Türkiye, tarım ürünleri üretiminde genel olarak kendine yeterli bir ülke olsa da bazı stratejik ürünlerde üretim, iç tüketimi karşılamaya yetmiyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Balıkesir Bölge Müdürlüğü tarafından açıklanan 2024 yılı "Bitkisel Ürün Denge Tabloları" verilerine göre, tahıl ürünleri için 2023-2024 piyasa döneminde yeterlilik derecesi yüzde 111,9 olarak hesaplandı.

Ancak, ekmeklik ve makarnalık buğday, arpa, meyve ve sebzelerde yeterlilik oranı yüzde 100’ün üzerinde olmasına rağmen, bazı temel ürünlerde yeterlilik seviyesi iç talebin gerisinde kaldı.

Pamuk, Ayçiçeği ve Soya En Düşük Yeterlilik Oranına Sahip

Pamuk üretiminde yeterlilik oranı yüzde 97,7 olarak kaydedilirken, yağlık ve yemlik olarak kullanılan ve dünya genelinde talebi yüksek olan mısırda bu oran yüzde 96,5’te kaldı. Türkiye’nin en önemli yağlı tohumlarından biri olan ayçiçeğinde ise yeterlilik oranı sadece yüzde 71,9 oldu.

Baklagillerde de benzer bir tablo ortaya çıktı. Kırmızı mercimekte yüzde 91, kuru fasulyede yüzde 84,5, yeşil mercimekte yüzde 77,5 yeterlilik oranı kaydedilirken, pirinçte bu oran yüzde 71,8 olarak hesaplandı. En düşük yeterlilik oranı ise yüzde 4,1 ile soyada görüldü.

Badem ve Cevizde Üretim Yetersiz Kaldı

Kişi başı yıllık tüketimin 2,7 kilogram olduğu bademde üretimin iç tüketimi karşılama oranı yüzde 70,6 olurken, yıllık kişi başı tüketimi 5 kilogram olan cevizde ise bu oran yüzde 80,3 olarak gerçekleşti.

Türkiye’de tarım ürünlerinde yeterlilik oranlarının bazı temel ürünlerde düşük kalması, ithalat ihtiyacını artırırken, üretim planlamasının önemini bir kez daha ortaya koyuyor. Uzmanlar, özellikle bakliyat, yağlı tohumlar ve yem bitkileri üretiminin artırılması gerektiğine dikkat çekiyor.