Üsküdar Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Barış Önen Ünsalver, şefkat ve çocuğun hayatta kalması için gerekli temel ihtiyaçlarını sağlayan annenin yanı sıra babanın da çocuğun gelişiminde stratejik öneme sahip olduğunu ifade ediyor. Ünsalver babanın, özgürleşmenin yolunu açma ya da kapamada, bağımsızlaşmanın aracısı, güvenliğin koruyucusu, çocuğunun hayatını kolaylaştırıcı bir figür olduğunun altını çiziyor. Ünsalver kültürümüzün soğuk ve otoriter duruşu desteklediğini söylüyor.

KÜLTÜR BABAYI ETKİLİYOR

Gebelikten itibaren anne ve bebek arasında yaşanan ilişkinin yoğunluğu ve bebeğin doğum sonrası anneye bağımlılığı göz önüne alındığında zaten hayatın ilk yılları anne ve çocuk ilişkisi ön planda gidiyor. Toplumsal rollerden biri olan babanın ekonomik imkanları sağlamak zorunda olması çocukla baba arasındaki ilişkiyi daha da uzaklaştırabiliyor. Kültürel olarak da babaların çocuklarla fazla duygusal ilişkiye girmeden uzaktan (mesela uyurken öpmek gibi) sevmesi onay görüyor. Kültür, babanın soğuk ve otoriter duruşunu destekliyor.

Babanın arka planda kalmasının çocukta özgüven sorunlarına neden olduğuna dikkat çeken Yrd. Doç. Dr. Ünsalver, babanın yetersizliğinde çocuğun içe kapanık, çekingen ya da tersine öfkesini kontrol etmekte zorluk yaşayan, saldırgan, sınırsız bir yapıda olabileceğinin de altını çiziyor.

BABANIN EN BÜYÜK YANLIŞI

Çalışan anne sayısının artması, çocuğun ailedeki rolünün farklılaşması, babanın aile içindeki anlamını ve rolünü de değiştirdiğini belirten Ünsalver, günümüzde babaların çocuklarına karşı hatalarının da değiştiğini ifade ediyor. Bir babanın geçmişte en büyük yanlışı 'çocuğa sevgi ve ilgi göstermemesi' iken bu durum şimdi de 'çok fazla toleranslı olmasına' dönüştü diyor. Ünsalver bazı baba modellerine dikkat çekiyor.

SINIRZEDE BABALAR

Günümüzdeki babalar kendi babalarıyla yaşadıkları olumsuzlukları çocuklarına yaşatmamak adında fazla tolerans gösterebiliyor. Çocuğu arkadaşı gibi görüp çocuğun yaşına uygun olmayan bilgilerle karşılaşmasını kolaylaştırabiliyor. Babaların çocuklarına yeteri kadar sevgi ve ilgi göstermediği söylenir. Ancak bu durum bugün değişti. Yeni nesil babalar bu açığı kapatıyor ama eskiye nazaran çok daha toleranslı hale dönüşüyorlar. Fazla tolerans da babaları sınır koyamayan, sorumluluktan kaçan bireylere çeviriyor.

Sınır koymakta güçlük çekip her istediğini hemen yaparak çocukların talepkar ve tatminsiz olmasına zemin hazırlayabiliyorlar.

KREDİ KARTI BABALAR

Aşırı çalışan babalar çocukla yeterli bir duygusal bağ kuracak vakit oluşturamıyor. Baba bir ATM makinesi gibi algılanıyor. Para kısmi bir mutluluk ve güven hissi oluştursa da koşulsuz sevginin sağladığı emniyet duygusuyla değiştirilemez. Sevgi yerine para verilen çocuk ya da genç, hayatta da sevilebilmek için hep maddiyat peşinde koşar oluyor. Kendisini sevmeyen ama zengin biriyle evlenmeyi tercih eden ya da sevmediği ama iyi para kazandığı bir işte çalışmayı tercih edebilir.

ÇOCUK RUHU BABALAR

Duygusal olgunluğa erişmemiş babalar çocukla rekabete girebiliyor. Özellikle genç çocuğu gibi giyinip onun alışkanlıklarına özenen babalar görebiliyoruz. Bu tip babalar her geçen gün artıyor. Baba, kendisine biçilen rolü yerine getiremezken çocuk da babayı 'baba' gibi görmüyor.

SORUMLULUKTAN KAÇAN BABALAR

Bazı babalar çocukla aralarındaki ilişki bozulmasın diye sorunlu davranışların çözümüyle ilgili sorumluluktan kaçınıyor ve çocuğu anneyle baş başa bırakabiliyor. Çocuk, anne ve babayı iyi-kötü polis gibi görebiliyor bu durumda. Kaçınan babalar, çocuklarının sorunlarıyla ilgili sorumluluk alırlarsa çocuklarının kendilerini reddedeceğinden endişe duyarlar. Bir bakıma tüm yükü eşlerinin sırtına bırakırlar. Kötü polis olan annedir.

İDEALİST BABALAR

Çocuklar, taşıyabileceğinden fazlasına zorlanıyor. Bazı babalar çocuklarından yüksek başarılar bekleyip çocukların taşıyabileceğinden fazlasına zorlanmasına neden oluyor ve sonuçta çocuklar ya tükeniyor, utangaç bir yapı geliştiriyor ya da diğer insanlarla kurdukları ilişkilerde zorlayıcı ve buyurgan olup sürekli bir yetersizlik duygusu taşıyorlar.

PEKİ İDEAL BABA NASIL OLMALI

Baba-evlat ilişkisinde nasıl bir yol izlenilmeli?

- Her şeye tolerans göstermeniz gerekmeyebilir.

- Her isteğini yerine getirmeyin.

- Sert ve anlayışsız bir baba da olmayın.

- Çocuklara öğretmen gibi ders verir tonda konuşmayın.

- Onlara sorgu memuru gibi sorular sormayın.

- Gözlerinin içine bakın, fiziksel temas kurun, okşayın, öpün.

- Korkularını endişelerini sorun, karşılaştığınız cevaplar karşısında paniğe kapılmayın.

- Çocuğunuzun yaşadığı güçlükleri kabullenin.

- Korkuları ve güçsüzlüklerini cezalandırmayın, çözüm bulmaları için yardımcı olun. - -

- Bağışlayıcı olun.

- Ona işinizden bahsetmekten çekinmeyin.

- Eşinize sevginizi göstermekten kaçınmayın ki çocuk kendisini sevgi ağacının meyvesi olarak görebilsin.

- Eşinize duygusal ve fiziksel olarak destek olun.