nas surelerinin) varlığını görüyoruz... Üç sure de “kul”(söyle)  ile başlıyor... İhlâs suresindeki “kul” (söyle) emri; İhlâsa kadar öğrendiğini "kul"(söyle) diyor… Bu ilk “Kul”(söyle) emri; “öğrendiğini içinde tutma... İnandığını kalbine gömme... Tevhidi haykır, şirki batır” mesajını vermektedir… Vahyin bize gösterdiği gerçektir:

“  ‘Kul’(söyle)   emrini ciddiye alanlar, kul olabilirler...”

             İkinci "kul"(söyle)  emri gelir Felak Suresinde... Bu emir hakikati anlatırsan, hayata söz söyleyecek olursan, hayatlarını yalanlar, uyutmalar, aldatmalar üzerinde kuran insanlardan, uyutulmuş ve uyuşturulmuş halktan tepki görürsün gerçeğini işler... Bunun için "kul" emrini "euzu" takib eder... Yani sen söyle, tepki gelirse çekinme... Allah var üzülme demektir...

            Üçüncü "kul"(söyle)  emri gelir Nas Suresinde... Bu "kul" emri bize hakkı haykırdığında meliklik, ilahlık, rablik iddia edenler sana karşı dikilirler... Ve bir kez daha "Euzu" sözü takib eder "kul" emrini... Zalimler dikilseler de karşına olsun, sen yine de "kul" "söyle", çekinme çünkü gerçek rab, gerçek melik, gerçek ilah seninle... O halde üzülme her halükarda zafer sende...

         Son surelerin "kul" emri ile bitmesi bizlere, batılın etkin olduğu bir yerde Kur'an’a iman edenlere "susmak" yakışmaz mesajını vermektedir... "Kul" "Söyle" emri; “Kur'an’ı okuyan herkes “Kur'an’ın elçisi” konumundadırlar “demektir... “Gökten artık vahiy beklemeyin, okuduğunuz vahyi hayata işleyin, hayata vahyin sesini duyurun” demektir...

            İlim paylaşıldıkça çoğalır... İlim herkesin hakkıdır… Onu gizlemek kul hakkını ihlaldir... Cesaretsiz ilim, esarettir... Yani âlim; bildiği doğruları, doğru bir şekilde, doğruyu isteyen insanlara, doğrudan kaçanlardan veya doğruya savaş açanlardan korkmadan ulaştırmadığı sürece edindiği bilginin esiridir sadece esiri değil aynı zamanda hainidir...

        Korkmayın! İlmin yarısı bilgi ise diğer yarısı cesarettir... Cesaret yoksa esaret vardır... Bilginin ahlakı, onu bilgi kabında saklı tutmamaktır... Bilgiyi bilgi kabında saklı tutan bilgi ahlaksızıdır... Bilgiyi korkusundan gizleyen korkakların en büyüğüdür...

          Kur’an’ın son üç “kul” yani “söyle” emrini unutmayın… Bildiğini bilgi muhtaçlarına ulaştırmayan ilahi emre muhalif davranmış olur… Bir yerde muhtaç bir kişinin olduğunu bildiğimizde nasıl ki gelip bizden istemesini beklemiyor bekleyemiyorsak, vicdanen rahatsızlık duyuyorsak, bilgi muhtaçlarına da aynı hassasiyeti göstermeliyiz… Bilgi emanettir onu gizlemek ihanettir…

             Ey Kur'an talibi! Susmakta, durmakta sana yakışmaz... Unutma sen Allah yolunda oldukça Allah seni yardımsız bırakmaz...

                              "Kul" sözünü duyan! Artık kul olmak için uyan...