ANTALYA (AA) - SÜLEYMAN ELÇİN - Sağlık Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Arif Kapuağası, Türkiye Kök Hücre Koordinasyon Merkezi (TÜRKKÖK) Projesi'nden elde edilen kemik iliği verilerinin, dünyada nakil bekleyen hastalara da yardımcı olunması için paylaşılacağını bildirdi.

Kapuağası, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sağlık Bakanlığınca yürütülen TÜRKKÖK Projesi'nin uzun süreli bir çalışma olduğunu söyledi.

Bir yıl önce doku tiplendirme laboratuvarının altyapısını kurduklarını dile getiren Kapuağası, dünyanın en yüksek kapasiteli ve ileri seviyede çalışan laboratuvarlarından birini oluşturduklarını belirtti.

Kapuağası, daha sonra Türk Kızılayı ile protokol yaptıklarını ve gönüllü verici kazanımını sağladıklarını kaydetti. 

- "Gönüllü olup 'Dokunuz uydu' denildiğinde vazgeçmemeli"

Gönüllülerin bilinçli olmasının proje için önemine işaret eden Kapuağası, şöyle konuştu:

"Gönüllü olup 'Dokunuz uydu' denildiği zaman vazgeçmemesi gerekiyor. Bu nedenle vericiyi her konuda bilgilendirdikten sonra gönüllü olarak kaydediyoruz, testlerini yapıyoruz. Bakanlıktaki ana merkezi kurduk, eşleştirme, tarama ve koordinasyon birimlerimizi oluşturduk. Kemik iliği merkezlerinde bekleyen hastaların kayıtları, doku bilgileri ile gönüllü vericilerin bilgilerini devamlı tarıyoruz. Yeni hasta geldiğinde taranıyor, uyduğu zaman nakil merkezine '10'da 10, 10'da 9 uyum var, kabul ediyor musunuz' diye soruyoruz. Onlar da 'Hasta nakil için uygun' diyorsa, hemen organizasyonu yapıp gönüllü vericiye 'hala verici olup olmadığını' soruyoruz. Verici olduğunu bildiriyorsa, 5 günlük kök hücrelerin uyarılması için tedavi veriliyor. Kök hücreleri toplanıp hastaya naklediliyor."

- "500 bin gönüllüyle, hastaların yüzde 75'inin ihtiyacı karşılanacak"

Projeye başlarken hedeflerinin bir yılda 50 bin gönüllüye ulaşmak olduğunu bildiren Kapuağası, hedeflerini 6 ayda gerçekleştirdiklerini anlattı.

Bu sayıyı 5 yılda 250 bine çıkarmayı amaçladıklarını ifade eden Kapuağası, 500 bin gönüllüye ulaşıldığında ise Türkiye'deki hastaların yüzde 75'inin kemik iliği ihtiyacının banka tarafından karşılanacağını vurguladı.

Kapuağası, "Bu ilikler sadece Türkiye'deki hastalara değil dünyadaki hastalara da yardımcı olacak. Dünya Kemik İliği Bankası'na, TÜRKKÖK Ulusal Kemik İliği Bankası'ndaki verilerimizi kaydedeceğiz. Nasıl biz yıllardır çeşitli ülkelerinden ilik alıyorsak, dünyanın herhangi yerinde ilik nakline ihtiyacı olan bir çocuğa, burada uyumlu ilik bulunursa göndereceğiz" dedi.

- "Uygun kemik iliğini Türkiye'de bulma şansımız daha fazla"

Genetik yatkınlığın kemik iliğinin uyumu açısından önemine dikkati çeken Kapuağası, şunları kaydetti:

"Türkiye sınırları içinde yaşayan insanlar birbirlerine genetik olarak yatkın. Hastalarımıza uygun kemik iliğini Türkiye'de bulma şansımız, dünyanın başka ülkesinden bulma şansımızdan 10 kat fazla. Bu yüzden her ülkenin kemik iliği bankasını oluşturmasında büyük fayda var. 29 gönüllümüzün kanları, kemik iliği bekleyen hastalara tam uyumlu çıktı. Bu rakamın yıl sonuna kadar 60'ı bulacağını tahmin ediyoruz. 129 gönüllümüzün de kan örnekleri de 10'da 9 uyumlu çıktı. Gönüllü verici sayısı artıkça bu rakamlar da artacaktır. Çocuklar ve aileleri için bu büyük bir umut."

AA