KARABÜK (AA) - Karabük Üniversitesi (KBÜ) tarafından "Uluslararası Öğrencilerin Gözünden Vefatının 100. Yılında Sultan 2. Abdulhamid Han'ın Osmanlı Coğrafyasına Katkıları" konferansı düzenlendi.

15 Temmuz Şehitler Konferans Salonu'nda gerçekeştirilen konferansa konuşmacı olarak KBÜ'de okuyan Suriyeli Ömer Dugayim, Suriye Bayurbucak Türkmenler'inden Muhammed Derviş, Filistinli Miqdad Khdour ve Yemenli Suhaib Alhomidi katıldı.

Konferansta konuşan Suriyeli Dugayim, Osmanlı Devleti'nin en kritik devrinde 33 yıl hükümdarlık yapan 2. Abdulhamid Han için ağır ithamlarda bulunanların sayısının azaldığını ancak yapılan iftiralar ve hakaretlerin kötü tesirinin halen devam ettiğini söyledi.

Osmanlı Devleti'nin çöküşünü 33 yıl geciktiren eğitim, kültür, sanat, mimari, askeri teşkilat, bilim, teknoloji sahalarında yaptığı yenilik ve hizmetlerle, devlete, millete şeref ve itibar kazandıran Abdulhamid Han'ı ölümünün 100. yılında özlemle andıklarını ifade eden Dugayim, şöyle konuştu:

"1516'da Marj Dabak savaşında Memlüklerin yenilmesinin ardından Osmanlılar 1. Selim önderliğiyle Suriye'ye girdi ve daha sonra Biledulşam'ı tamamıyla ellerine geçirdiler. Bugün Fas Krallığı hariç olmak üzere tüm Arap ülkeleri yeni devletin hakimiyetine girdi. Sultan 2. Abdulhamid Han, Osmanlı Devleti'nin son ve zor zamanlarında Osmanlı Devleti'nin 34. hükümdarı olarak görev yapmıştır. Saltanatı döneminde gemisini selamet sahiline ulaştırmaya çalışan bir kaptan edasıyla çırpınmış ve yıkılması beklenen devleti mahirane siyaseti, uygulamaya koyduğu dahiyane icraatları sayesinde ayakta tutmuş, hatta büyük devletlerle yarışır hale getirmiştir."

Suriye Bayurbucak Türkmenler'inden Derviş de Osmanlı döneminde Suriye'de yapılan eserlerden söz etti.

Derviş, 1751-1752 yıllarında yapılan Esad Paşa Han'ın eski Şam'daki en büyük, en iyi hanlardan biri olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"2 bin 500 metrekarelik bir alanı kaplayan bu kervansaray Osmanlı hanı özelliklerine uygulan olarak, merkezi bir avlu etrafında iki katlı yapılmış. Çok büyük bir bölümü Osmanlı döneminden kalan ünlü ve görkemli Halep Kalesi, çarşı, pazar, han, taş evleri ve bedestenlerinin zenginliği ve çeşitliliği dünyada çok az yerde görülebilir."

Filistinli Khdour ise Filitin, Kudüs ve Mescidi Aksa denildiğinde ilk akla gelenlerden birisinin 2. Abdulhamid Han olduğunu belirtti.

2. Abdulhamid Han'ın Osmanlı Devleti'nin zor zamanlarında görev yaptığını hatırlatan Khdour, "Sultan Abdulhamid Han'ın uğraştığı en büyük sorunlar siyonizmin Filistin'e yerleşme çabaları karşısında dimdik durmuş." diye konuştu.

Yemenli Alhomidi de Yemen'de bulunan Osmanlı eserleri hakkında bilgiler verdi.

Bekiriye Camisi, Kubat Talha Camisi, Yemen Kapısı, Osmanlı Karargahı, Osmanlı Kaleleri gibi eserleri anlatan Alhomidi, Birü'l Azep Mahallesi'nde Osmanlı döneminde bekar subayların kaldığını kaydetti.

Türk askerinin Yemenli bir kızla evlenerek Ethem Oğulları köyünü kurduğunu anlatan Alhomidi, köyü kuran Türk askerinin torunlarının halen o köyde yaşadığını ifade etti.

AA