KOCAELİ (AA) – THY Teknik AŞ Genel Müdürü Ahmet Karaman,"Bizim yapacağımız, düşündüğümüz savaş uçağı belkide son insanlı savaş uçağı olacak. Bundan sonra tamamen pilotlu hava aracı kalmayacak dünyada." dedi.

Gebze Belediyesince Kültür Merkezi'nde düzenlenen konferansta konuşan Karaman, asıl görevlerinin THY filosunun bakımını yapmak olduğunu belirterek, filodaki 300 uçak ile diğer ülkelerinden gelen uçakların bakımlarını gerçekleştirdiklerini söyledi.

Geçen yıl 1,2 milyar dolar ciro yaptıklarını ifade eden Karaman, bunun 300 milyon dolarının yurt dışından gelen uçaklarının bakımından elde edildiğini kaydetti.

Karaman, dünyadaki 7. büyük uçak bakım merkezi konumunda yer aldıklarını dile getirerek, “İdealimiz, birkaç yıl içinde ilk 5’e girmek. İlk 5’in üzerine çıkmak biraz zor ama onu da deneyeceğiz. İlk 5 çıkamamanın tek nedeni insan gücü. İmalat sanayinde son yıllara kadar bir iş gücümüz yoktu fakat son 3-5 yıldır koltuk ve uçak mutfağı imalatına başladık. Bu konuda Airbus ve Boeing’in imalatçılara sunduğu listede varız.” diye konuştu.

Boeing ile çalışmalarının sürdüğünü ve yakında farklı imalat sektörlerine de gireceklerini anlatan Karaman, uçağın parçalarının farklı ülkelerde üretildiğini daha sonra bunların taşınarak birleştirildiğini bildirdi.

Karaman, uçak teknolojisinin birçok sektörü de peşinden sürüklediğini belirterek, şöyle devam etti:,

“Havacılıkla ilgili şunu düşünmeyelim, ‘Nasıl olsa uçağı ucuza veriyorlar.’ Bunu düşündüğümüzde biz 1920-1930’larda uçak yaparken, şimdi uçak alıyoruz. Uçağı yaparken bizim derdimiz uçağı yapıp satmak değil, onun teknolojisini takip etmektir. Bizim yapacağımız, düşündüğümüz savaş uçağı belkide son insanlı savaş uçağı olacak. Bundan sonra tamamen pilotlu hava aracı kalmayacak dünyada. Fakat bir yerden başlamamız lazım, bizim bu teknolojiyi geliştirmemiz lazım. İnsan gücünü yetiştirmemiz lazım.”

Havacılıkta sertifikasyon diye bir “belanın” bulunduğunu ifade eden Karaman, “Bunu çözemediğiniz sürece yapacağınız en iyi şeyler bile sadece güzel bir süs eşyası olur, başka da birşey olmaz. Bu işi nasıl çözeriz? Şunu düşünün bir emniyet kemerinin sertifikasyonu için 300 bin dolardan bahsediyorsunuz. Bunu nasıl çözeceğiz, sanayi birleşecek, sanayi odası birleşecek veya üniversiteler yardımcı olacak, sertifikasyonu çözemezseniz sanayicimiz bir şey yapamaz. Bu konuda biz elimizden gelen gayreti gösteriyoruz. Bu konuda biraz da ortak hareket etmek lazım." değerlendirmesinde bulundu.

Havacılıkta sanayicilerin hep birbirlerine rakip olduğunu ancak onlarla 15 yıl boyunca omuz omuza yürüyeceklerini, sonra ayakta durunca birbirlerine rakip olacaklarını dile getiren Karaman, şunları kaydetti:

"Yerli uçakta neredeyiz? İlk şansımız şurada, hazır olan bir uçağa parça takmak istiyorsanız sertifikasyon sürecini tamamlamanız 300 bin dolarlardan başlıyor. Diyelimki yeni bir uçak dizaynı yaptınız, bizim için düşünülen uçak. Parçayı direk takıyorsunuz, otomatik sertifike edilmiş oluyor. Test ve sertifikasyonu geçtikten sonra uçağa takılan tüm parçalar sertifike ediliyor. Ama o uçak uçtuktan sonra bir civata bile taksanız bu başka maliyet. Onun için herkesin bu safhada devreye girmesi lazım. Gebze’nin böyle bir şansı var. Volkswagen’e ürettiğimiz parçadan iyi kar ediyoruz ama uçağa ürettiğimiz parçadan ilk 10 sene kar edemeyeceğiz. İleride karı katlayacağız. Uçağın yapımı otomobilden farklı değil hatta belki bazı yerli otomobilden daha kolay. Ama sertifikasyonu otomobilden zor. Onu da devlet, üniversiteler ve biz havayolları bir araya gelerek bunu çözmemiz lazım.”

- THY Teknik A.Ş. Genel Müdür Danışmanı Tokel:

THY Teknik A.Ş. Genel Müdür Danışmanı Halil Tokel, 300 olan uçak sayısının, satın alacakları 300 uçakla 600'e çıkaracaklarını söyledi.

Tokel, 2003 yılından beri THY'nın yıllık büyüme oranının yüzde 17 olduğunu ifade ederek, "Bu, yolcu sayısının her sene yüzde 17 artması demek. Bir zamanlar Avrupa'da sonuncu sıradayken, mart ayı itibarı ile THY birinci durumda. THY, dünyada da en büyük Network'a sahip olan havayollarıdır." diye konuştu.

THY'nın misyoner bir kuruluş olduğunu ifade eden Tokel, Türkiye Cumhuriyeti'nin ideallerini, hedeflerini, ekonomik rakamlarını, herşeyini taşımakla görevli olduğunu, dolayısıyla THY olabildiğince büyümek durumunda olduğunu kaydetti.

Türkiye'deki firmaların uçak parçalarının üretilmesinde bir sıkıntı olmadığını belirten Tokel, tek sonunun sertifikasyon olduğunu dile getirerek, "Bizim firmalarımız üretiyorlar, parçaları yapıyorlar. Ama onu uçağa takmaya kalktığınız zaman bir kağıt parçası isteniyor. Orada 'şu standartlara göre testler tamamlanmıştır, ölçümleri yapılmıştır, şartnameye uygundur' deniyor. Bu sertifikasyonda yurt dışından veriliyor. Bizim bu sorunu bir şekilde çözmemiz gerekiyor" şeklinde konuştu.

Türkiye'nin milli sivil yolcu uçağı üretimi projesi için yeterli alt yapıya sahip olduğunu belirten Tokel, sanayicileri yerli uçak projesi için parça üretmeye, üniversiteleri de ortak Ar-Ge çalışması yapmaya davet etti.

Konuşmaların ardından Gebze Belediye Başkan Vekili Nilay ayran, Karaman ve Tokel'e programın anısına tablo hediye etti.

AA