Ölüm, her canlı için kaçınılmaz ve kaçılmaz sondur.

Ölüm, çaresi olmayan çaredir.

Ölüm bitiş değil, yeni bir başlangıçtır.

Ölümü öldürüp, ölüm korkusunu yenebilmektir önemli olan.

Ölüm, yeni şeyler ve yeni dünyalarla tanışma fırsatıdır.

Ölüm, asıl vatana dönüştür. Her canlı ölümü tadacaktır. Kötüler gibi, iyiler de ölümlüdür. Bir farkla ki, iyiler iyilikleriyle yaşarlar, kötüler ise kötülükleriyle anılır, İyiler için, “Hiç güzel olmasaydı ölür müydü Peygamber” denirken, kötüler için şöyle denmiştir:

“Ne kendi etti rahat, ne kimseye verdi huzur/Yıkıldı gitti, dayansın ehl-i kubur.”

Ölüm, sevgiliye kavuşuştur ve bu yüzden ölüm gecesi şeb-i arûstur. Şairin dediği gibi, “Ölüm ne uzak, ne yakın bize ölüm/ Ölümsüzlüğü tattık ne yapsın bize ölüm.” (E. Beyazıt)

Önemli olan, bir gün nasıl olsa öleceğinin bilincinde, ölmede önce ölebilmek, ölüme ve ölüm sonrası hayata hazırlanabilmektir. Tıpkı şairin dediği gibi:

“Sual: Ey veli, mümin nasıl olmalı söyle/Cevap, son anında nasıl olacaksa hep öyle.” (NFK)

Ölüm, kaçışı olmayan bir gerçekse, çare ona hazırlanmaktır. Onun için Ebubekir efendimiz, “Kendine kabir değil, kendini kabre hazırla” demiştir. Bu konuda şairimiz de şöyle der: “Hasis sarraf, kendine sağlam bir kese diktir/ Mezarda geçer akçe neyse sen onu biriktir.” (NFK)

“Ölmek değildir, ömrümün en feci işi/ Müşkil odur ki ölmeden evvel ölür kişi.” (Y. Kemal)

Minarede "ölü var" diye bir acı sala

Er kişi niyetine saf saf namaz. Ne ala!

Böyledir de ölüme inanmaz hala!

Ne tabutu taşıyan, ne toprağa konan. (NFK)

Bir sahabî oğluna öğüt verirken şunları söyler:

"Yavrucuğum, unutma ki ölüm meleği insanın iki iyilik arasında canını alır: Biri yaptığı iyilik, diğeri ise yapacağı iyilik. Yavrucuğum sen hep iyiliklerin adamı ol ki, o seni iyilikleri yaparken bulsun."

Hz. Ali de konuyu şöyle bağlar:

"Ey insan! Senin için dün geçmiştir, bir daha geri gelmez. Yarın ise kesin değildir. O halde dem bu demdir, içerisinde bulunduğun ândır, onu iyi değerlendir!"

O halde yazımızı şu tavsiyelerle bitirelim:

Ölümü isteme, ölüme hazırlan.

Ölmeden önce hayatın kıymetin bil.

Ölümden korkmak ve kaçmak çare değil, faydası da yok.

Dün geçti, yarın var mı?

Güvenme gençliğine!

Ölenler hep ihtiyar mı?

Ölüm gerçeğini bilenlere, ölmeden önce ölenlere, ölümü öldürenlere, ölüme gülenlere ve ölüm sonrası hayata hazır olanlara müjdeler olsun.