Çalışmanın ibadet olması için…

"Davetime karşılık sizden bir ücret istemiyorum. Benim ecrim ancak Âlemlerin Rabbine aittir" parolasıyla yola çıkan Peygamberlerin her birinin kendi maişetini temin etmek için çalıştıklarını biliyoruz. Onların her birinin çobanlık başta olmak üzere pek çok mesleği icra ettiklerini de biliyoruz. Sözgelimi, kaynaklarımız Hz. Âdem’in ziraatçı, değirmenci ve ekmekçi; Hz. Nuh'un gemici marangoz; Hz. Zekeriya'nın marangoz; Hz. Süleyman'ın zenbil-küfeci; Hz. Davut’un demirci; Hz. İbrahim'in elbiseci olduğunu söylerler. Aynı şekilde tüm peygamberlerin çobanlık yaparak yönetim sanatının provasıyla hayata hazırlandıklarına dair rivayetler vardır.

Kur’ân’a göre, müslümana yaraşan ve yakışan iş, sâlih amel’dir. Sâlih amel, kişinin helal-haram ölçülerine uygun olarak yaptığı, hem kendisine hem başkalarına yararı olan, hem dünyada ve hem de ahrette hayrını göreceği doğru dürüst işlerdir.

Peygamberimizin çalışmanın önemi ve gereği ile ilgili pek çok yönlendirmelerinin olduğu da malumdur. Birkaç örnek verecek olursak:

"Rızık talebinde bulunmak, her müslümana bir görevdir."

"En onurlu kazanç, kişinin kendi eliyle kazandığıdır."

"Elbette Yüce Allah, sanatkâr kulunu sever. O, tembel tembel oturup duran kulunu ise sevmez."

"Doğrusu Yüce Allah, sizden birinizin yaptığı işi iyi yapmasını ister."

Ancak burada gözden kaçırılmaması gereken husus, çalışmanın ibadet olabilmesi için bazı olmazsa olmaz temel şartların bulunması gereğidir. Her şeyden önce ibadet olmaya namzet bir çalışma, dinin kurallarına uygun, meşru bir çalışma olmalıdır. İçki üretim ve ticareti, faizli muameleler, kul hakkı gasbı, kadın-köle ticareti, loto-toto vb. kumar bayiliği gibi haramların yer aldığı çalışmalar asla ibadet olamaz. Bir erkeğin bayan terzisi yahut bayan kuaförü olması da bu yönden sakıncalıdır.

Aynı şekilde temel ibadetlere engel olan, onların yerine getirilmesine mani olan çalışmalar da ibadet olamaz. Bu yüzden müslümanın iş ve meslek seçerken, helalinden olmasına ve temel ibadetlerini aksatmayacak özellikte olmasına dikkat etmesi kaçınılmazdır. Bir Müslüman kendisi ve çocukları için meslek seçerken, dinin temel kurallarıyla çatışmayacak ve dini yaşamasına engel olmayacak işleri tercih etmesi iman borcudur.

Herhangi bir çalışmanın ibadet olması için yalnızca emek sarf etmek ve bu uğurda yorulmak yeterli değildir. Unutmayalım ki hırsızlarda gece sabahlara kadar çalışırlar. Önemli olan boş durmayıp koşturmaktır, ama çok daha önemli koşturmanın O’nun yolunda olmasıdır.