MERSİN (AA) - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Başbakanı Tufan Erhürman, Türkiye ile KKTC arasındaki ticarete ilişkin, "İki ülke de Türk lirası kullanıyor ama ticaretimiz halen Türk lirası üzerinden değil. Bunu hep birlikte değerlendirmemiz gerekiyor. El ele vererek, birlikte üretmemiz ve kazanmamız gerekiyor." dedi.

Erhürman, Silifke Sanayi ve Ticaret Odası tarafından Gülnar ilçesindeki bir otelde düzenlenen "Liderlik Akademisi ve Strateji Çalıştayı"nda yaptığı konuşmada, liderlik için strateji, vizyon ve amacın belirlenmesi gerektiğini söyledi.

KKTC'de, 1878'den beri Kıbrıs Türk halkı olarak bir varoluş mücadelesi içerisinde bulunduklarını anımsatan Erhürman, "Temel vizyonumuz, hep halkımızın varoluşu ve daha ileriye götürülebilmesi vizyonu oldu." ifadesini kullandı.

Erhürman, ekonomik varoluş mücadelelerinin önemine değinerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Kıbrıs sorunu konusunda son günlerde ufak tefek de olsa bir hareketlilik yaşanıyor. Ama bu hareketlilik nereye varır henüz bunu kestirmemiz zor. KKTC ve Kıbrıs Türk halkı olarak, ha bugün ha yarın bu sorun çözülecek beklentisiyle kendi sosyal ve ekonomik kalkınma planımızı geri plana itmek, bizi maalesef bugün arzu ettiğimiz noktanın da bir miktar gerisinde bıraktı. Tabiri caizse yürürken sakız çiğnemeyi becermemiz gerektiğini, bir yandan çözüm için çabalar sürerken, halkımızın haklarını koruyacak çözüme katkı koyma uğraşı içinde olurken, diğer yandan da halkımızın sosyal ve ekonomik kalkınması için çaba göstermeye devam etmemiz gerektiğini çoktan öğrendik. Dersimizi aldık, iki taraftan da yürümeye devam ediyoruz."

- "Çözümden iki taraf da yararlanmalı"

Rum yönetiminin lideri Nikos Anastasiadis'in yeni bir öneri ortaya attığını belirten Erhürman, şu değerlendirmelerde bulundu:

"(Biz federasyon istiyoruz ama bu merkezi anlamda güçlü bir federasyon olmasın, kanatları güçlü bir federasyon olsun.) dedi. Yani 'koruyucu devletleri güçlü olsun' dedi. 'Çünkü ben Kıbrıslı Türklere siyasi eşitlik tanımayı halkıma anlatamıyorum, çünkü biz çoğunluğuz, onlar azınlıktır, nasıl olacak da biz çoğunluk onlar azınlıkken siyasi eşitlik tanıyacağız, ben bunu halkıma anlatamıyorum. O yüzden yeni bir formül geliştiriyorum. Varsın kurucu devletler güçlü olsun, merkez çok da güçlü olmasın.' dedi. İster merkezi güçlü olsun, ister kanatları güçlü olsun, siyasi eşitlik olmazsa olmazdır. Halkınıza bunu anlatacaksınız."

Erhürman, Kıbrıs sorununun adil, kalıcı ve hakların korunduğu siyasi eşitlik temelinde bir formülle çözülmesini istediklerini dile getirdi.

Bunun, KKTC'de bir ekonomik hareketlilik de oluşturacağının altını çizen Erhürman, "İki tarafın da yararlanacağı çözüm formülü üzerinde çalışmak gerekiyor." ifadesini kullandı.

Erhürman, Güney Kıbrıs'tan gelen turist sayısında artış olduğunu anlatarak, geçişlerin rahatlatılması açısından 2 kapı daha açılacağını bildirdi.

- "Birlikte üretelim, birlikte paylaşalım"

KKTC'de, ekonominin iki öncü sektörü olduğunu ifade eden Erhürman, bunlardan birinin turizm, diğerinin yüksek öğretim olduğunu vurguladı.

Erhürman, bu sektörlerden elde edilen gelirler hakkında rakamlar paylaşarak, "Faal 16 üniversitemiz var. 16 da ön izin almış üniversite var. Toplamda 32'ye ulaşacak, eğer bunların açılışı olursa." diye konuştu.

Turizmde de daha fazla yatırıma ihtiyaç olduğunu aktaran Erhürman, "Turizmin 12 aya yayılabilmesi lazım. Bu bize çok daha fazla gelir getirecek. Bu alanda ciddi girişimlere ihtiyacımız var." ifadesini kullandı.

Erhürman, KKTC'deki yatırımlar hakkında bilgi vererek, şunları kaydetti:

"Türkiye ile bizim 2017 verilerine göre ticaret hacmimiz 1,1 milyar dolar. Bunun 1,043 milyar doları ithalat. Bizim Türkiye'ye yaptığımız ihracat sadece 64 milyon dolar. Bu 64 milyon dolar bizim toplam ihracatımızın da yüzde 60'ı. Biz izolasyonlar altında bir ülkeyiz ama ihracatımızın yüzde 40'ını Türkiye dışına yapıyoruz, sadece yüzde 60'ını Türkiye'ye yapıyoruz. O da 64 milyon dolara tekabül ediyor. Birlikte üretelim, birlikte paylaşalım buna ihtiyacımız var."

- "İki ülke arasındaki ticarette TL kullanılsın" önerisi

Erhürman, iki ülke arasında daha fazla ortak iş yapılması konusunda çağrıda bulunarak, şunlara işaret etti:

"Hem Türkiye'de hem Kıbrıs'ta yaşadığımız sıkıntılı dönem bize bir şey gösterdi. Türkiye Cumhuriyeti de Türk lirası kullanıyor, KKTC de Türk lirası kullanıyor. KKTC, Türk lirasının değer kaybettiği durumlarda daha fazla etkileniyor. KKTC'de ilk 8 ayda enflasyon yüzde 24,29, Türkiye'de 12,29. Bu da gösteriyor ki KKTC daha fazla etkileniyor. İki ülke de Türk lirası kullanıyor ama ticaretimiz halen Türk lirası üzerinden değil. Bunu hep birlikte değerlendirmemiz gerekiyor. El ele vererek, birlikte üretmemiz ve kazanmamız gerekiyor."

- Hisarcıklıoğlu'ndan "girişimcilik" sunumu

Etkinlikte, konuşmaların ardından Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, "Girişimcilik" konulu sunum yaptı.

Deneyimlerini anlatan Hisarcıklıoğlu, bazı konularda da katılımcılara tavsiyelerde bulundu.

Hisarcıklıoğlu, sunumunun ardından yaptığı konuşmada, Türkiye'de girişimciliğin 1980'den sonra keşfedildiğini söyledi.

Türkiye'nin ithal ettiği şeyleri satar hale geldiğini anlatan Hisarcıklıoğlu, "Ticaretimizin yüzde 50'si AB'ye. Hem ucuz istiyorlar hem kaliteli istiyorlar." dedi.

"Allah bize müthiş bir şey vermiş, girişimci ruhu." diyen Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti:

"Bu coğrafyada ayakta durabilmek için ekonomik olarak güçlü olmak durumundasın. Ekonomik gücünün kaybedenler bu coğrafyadan silinmiş gitmişler. Bu coğrafyada yaşayacaksak ki sonsuzluğa kadar yaşayacağız, ekonomik olarak güçlü olacağız. Onun için de girişimciye ihtiyacımız var. Bütün bunları yapabilmemiz için bir ve beraber olacağız. Hepimiz farklı düşüneceğiz, birbirimiz ötekileştirmeyeceğiz."

Konuşmaların ardından, 20 Ekim'de sona erecek çalıştaya destek veren katılımcılara plaket sunuldu.

AA