
Antalya Tarım Ticaretinde Büyük Daralma: Hallerde İşlem Gören Ürün Miktarı Hızla Azalıyor
Antalya Ticaret Borsası (ATB) Ocak Ayı Meclis Toplantısı'nda konuşan Başkan Ali Çandır, 2024 yılında Antalya tarım ticaretinde ciddi bir daralma yaşandığını belirtti.
Antalya Ticaret Borsası (ATB) Ocak Ayı Meclis Toplantısı, Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci başkanlığında gerçekleştirildi. Toplantıda konuşan ATB Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, 2024 yılı ekonomik göstergeleri, tarımsal üretim ve ticaret verileri ile 2025 yılına dair beklentilerini paylaştı. Antalya'da domates, sebze ve meyve ticaretinde yaşanan ciddi gerilemeye dikkat çeken Çandır, bu durumun piyasa işleyişine zarar verdiğini ifade etti.
"Üretimin Sadece Yüzde 10'u Hallerde İşlem Gördü"
Antalya’nın Türkiye’nin en önemli tarım merkezlerinden biri olduğunu belirten Çandır, buna rağmen hal piyasalarında işlem gören ürün miktarının hızla azaldığını dile getirdi. Çandır, şu verileri paylaştı:
Antalya hallerinde işlem gören domates miktarı son 10 yılda %56 düştü.
2024 yılında toplam 2,6 milyon ton domates üretilmesine rağmen yalnızca 294 bin tonu hallerde işlem gördü.
Sebze işlem miktarı %47, meyve işlem miktarı ise %38 oranında azaldı.
Antalya’nın toplam sebze üretimi 5 milyon ton, meyve üretimi ise 2 milyon ton olarak kaydedildi.
Bu düşüşün tarım piyasasını olumsuz etkilediğini belirten Çandır, "Piyasanın sağlıklı işleyebilmesi için üretimin anlamlı bir yoğunlukta hallerde işlem görmesi gerekir. Ancak mevcut veriler, piyasadaki aksaklıkları net bir şekilde gözler önüne seriyor" dedi.
Yaş Meyve ve Sebze İhracatında Gerileme
Türkiye genelinde ihracatın %2,1 arttığını ancak Antalya’da bu oranın %1,4 azaldığını belirten Çandır, tarım ve gıda ihracatında da benzer bir tablo yaşandığını söyledi. Antalya'da yaş meyve ve sebze ihracatında %7,3’lük bir düşüş yaşandığını ifade eden Çandır, "Ülkemiz genelinde yaş meyve ve sebze ihracatı %2,4 düşerken, Antalya’da bu oran %7,3 olarak gerçekleşti. Kentimizin tarım ihracatındaki daralma, ekonomimizi doğrudan etkiliyor" dedi.
Şirket Kurulumları Azaldı, Kapanan Şirket Sayısı Arttı
Ekonomik verileri değerlendiren Çandır, 2024 yılında Antalya’da şirket kurulumlarının azaldığını ve kapanan şirket sayısının arttığını söyledi:
Antalya’da kurulan şirket sayısı %21 azalırken, kapanan şirket sayısı %46 arttı.
Türkiye genelinde kurulan şirket sayısı %10 azalırken, kapanan şirket oranı %21 arttı.
Protestolu senet hacmi Antalya’da %258, karşılıksız çek hacmi ise %196 arttı.
Bu verilerin ekonomik güven ve istikrar açısından endişe verici olduğunu vurgulayan Çandır, "Ekonomik daralma, işletmelerin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor" dedi.
Faiz Politikaları ve Döviz Kuru Üzerindeki Baskılar Endişe Verici
Merkez Bankası’nın politika faizini %45’e çıkarmasına da değinen Çandır, "Enflasyon büyük ölçüde arz kaynaklıdır. Üretim maliyetlerinin yüksekliği, piyasadaki talebi karşılamada büyük bir engel oluşturuyor. Enflasyonla mücadelede maliyetleri artırıcı politikalar yerine, üretimi destekleyici adımlar atılmalıdır" dedi.
Döviz kuru üzerindeki baskıların piyasada güvensizlik oluşturduğunu ifade eden Çandır, "Döviz fiyatlarının enflasyonun altında tutulma çabası, üreticiyi tedirgin ediyor. Türk lirasının gerçekçi olmayan bir şekilde değerlenmesi, ihracatçıyı zor duruma sokarken ithalatı teşvik ediyor" diye konuştu.
Orman Ürünlerine Gelen Fahiş Zamlar Tepki Çekti
Çandır, Orman Genel Müdürlüğü’nün 2025 yılı Döner Sermaye Bütçesi kapsamında belirlediği tarife artışlarının üreticiler için büyük bir maliyet oluşturduğunu belirtti. Özellikle kekik üretimine getirilen %208’lik tarife artışının, Bakanlık Fonu ve KDV eklendiğinde %308'e ulaştığını vurguladı. Bu durumun orman köylülerini üretimden vazgeçmeye zorladığını söyleyen Çandır, "Bu yüksek artışlar, Türkiye'nin uluslararası rekabet gücünü olumsuz etkileyecek" dedi.
Üreticilerden gelen talepler doğrultusunda gerekli girişimlerde bulunduklarını ifade eden Çandır, "Tarife artışlarının makul seviyelere çekilmesi için çalışmalarımızı sürdüreceğiz ve konunun takipçisi olacağız" dedi.
Kaynak: