Serpil Yalçınkaya
VÂDİ-İ MERAM
Meram, Dere yahut Meram-Dere kelimelerini sık sık kullanıyor olsak da “Vâdi-i Meram” lafzı sanki daha çok yakışıyor şehrimizin güzide mekanına…
Eski kayıtlardaki adı “Vâdi-yi Meram” olan yöre adını coğrafi özelliğinden alır. Buradaki yerleşimin ne zaman başladığına dair bir kayda rastlanamamaktadır. Ancak yüzyıllardır yerleşim alanı olduğu konusunda hem sözlü gelenekten gelen bilgilere hem de Selçuklu zamanlarından kalma su değirmenlerinin burada bulunmasına bakılacak olursa, köklü bir geçmişe sahip olduğu anlaşılmaktadır.
Meram, en güzel zamanlarını önce Selçuklu sonra da Osmanlı zamanlarında yaşadı. Selçuklu Konya’sında, şehri dışarıdan kuşatan surların on iki kapısından biri Meram Kapısı adıyla Meram’a açılıyordu. Osmanlı zamanında Konya’ya gelen ünlü misafirler, devlet adamları, sultanlar ve şehzadeler burada ağırlanırdı.
Şehir merkezinin batısındaki coğrafyada yer alan ve Konyamızın en büyük köylerinden biri olan Meram 1955 yılından sonra belediye olmuştur.
Bir Meram çocuğu olan Muammer Ulutürk’ün doğduğu, çocukluk yıllarını geçirdiği ve hem kendi gözlemlerini hem de kıymetli annesi Mukadder Hanım’dan öğrendiği bilgileri aktardığı Vâdi-i Meram adlı eseri onun bu beldeye vefasını gösterdiği bir çalışma olmuş.
“Loras Dağı’ndan coşup gelen ırmakların binlerce yıldır aka aka meydana getirdiği Meram Çayı ve Vâdi-i Meram, Konya Ovası’nın batıya açılan kapısı gibidir. Vâdi-i Meram, Tavusbaba’dan batıya doğru, Loras Dağı’nın eteklerine uzanan bağlar ve bahçelerin bezediği upuzun yeşil bir vâdinin adıdır. Bu vâdinin ilk iskânını, Türkiye Selçukluları zamanından çok daha eski dönemlerde aramak lazımdır.
Doğup büyüdüğüm Vadi-i Meram’a dair bildiklerimi, öğrendiklerimi ve işittiklerimi yazmaya başladığımdan bu yana on beş yıldan fazla bir zaman geçti. Uzun zamandır gazete ve dergilerde Vadi-i Meram’a dair yazdıklarımı bir arada görmek zamanı gelmişti. Eskinin köyü, kasabası, son 35 yılın bir Meram mahallesi olan bu güzel vâdinin tarihi ve kültürel hususiyetlerini yazabilmenin benim için ayrı bir yeri olmuştur.” Diyor Muammer Ulutürk
Eser Vâdi-i Meram’ın tarihçesi, tarihi su değirmenleri, su kaynakları, Loras Dağı ve efsaneleri, yaylaları, futbol kulübü, mektebi ve mezarlıkları, düğün gelenekleri, yemek kültürü ile eski zaman yaşantılarının yanısıra en sondaki Vâdi-i Meram sözlüğü ile son buluyor. Muammer Ulutürk, Konya basın arşivi, kişisel görüşmeler ve fotoğraflarla da Meram’ı çok çeşitli yönleriyle okuyucusuna sunuyor.
Sade bir anlatım dili ile her kesimin rahatlıkla okuyup kısa sürede pek çok bilgi edineceği bu eserinde Muammer Ulutürk her ne kadar “ Meram ve çevresini önce Seyyahînden İbn Battuta’nın, İbn Bibi’nin, Evliya Çelebi’nin tasvirlerinden, Ahmed Eflâkî’nin Menâbık’ul –Ârifîn’inde yazdıklarından okumak gerekir. Onlar Meram’ın en güzel dönemlerine tanıklığı olan şöhretli kimselerdir.” Dese de günümüz dünyasında güzel ilçemiz Meram hakkında böyle bir esere ihtiyaç duyulurken ele aldığı bu yapıtıyla tüm Meramlı ve Konyalı hemşerilerimizi mutlu ettiğini belirterek kendisini de bu gayret ve vefasından dolayı tebrik ediyorum.
Selametle, ihsanla kalınız.
Kitap ve Yazarları Hakkında Bilgiler
Yayın Tarihi: 2016
Yayınevi: Çizgi Kitabevij
Baskı Sayısı: 1.Baskı
Sayfa Sayısı: 221
Temin Adresi: Fevzi Çakmak M. Hacıbayram Cd. No: 57 Tel: 0332 3536265
Yazarlar Hakkında:
Muammer Ulutürk:
1969 yılında Konya’nın Meram ilçesinde doğdu. Selçuk Üniversitesi ilahiyat Fakültesi’nde lisans, Dinler Tarihi Bilim Dalı’nda yüksek lisans ve doktora yaptı. Çeşitli kurumlarda öğretmen ve yönetici, Batman Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde beş yıl süre ile öğretim üyesi olarak görev yaptı. Akademik yayınlarının dışında kişisel bir fotoğraf sergisi açtı. Çok sayıda karma fotoğraf sergilerinde yer aldı. Sahibi olduğu Kâğıt Edebiyat Sanat Dergisi ve görsel editörlüğünü yaptığı mahalle Mektebi Dergisi başta olmak üzere çeşitli gazete ve dergilerde edebi ve kültürel yazılar yayımladı. Halen Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü’nde çalışmakta olan yazarın Havariler ve Dinlerde Gayb İnancı adlı kitapları bulunmaktadır.
Evli ve iki kız çocuk babasıdır.