Ahmet Ünver
Büyükşehir Yasasından BÜYÜK Türkiye’ye!
2012 yılında çıkan Büyükşehir yasası ile Türkiye genelinde nüfusu 2.000’nin altında ki tüm belediyeliklerin tüzel kişiliği iptal oldu. Bu belediyeliklerin de bulundukları ilçe hudutları içinde mahalle olarak devam etmesi uygun görülmüştü. Yasa ile nüfusu düşük olmasına rağmen, daha önceden kazanılmış haklar çerçevesinde, ilçelik hakkı bulunan tüm beldelerin de aynen devam etmesi yasa ile kararlaştırılmıştı. Yürürlüğe giren bu yasa ile Türkiye genelinde metropol ilçelerle birlikte tüzel kişiliği halen devam eden 971 ilçe belediyesi bulunmaktadır. Yine bu yasa ile sadece Konya ili sınırları çerçevesinde nüfusu 2.000’nin altında olduğu için belediye tüzel kişiliği düşen en az 200’e yakın belde teşkilatı da bulunmakta idi. Yürürlüğe giren bu yasa ile belde teşkilatlarının kayıtlı tüm mal varlıkları tamamen büyük şehirlere devredilmiş oldu. Yine bu yasa ile personeller de kamu kurumlarının ihtiyaç durumlarına göre dağıtıldı.
2012 yılında çıkan 6360 sayılı yasayla, Büyükşehir belediye sınırları için yeni kıstaslar getirildi. Bu yasaya göre, Büyükşehir olma koşulu, nüfusun en az 750.000 olmasıdır. Yasa ile 29 büyükşehir belediyesinin mülki sınırları içinde kalan tüm köy ve belediyelerin kamu tüzel kişilikleri kaldırıldı. 29 büyükşehir belediyesinin bulunduğu İl’deki il özel idareleri de bu yasa çerçevesinde kaldırıldı. Mevzuatta İL özel idarelerine yapılan atıflar, bu kanun kapsamında tüzel kişiliği kaldırılan İL özel idareleri için ilgisine göre bakanlıklara, bakanlıkların bağlı veya ilgili kuruluşları ile bunların taşra teşkilatına, hazineye, valiliklere, büyükşehir belediyelerine ve bağlı kuruluşlarına veya ilçe belediyelerine yapılmış sayılacak. 6360 sayılı Yasa ile 3152 Sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’da yapılan değişiklik ile büyükşehir belediyesi bulunan İllerde valiye bağlı olarak ‘Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları’ kuruldu. Kurulan bu başkanlık İl’deki; Kamu kurum ve kuruluşlarının yatırım ve hizmetlerinin etkin olarak yapılması, izlenmesi ve koordinasyonu.. Acil çağrı, afet ve acil yardım hizmetlerinin koordinasyonu ve yürütülmesi.. İl’in tanıtımı, gerektiğinde merkezi idarenin taşrada yapacağı yatırımların yapılması ve koordine edilmesi.. Temsil, tören, ödüllendirme ve protokol hizmetlerinin yürütülmesi.. İl’deki kamu kurum ve kuruluşlarına rehberlik edilmesi ve bunların denetlenmesi gibi görevleri de üstlenecektir.
6360 sayılı yasa çerçevesinde Konya Büyükşehir belediyemize bağlanan, metropol ilçelerimizle birlikte, toplamda 31 adet ilçe belediyesi bulunmaktadır. 31 ilçemizin büyük bir oranının nüfusu 10 binin altındadır. Mezkûr ilçelerimiz yatırım vb. çalışmaları kamudan aldıkları pay ile yapmalarına dahi imkân bulunmamaktadır. Konya Büyükşehir belediyemiz bu ilçelerde; Şehir konakları, parklar, bahçeler, kanalizasyon ve alt yapı yatırımları, kültür merkezi vb. yatırımlar yapmaktadır. Bu ilçelerimizin zikredilen yatırımları hizmet süreleri olan 5 yıl zarfında yapmaları da imkân dâhilinde değildir. Zaten 6360 sayılı yasa çerçevesinde bu ilçe başkanlıkları bulundukları yerlerde neredeyse hiçbir iş yapmamakta, sadece çöp toplamaktadır. Yine bu yasa ile Konya Büyükşehir belediyesine bağlı olarak KOSKİ ve İtfaiye müdürlüklerinin de bu ilçelerde birer şubesi bulunmaktadır. 16 Nisan Anayasa değişiklik referandum çalışmaları dolayısıyla, ziyaret etmekte olduğu ve büyük şehir bağlı olan tüm ilçelerimizde, Konya Büyükşehir belediye başkanı Tahir Akyürek, yatırımları büyükşehir belediyesi tarafından tamamlanan işletmelerin hizmet açılışlarını da yapmaktadır. Geçtiğimiz günlerde; Ahırlı, Yalıhüyük ve Akören ilçelerinde açılışı yapılan hizmetler ve diğer ilçelerdeki yatırımlar bunun canlı örnekleridir. Konya Büyükşehir belediye başkanımız Tahir Akyürek ve ekibine, küçük ilçelerimizdeki yatırımlar, hizmetleri ve çalışmaları için teşekkürlerimi sunar, başarılar dilerim.
2012 yılında yayınlanan ve 31 Mart 2014 yerel seçimleri ile yürürlüğe giren, 6360 sayılı Büyük şehir yasasının başarılı olup olmayacağı noktasında ülkemizde çok büyük tartışmalar yapıldı. Bu tartışmaların büyük bir kısmında da örnek olarak Konya Büyük Şehir belediyesi gösterildi; İl sınırlarının genişliği ve uzaklığı emsal gösterilerek. Bu yasanın başarılı olamayacağı da sürekli olarak vurgulandı. Nüfusu 20 binin altındaki küçük ilçelerimizin, gelirlerinin yetersizliği ve kamudan aldıkları payların düşük olması sebebiyle, Konya Büyük şehir belediyesi bu ilçelerde gerçekten çok ciddi oranda ve çok güzel yatırımlara imzasını attı. Bu hizmetlerde emeği geçen tüm ekip arkadaşlarını ve Tahir Akyürek başkanı kutlarım; Birilerinin bu yasadan kaynaklı başarısız olması yöndeki beklentilerini ve ümitlerini boşa çıkardıkları için…
Yeni, Güçlü ve Büyük Türkiye’yi kurmak ve Dünya ile her açıdan rekabet edebilmek için yasal düzenlemelerin yanında, yönetimsel noktada bazı değişikliklerin yapılması gerektiğini, buradan tüm yetkililere hatırlatmak isterim; Özellikle de yasa koyuculara… Küçük ilçelerimizdeki belediye başkanları, siyasi kaygılar ve tekrar başkan seçilebilmek adına belediyenin ihtiyacı olmayan personel ile doldurmaktadır. Ülkemizde tüzel kişiliği bulunan 971 ilçe belediyesi bulunmaktadır ve bunların 369 adedinin nüfusu 20 binin altındadır. Zikrettiğimiz çerçevede bu ilçe başkanlıklarının yatırımlarını yapması, vatandaşlarımıza doğru ve etkin hizmet edebilmesi de mümkün değildir. Nüfusu 20 binin altındaki 369 ilçemizin de yeni bir yasal düzenleme çerçevesinde tüzel kişiliklerinin iptal edilmesi ve büyük şehirlere bağlanması gerekir, diye düşünüyorum; Büyük ve Güçlü Türkiye’yi Yeniden kurabilmek adına… Büyükşehir yasası çerçevesinde tüzel kişilikleri iptal edilecek olan ilçelerdeki tüm personel kamu kurumlarına dağıtılmak suretiyle de devletimiz büyük bir yükten de kurtulacaktır. Büyük şehir bu ilçelerde birkaç personel ile hizmetlerine daha etkin bir şekilde devam edebilecektir; 31 Mart 2014 tarihinden bu günlere kadar yapılmakta olduğu gibi…