ABUJA (AA) - GÖKHAN KAVAK/ADAM ABU BASHAL - Afrika ülkeleri, robot teknolojisinden uydu sistemlerine, çevreye duyarlı araçlardan sağlık alanına kadar bilim, teknoloji ve inovasyon alanında attıkları adımlarla kıta için "devrim niteliğinde" gelişmeler yaşıyor.

Yeraltı ve yerüstü kaynakları bakımından zengin kıta ülkeleri, altyapı ve teknoloji alanındaki eksikliklerini, son yıllarda robot teknolojisinden uydu sistemlerine, çevreye duyarlı araçlardan sağlık sistemlerine kadar bilim, teknoloji ve inovasyon alanında atılan adımlarla gidermeye çalışıyor.

Kıtanın farklı yerlerinde bilim, teknoloji ve inovasyon alanında çeşitli konferans ve paneller düzenlenirken, Ruanda Cumhurbaşkanı Paul Kagame, Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall ve Güney Afrika Devlet Başkanı Cryil Ramaphosa gibi Afrikalı liderler de bu alanda atılan adımlara destek veriyor.

Afrikalı öğrenciler uluslararası teknoloji yarışmalarında madalyalar alıyor, drone teknolojisi halkın faydasına kullanılıyor ve uluslararası firmalarla ortak projeler yürütülüyor.

- Uganda'da hibrit araç teknolojisi

Uganda hükümeti ve Makerere Üniversitesi tarafından işletilen Kiira Motors şirketi, teknoloji alanında yeni bir adım attı ve saatte yaklaşık 140 kilometre hıza çıkabilen hibrit motorlu sedan bir araç geliştirdi.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Afrika’nın ilk güneş enerjili otobüsünü ve elektrikli otomobilini üretmeyi başaran şirket, test sürüşlerinin ardından sedan araç için seri üretime başlayacak.

İngiliz-Hollanda ortaklığındaki Shell ise ilk elektrikli araç dolum istasyonunu Güney Afrika Cumhuriyeti'nde test edeceğini duyurdu.

Şirket, küçük ölçekli bir başlangıç yapmayı ve gelen taleplere karşılık elektrikli araç istasyonlarını arttırmayı hedefliyor.

- Afrika'nın ilk Silikon Vadisi

Binlerce kişinin hayatını kaybettiği iç çatışmalarla anılan ve bugün "Afrika'nın İsviçresi" konumuna yükselen Ruanda ise Silikon Vadisi ile gündemde.

ABD'deki teknoloji üretim ve geliştirme merkezi Silikon Vadisi'nden ilham alınarak planlanan proje, 2 milyar dolarlık bütçeyle başkent Kigali'de inşa edilecek.

Afrika Kalkınma Bankasının (BAD) desteğiyle yapılacak Kigali İnovasyon Kenti (KIC) ile yıllık yaklaşık 150 milyon dolar bilgi ve iletişim teknoloji ihracatı ve 300 milyon dolarlık doğrudan yabancı yatırım hedefleniyor.

70 hektarlık arazi üzerinde inşa edilecek inovasyon kenti, dünya çapında üniversiteler, teknoloji şirketleri, biyoteknoloji firmaları ve ticaret merkezlerine ev sahipliği yapacak.

Ruanda'daki inovasyon kentinde kurulacak üniversitelerde her yıl 2 bin 600 öğrenci eğitim alacak ve bu öğrenciler Afrika'nın kalkınmasına katkı sağlayacak.

- Nijeryalı gençler robot teknolojisinde ilerliyor

Terör ve çatışmalarla gündeme gelen Batı Afrika ülkelerinden Nijerya ise son yıllarda robot teknolojisinde ilerliyor.

Çin'de düzenlenen 2018 Dünya Genç Robot Yarışmasına katılan Nijeryalı öğrenciler, su alanında geliştirdikleri robot teknolojisi ile mühendislik alanında altın madalya kazandı.

27 yaşındaki Nijeryalı öğrenci Silas Adekunle ise geliştirdiği oyun robotu ile robot teknolojisinin ilerlemesine büyük katkı sağlıyor.

Lagos'ta doğan ve 11 yaşından sonra İngiltere'ye yerleşen Adekunle, Reach Robotics şirketini kurarak bu alanda hem kendini geliştiriyor hem de Afrikalı gençler için örnek oluyor.

- Drone teknolojisine Afrika ayarı

Dünyanın birçok yerinde yaygın olan drone teknolojisi ise Afrika'da sağlıktan güvenliğe kadar birçok alanda kullanılmaya başlandı.

Senegal gibi ülkelerde hayvanların tarım arazilerine girmesini engellemek için kullanılan dronelar, Tanzanya ve Malavi gibi ülkelerde ise kara yoluyla ulaşılamayan bölgelere tıbbı malzeme tedarikinde kullanılıyor.

- Türk firmalarından Afrika'nın teknolojik kalkınmasına destek

65 milyondan fazla abonesi olan Etiyopya merkezli Ethio Telekom ise teknolojisini geliştirmek için Türk Telekom iştiraki Argela ile önemli bir iş birliğine imza attı.

İmzalanan anlaşma kapsamında Afrika'nın en büyük mobil operatörlerinden Ethio Telekom, şebeke performansını arttırmak için Argela'dan destek alacak.

Yüzde 100 Türk mühendisliği ve teknolojisiyle geliştirilen sistem ile Afrika'nın telekominikasyon ve uydu sistemleri alanındaki kalkınmasına destek olunması hedefleniyor.

Afrika Boynuzundaki Etiyopya, uydu teknolojisini geliştirmek için de Çin ile teknoloji transfer ve iş birliği anlaşması imzaladı.

Addis Ababa Üniversitesi Uzay Bilim ve Teknoloji Enstitüsü Başkanı Solomon Belay Tessema'a göre, Çin'den fırlatılacak ve Etiyopya'dan kontrol edilecek uydu ülkenin uzay teknolojisine katkı sağlayacak.

- Afrika Biriliği (AfB) birçok projeyi destekliyor

Afrika Biriliği (AfB) ile Kalkınma için Medya ve Eğitim Koalisyonu Afrika Forumu (CAFOR) arasında 2019 yılının başında imzalanan mutabakat zaptı ile bilim, teknoloji ve inovasyon alanında iş birliği yapılması ve Afrika'nın kalkınması hedefleniyor.

Atılan adımlarla Afrika ülkeleri bilim, teknoloji ve inovasyon alanında ortak çalışmalar yürütecek, tecrübe ve bilgilerini paylaşacak.

Afrika ülkeleri arasında atılan adımlar ticari ve akademik programlar ve kurulan merkezlerle de destekleniyor.